Onscherpe foto's

[Marcel007]

Hallo, ik ben een D7100 gebruiker en ik heb een probleem met mijn foto's.
Gisteren ben ik een dag op de noordzee geweest en heb foto's gemaakt van de zeevogels om de boot.
Maar toen ik 's avonds thuis de foto's bekeek op mijn laptop, zag ik dat ze allemaal onscherp waren of dat ze heel korrelig zijn.
Ik heb met verschillende ISO waardes geschoten en verschillende andere instellingen.
Vanavond zal ik een paar foto's plaatsen.

Het komt eigenlijk maar zelden voor dat ik een paar scherpe foto's heb als ik er op uit ga om te fotograferen.

Ik heb de persoonlijke instrellingen gebruikt van de Nikon Setup Guide en die verander ik nooit. Wat is jullie ervaring daarmee?

Mijn vrouw heeft dezelfde camera en ook hetzelfde probleem.

Is er iemand die ons hiermee kan helpen?
Wij gebruiken verschillende instellingen, soms de A stand, soms de S stand en heel af en toe de M. Afhankelijk van de situatie.

Groet,
Marcel

[Patrick]

Zo algemeen gesteld kunnen we er weinig van zeggen. Graag wat foto's plaatsen met EXIF gegevens (sluitertijd, diafragma, ISO waarde, etc) erbij. Dan kunnen we je vast helpen!

[emdeklerk]

Nee, je kunt er zo weinig over zeggen.
Maar toch dringen zich een paar vragen op.
Waarom verschillende instellingen, waarom wisselende ISO's?
Waarom een paar voorgekauwde instellingen gebruiken waarvan je kennelijk de draagwijdte niet kent?
Het lijkt er zo op dat je geen idee hebt van een paar elementaire zaken.
Een hint: probeer je die elementaire zaken eigen te maken voor je vergaande veranderingen in je instellingen opzoekt.

[DannySan]

Hoi Marcel,

ook hier een D7100-gebruiker (zeer tevreden).
Zeevogels om een boot heen, dat is ook niet zomaar 'even' te doen
Onscherp en korrelig kan diverse oorzaken hebben natuurlijk.

En ik heb mijn eigen instellingen, die stel ik in naar gelang de situatie.
Je spreekt wel over de camera, maar niet over welk objectief (of objectieven) je gebruikt.
En - zoals Patrick en emdeklerk opmerken - een voorbeeld zegt meer dan 10 regels.

Het liefst een onbewerkte foto (schiet je in RAW of JPG?) waardoor alle 'informatie' nog in je foto zit.
(mocht het moeilijk zijn om deze te uploaden, mag je me wel een PB sturen; dan kun je de foto's mijn kant op sturen en plaats ik ze online voor je).

De D7100 is een magnifieke camera met 2 'nadelen': hij is weinig vergevingsgezind en heeft een kleine buffer.
Met dat laatste is te leven (met de juiste manier van fotograferen en de juist soort geheugenkaartjes), met de eerste moet je 'leren' leven.
Een sluitertijd die zéker sneller is dan de 'vuistregel'.

De 'regel' is: altijd een /100e nemen op je brandpuntsafstand (op full-frame).
Dus je schiet met een 18-105 lens, en je schiet op 105 millimeter, dan is je sluitertijd minimaal 1/105 (dat is dan dus 1/125e).
Maar aangezien een D7100 een DX-camera is (crop) moet je dit met 1,5 vermenigvuldigen.
Dus dan kom je uit op zo'n 1/160 of liever nog 1/200e.

Afhankelijk van je ISO-instellingen en je camera-instelling (A/S/M) krijg je dan wel of niet 'goede' resultaten...
Daarom is het tonen van een foto van jouw kant zo belangrijk, dan kunnen we kijken wat er 'mis' is gegaan.
De D7100 is tot grootste prestaties in staat, tot aan ISO3200 en met hele snelle actie; mits goed ingesteld en het 'juiste' glas ervoor.

Als voorbeeld een aantal foto's van mij:

Gisteren geschoten, redelijk licht maar ontzettend snelle actie > Sigma 70-200 f/2,8 op f/2,8; ISO2500 en 1/1000


Statisch beeld, met flits > Nikkor 35mm f/1,8 op f2/2; ISO900 en 1/200


En deze is gemaakt met dezelfde lens, maar dan op mijn D3100 > Sigma 70-200 f/2,8 op f/2,8; ISO400 en 1/250


De 'juiste' instellingen voor de 'juiste' situatie die "leer" je, en haal je niet van een Nikon Setup Guide.
Wanneer gebruik je A? Wanneer S en M?

De 1e 2 foto's heb ik op "M' geschoten omdat ik volledig zelf de controle wilde hebben (ijshockey is wel heel snel maar redelijk 'stabiel' in belichting, en portret-shoots met model hetzelfde.
De 3e foto was buiten tijdens een roofvogel-show, dan schiet ik op 'S' omdat ik de sluitertijd wilde bepalen en de rest door de camera liet doen.

[Emmie]

Hier de vrouw van.....
Kleine aanvulling op wat mijn man al heeft geschreven.
We gebruiken een Tamron 70-300 lens en een Nikon 18-105 lens.
De reden dat we wisselen in A, S of M stand, is ook omdat we aan het proberen waren.
Diafragma 7.1 is redelijk gebruikelijk in de vogelfotografiewereld. Dus die wilden we vastzetten.
Aangezien je wel een hele snelle sluitertijd wilt hebben, vliegende vogels zijn idd niet makkelijk, speelden we met de ISO standen.
We begonnen de dag gisteren in het donker (uitvaren vanuit de haven richting Noordzee) en hebben uiteindelijk zonsopkomst gezien, volle zon, dikke wolken en alles er tussen in.
Vandaar dat we ook niet konden volstaan met 1 dezelfde instelling de gehele dag door (naar onze bescheiden mening).
Daarbij fotografeer je het ene moment tegen de lucht in en het volgende moment een vogel die over de golven zweeft.
Maar juist omdat de A stand geen goede resultaten opleverde, hebben we ook wat geprobeerd in de S stand en zelfs op M.
We begrijpen dat de omstandigheden niet makkelijk en zeker niet ideaal zijn. Maar toch, het zou toch moeten kunnen.

Voordat ik deze reactie schreef was ik net met een PB bezig richting DannySan. Heb hem een link gestuurd met daarin een 4-tal originele RAW files van de foto's die ik gisteren heb geschoten. Aangezien ik niet goed weet hoe ik deze grote bestanden hier op het forum kan plaatsen, zonder dat ik ze bewerk, kleiner moet maken en daarmee aan kwaliteit inboet, heb ik het maar even zo gedaan.
Ik hoop dat DannySan kan helpen met het plaatsen van deze bestanden, zodat er wat meer duidelijk wordt.

[henkk]

Het lijkt mij dat je het niet zozeer in de belichtingsautomaat standen moet zoeken als wel in hoe je de belichtingsmeter instelt.
Voor vogels op zee zou ik kiezen voor spotmeting als je de vogel echt goed in beeld weet te krijgen.
Aan de andere kant is het verschil in lichtwaarde tussen vogel en achtergrond waarschijnlijk niet zo groot dat je problemen krijgt met matrix meting.

Voor jullie situatie zou ik dan kiezen voor auto-iso. Stel de camera op M(anual) belichting in. Kies een sluitertijd die ruim boven de 1/ twee maal het gebruikte brandpuntsafstand ligt (dus 1/500 voor de 105 en 1/1500 of minder voor de 300 mm), inderdaad een diafragma van f/8 tot t/5.6 of zo en laat de camera z'n werk doen.

Verder vergt het het nodige geluk. Zelfs met handmatige focus kan het lukken. En met vogels tegen de lucht als achtergrond moet je zelfs met AF-A geen bok kunnen schieten omdat er geen 'concurrerende' objecten in beeld zijn.

succes, Henk

PS: het zou helpen als je een paar van de 'mislukte' foto's zou plaatsen.

[DannySan]

Op verzoek (via een PB) van Emmie plaats ik hierbij de genoemde foto's.
Het gaat om 4 foto's, 2 gemaakt met de 18-105 lens en 2 met de Tamron 70-300.

1:

Onbewerkt, alleen export vanuit Lightroom naar het juiste formaat in jpg.


Bewerkt, even 'quick and dirty' volgens mijn inzicht (heb niet heel veel ervaring met vogel-foto's).


En - voor de volledigheid - even het scherpstelpunt zoals getoond wordt middels View-NX (screenshot)

2:

Onbewerkt.

[/url]
Bewerkt.


Op deze foto dus géén scherpstelpunt, er is wel afgedrukt maar niet scherpgesteld.

3:

Onbewerkt.


Bewerkt.


Scherpstelpunt.

4:

Onbewerkt.


Bewerkt.


Scherpstelpunt.

Ik geef mijn eigen 'visie' even in willekeurige volgorde, en ben natuurlijk ook benieuwd naar jullie bevindingen middels deze foto's.
Als ik de bewerkte foto's bekijk, vind ik ze nog niet eens allemaal 'heel slecht' of onscherp. Het kan wellicht scherper denk ik in sommige gevallen.
Ik vermoed dat er wel wat front- of backfocus in het spel is, als een vogel op zo'n afstand met zo'n snelle sluitertijd met het scherpstelpunt spot op het beestje is met f/7,1 nog niet van voor tot achter scherp is.
Daarnaast zie ik ook wat 'spotjes' (2 stuks), vervuiling op de lens? Of op de sensor?
Het 'voelt' alsof de 18-105 in dit geval scherper 'steekt' dan de 70-300.

Ik zie bij foto 1 dat de VR aanstaat, bij 1/1000 seconde is dat onnodig en kan zelfs 'tegen' je werken.
Ook zie ik dat je met 21 punten dynamische werkt (AF-instelling), dat is een goede setting voor dit soort vogels denk ik.
De AF-module van de D7100 is fantastisch, maar - wellicht - zou spotmeting beter werken dan matrix-meting? Je hebt niet de meest lichtsterke lenzen dus alles wat 'meehelpt' om je focus goed te krijgen is meegenomen.
Je schrijft dat 'f/7,1' heel gewoonlijk is in de vogel-fotografie maar op de afstanden die je schiet kan - volgens mij - je diafragma prima wat verder open. De combinatie van focus-lengte en afstand tot je onderwerp maakt dat je scherptediepte prima in orde zou moeten zijn (denk aan f/5,6 ofzo).

Onderstaande foto heb ik gemaakt tijdens een roofvogelshow. Spotmeting, S-stand (1/1250 sluitertijd) en auto-ISO. Het diafragma werd dan dus f/5.
Meer dan voldoende scherptediepte om de hele vogel (die erg groot was ) er vanaf deze afstand scherp op te krijgen.
Helaas was dit met mijn D3100 en daarvan is de AF-module niet zo snel dus het scherptepunt ligt net áchter de kop.


Je hoge-ISO ruis-onderdrukking staat op 'normaal'; die zou ik uitzetten als je toch in raw schiet (net als active D-lighting).
Ik zie nu dat de stipjes zowel bij de 18-105 als de 70-300 te zien zijn, ik gok dus op wat sensor-vervuiling; wellicht is een bezoekje aan Chipclean aan te raden? (kunnen ze meteen je objectieven calibreren).
En ik vraag me af waarom je bij foto 4 de belichtingscompensatie als enige van deze 4 foto's op +1 hebt gezet (rest is 0).

Tot zover mijn visie/mening over deze foto's, ik hoop op meer feedback zodat we Emmie en haar man een mooie set bruikbare tips kunnen geven om nog mooiere vogel-foto's te kunnen schieten

[ben42]

De richtlijnen voor het instellen van de apparatuur is altijd een goed startpunt.

Maar een volgende stap is eerst eens anslyseren waardoor de foto's niet scherp zijn.
Voor de hand liggende zaken zijn:
Beweging van de camera en/of van het object.
Focus ligt niet op het correcte punt.
Je bekijkt de foto's te kritisch, b.v. door teveel in te zoomen. (Pixelpeeping).
Er zit jam op je lens.
Op zee zou je nog last kunnen hebben van vocht, b.v. condens op je lens.

Bewegins onscherpte kun je vaak herkennen omdat er dan 'richting' aan de onscherpte aanwezig is.
Beweging van de camera geeft de dezelfde onscherpte aan alle stillstaande onderdelen.
Beweging van een object is meestal herkenbaar omdat de rest wel 'stil' staat.
Beweging door het toestel kun je verminderen door het toestel minder te laten bewegen, door b.v. een betere houding of een statief. Beweging van het toestel kan ook deels gecompenseerd worden door VR.

Onscherpte door AF kan gebeuren omdat het AF punt niet op de juiste plek ligt. Dit is lastig vast te stellen met bewegende objecten, kijk eens of je wel scherpe foto's kunt maken van stilstaande objecten. Kijk eens of de foto scherp is waarop de met de AF het scherpgesteld. Het kan zijn dat de scherpte net iets voor of iets achter het scherpstelpunt ligt. (Back of Frontfocus).

Analyse komt er voor een groot deel op neer kijk wanneer het wel goed gaat en wanneer het niet goed gaat en dan proberen te bepalen welke factoren het belangrijkste zijn voor de verschillen.

Daarna kun je voor jezelf bepalen wat de goede instellingen zijn voor je camera. Soms zijn er omstandigheden dat niet iedere foto scherp zal zijn, maar als je een foto over kunt maken, kun je b.v. 3 of 5 foto's maken, de kans dat er dan een scherpe foto bij aanwezig is is dan groter. Dat doe ik zelf regelmatig als ik onder slechte lichtomstandigheden aan het fotograferen ben, b.v. in het donker en het is niet mogelijk een sluitertijd te kiezen die snel genoeg . Af en toe lukt het mij om zelfs met extreem lange sluitertijden het toestel toch goed stil te houden.

Dus eerst eens kijken waar het probleem zit, dan daarbij een oplossing te zoeken.
En experimenteer om te zoeken waar de randjes voor je zitten.

Het plaatsen van een foto hier in de groep is de eerste keer inderdaad een lastig karwei. Maar de groep hier kan je dan wel veel informatie uit die foto's halen. Met die informatie geven ze dan ook wel vaak goede tips om de technieken te verbeteren.Het plaatsen van foto's hier is ongeveer net als fietsen, als je het nog niet kunt is het heel erg moeilijk. Bij foto's in een kleiner formaat zijn dingen natuurlijk minder goed te zien, maar je kunt ook altijd een deel van een foto op ware grote plaatsen.

Vriendelijke groet,
Ben

[ben42]

Wat betreft de 'stofjes' op de foto.
Die zitten inderdaad op de sensor.
Ben

[JurjenF]

Voor de genoemde objectieven vind ik die foto's helemaal zo slecht nog niet. De D7100 is nogal kritisch vwb scherpte/objecvtieven dus ik zou er best tevreden mee zijn! Je kunt beide lezen nu eenmaal niet vergelijken met de 2.8 zoomobjectieven. Wij hebben thuis de Nikon 70-300VR en een Sigma 120-400 OS en die 2e is gewoon scherper. Daar moeten we dan maar mee leren leven. Maar bovenstaande foto's vind ik helemaal niet slecht.

[Frans Heinsbroek]

op foto 1 na heb je ook nog eens geprobeerd scherp te stellen op niet bepaald contrastrijke delen. De vogels gaan al bijna op in de achtergrond kwa kleur. Dit is ook niet een voordeel voor een geheel correcte scherpstelling. In dit soort gevallen zou ik 3 of 4 foto's schieten door de ontspanknop ingedrukt te houden ( wel even letten op de juiste instellingen) Dan kun je wel eens hebben dat de ene foto net niet en de andere net wel scherp is.

[oud0001]

Allereerst valt me op dat de foto's te donker zijn.
Ten tweede vermoedt ik dat hier geen spotmeting is gebruikt.

Ten derde is het effect van lichter maken van de foto in de nabewerking.

Gebruik bij een tegenlichtsituatie de spotmeting op je onderwerp.
Je meter zal alles wat het meet terug relateren naar 18% middengrijs.
Dat betekent dat alles wat wit zou moeten zijn grijs wordt.
Omdat er veel licht (de lucht) wordt gemeten en dat terug wordt gebracht naar middengrijs wordt je foto te donker.
Met spotmeting weet je dat in ieder geval je onderwerp beter belicht zal worden omdat je de lucht dan niet meeneemt in de meting. De lucht kan dan uitgebeten kunnen raken maar, dat kun je met het terugbrengen van de hooglichten in de nabewerking kunnen compenseren.
Als je echter donkere delen lichter gaat maken in de nabewerking introduceer je ook meteen ruis.
Het effect van ruis is o.a. dat de foto minder scherp oogt op 100%.
Trap niet in de valkuil van het pixelpeepen want dan is geen enkele foto scherp.
Bekijk een foto en als die op 100% scherp is laat het daar dan bij. Op een afdruk is het dan ook scherp.
Belicht je onderwerp correct en zorg dat je geen foto's lichter hoeft te maken in de nabewerking.
Donkerder maken in de nabewerking geeft geen ruis en is dus geen probleem, maar clipping dan weer wel.

Belicht je foto beter door de lichtmeter als spotmeter te gebruiken. Controleer dat dan ook even in de histogram op je display. Dan zie je meteen of het goed gaat.
Gebruik de VR enkel bij langzame sluitertijden die onder de 1.5x brandpunt is ...\1000e Daarboven heeft het niet veel toegevoegde waarde. Ook de VR heeft snelheidsbeperkingen en is geen oplossing voor allerhande problemen. Houdt je sluitertijd hoger dan 1.5 maal je brandpunt. Diafragmeer dan 1 stop dicht om meer scherpte uit het glas te halen. Vol open zijn de meeste objectieven niet helemaal scherp. blijf onder F11. Daar boven krijg je diffractie waardoor de scherpte ook af kan nemen.

Misschien kun je hier iets mee.

[Jaco1]

Inderdaad Tuihanti, boven zee en lucht altijd vogels overbelicht fotograferen, dit komt de nabewerking te goede. Verder is er niet zo heel veel mis met de foto's gezien de gebruikte objectieven. Niet oneerbiedig gezegd maar top foto's beginnen vooral met top glas is mijn ervaring.

[Emmie]

Allereerst dank aan een ieder die inmiddels heeft gereageerd. Sorry voor mijn wat late reactie, beetje te druk gehad afgelopen dagen.
Wij zijn echt erg blij met de reacties en gaan diverse tips verder uittesten.

Wat ik er zo heb uitgehaald aan tips en dingen waar ik op wil reageren:
* we gaan spotmeting proberen, kijken of dat betere resultaten oplevert
* de VR gaat uit bij sluitertijden die boven de 1/1000 liggen
* we schieten al in de burst stand, dus meerdere foto's achter elkaar worden al wel gemaakt
* mijn sensor is idd (alweer) vies (de spotjes op de foto); was ik idd zelf ook al achter gekomen. Baal er enorm van, want sensor is recentelijk nog gereinigd. Ik ben altijd erg voorzichtig bij het wisselen van lenzen, dus snap echt niet hoe het komt dat mijn sensor nu al weer vies is.... (als iemand daar nog iets op weet?), ik hou keurig mijn body met opening naar beneden als ik lenzen wissel.
* dat niet op alle foto's het scherpstelpunt staat, waren wij ook al achter gekomen. Blijkt dat we de ontspanknop hebben ingesteld op "ontspanvoorkeuze" en niet op "focusvoorkeuze" (als ik dat zo goed uitleg).
* diafragmagetal kan iets omlaag - moeten we testen, want de Tamron 70-300 zit bij het uiterste op 300 mm op een 5.6; dat betekent dat we even moeten testen of ie dan ook het beste presteert, of dat ie bijv. op een 6.5 of 7.1 net wat beter is. Zo weten we bijv. ook dat we de zoom niet helemaal volledig moeten gebruiken, maar dat we beter op bijv. 270 mm schieten ipv 300 mm
* hoge ISO ruisonderdrukking kan uit
* niet te ontevreden zijn over deze lenzen en foto's

Zo ver de dingen die ik eruit heb gehaald. We hebben dus een hoop te testen.

Wat bij mij nu wel meteen naar boven komt is de volgende vraag.
We hadden in de planning staan om eind dit jaar de Tamron 150-600 aan te schaffen, maar gezien dat deze F5-6,3 is, ga ik me nu sterk afvragen of we hier wel slim aan doen. We hebben de voorkeur voor een zoomlens omdat we ook vaak wandelen met de fotospullen. Een vast brandpuntlens is (zeker voor mij) dan gewoon te zwaar.
Maar wellicht moeten we straks ook weer teveel concessies doen.... en kunnen we beter doorsparen voor een andere lens die ook wat lichtsterker is.

Nog zoveel te leren!!!!

[emdeklerk]

Als je niet weet hoe je moet belichten is het niet aan te raden met spotmeting te werken.
Je meet te snel op een te licht of een te donker gedeelte van het onderwerp. Tenzij alle vogels egaal 18% grijs zijn natuurlijk...

Mijns inziens is het veel verstandiger in M te meten op een gemiddeld grijs, desnoods het wateroppervlak en die meting te gebruiken om vogels tegen een lichte achtergrond correct belicht te krijgen.
Ook bij snel wisselende lichtomstandigheden is je belichting in een oogwenk aangepast, zoals dat in M nu eenmaal het snelste werkt. Meten, klikje links of rechts en fotograferen...

Maar ja, ik ga nu eenmaal nooit voetstoots uit van de (half-)automaatstanden A, S of P, en al zeker niet bij contrastrijke onderwerpen als vogels of vliegtuigen tegen een heldere achtergrond. In die gevallen zou je mijns inziens nog beter gediend zijn met de de klassieke Nikon centrum-gerichte meting (waarbij de 8mm grote centrale cirkel voor naar ik meen 75% en de hele rest van het beeld voor maar 25% bepalend is voor de belichting).

Maar essentieel in het hele gebeuren is kennis van lichtmeten.