Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje. Update 2

Plaats hier foto's (gemaakt met een Nikon camera) die je graag wilt laten zien. Het gaat hier om de inhoud van de foto's, en niet zozeer om de technische kwaliteiten.

Onderwerp:

Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje. Update 2

Berichtdoor GdP » di okt 28 2008 6:20 pm

Een eerste aanzet voor het maken van een ‘foto-verslag’ van Den Hoorn. Het is dus de bedoeling dat ik dit document steeds verder gaat uitbreiden met meer historische gegevens, aangevuld met diverse foto’s. Hiervoor zal ik nog menige reis naar Texel moeten maken, maar dat vind ik niet erg. Ik kom er graag. Alleen de eerste aanzet wil ik met jullie delen.



Op zoek naar het waarom.

Ben je in een dorpje geboren en opgegroeid, dan blijven dorpjes je altijd trekken. Vaak kom je dan nog de sfeer tegen die zo herkenbaar voor je is. Zo heb ik ook iets met Den Hoorn.

Den Hoorn is het zuidelijkste dorp op het waddeneiland Texel. Het ligt aan de rand van een uitgestrekt duingebied en is in het voorjaar omringd door bloeiende bollenvelden. Het witte kerkje aan de rand van het dorp is misschien wel het meest gefotografeerde kerkje van Nederland. Maar eerst een stukje geschiedenis.

Geschiedenis van Den Hoorn

Den Hoorn met het markante kerkje ontstond na 1398, nadat de nederzetting De Oude Hoorn tijdens de Hoekse en Kabeljauwse Twisten door de Hoeksen was verbrand. De bevolking was in die tijd voor het levensonderhoud aangewezen op landbouw, veeteelt en in belangrijke mate de visserij. De schapen van de 'duinboeren' graasden in het uitgestrekte duingebied rond het dorp. Naarmate men meer grond ging inpolderen namen landbouw en veeteelt een belangrijker plaats in.

Woning van een 'duinboer'.

Afbeelding


Loodsen

In de 17e en 18e eeuw bevoeren de Nederlandse handelsvloten de wereldzeeën en ontstond ook in Den Hoorn een nieuwe bestaansbron: het beloodsen van schepen. Hoe belangrijk dit loodswerk voor Texel was, blijkt uit het feit, dat er in 1781 in totaal op Texel 266 loodsmannen woonden waarvan 99 in Den Hoorn. In 1783 werden bij Texel nog 1805 schepen beloodst.
Aan deze bestaansbron kwam vrij snel een einde na de aanleg van het Noord-Hollands kanaal (1819 - 1824) en het Noordzeekanaal (1865 - 1875). Bovendien werd in het midden van de 19e eeuw voor het zeegat van Texel een rijksloodsdienst ingesteld. Nu getuigen alleen nog de naam 'Loodsmansduin' en enkele loodshuizen in de Herenstraat van dit voor Den Hoorn zo belangrijke beroep.

Afbeelding

Bloembollen

Enkele tientallen jaren na het einde van de particuliere beloodsing vond een aantal inwoners van onder andere Den Hoorn een nieuwe bestaansbron: de bloembollencultuur. Omdat in die tijd de waterhuishouding nog niet optimaal was, waren aanvankelijk alleen de hoger gelegen gronden, de streek langs de duinen bij Den Hoorn, geschikt voor deze teelt. In het voorjaar bloeien nu nog op tientallen hectaren met name de felgele narcissen, een product, waarvoor de omstandigheden op Texel uitermate gunstig zijn.

Hoornder kerk

De Hervormde kerk, het beroemde witte kerkje, werd in het begin van de 15e eeuw gebouwd op de plaats van een houten kapel, die in 1409 was afgebroken. De kerk was gereed in 1425 en werd 25 jaar later voorzien van een toren. Later ging deze toren tevens dienst doen als baken; ook nu nog is de toren voorzien van een drietal lampen ten behoeve van de scheepvaart.
In de 17e eeuw werd het koor afgebroken en vervangen door een rechte muur. Het jaartal 1646 in de muurankers herinnert hieraan. De torenklok van de kerk werd gegoten in de 15e eeuw. In de Tweede Wereldoorlog moest de klok worden ingeleverd bij de Duitse bezetter. Hij werd met nog 200 andere klokken verscheept. De schipper liet echter bij Urk zijn schip zinken en na de oorlog zijn alle klokken weer geborgen.
Het is opvallend dat het kerkje buiten het centrum van het dorp ligt.

Afbeelding

In het verleden lag het echter wel midden in het dorp, Den Hoorn was toen veel groter. Toen de zeevaart sterk verminderde, kwamen veel huizen leeg te staan, waarna deze werden gesloopt.



Het begin van mijn zoektocht.

Het is zeker meer dan veertig jaar geleden dat ik voor het eerst op Texel kwam. Toen nog een aantal keren alleen, en later heel vaak met mijn vrouw en kinderen.
Ik herinner mij nog de eerste tocht met de veerboot richting Texel. Na het vertrek uit Den Helder kan je het eiland al zien liggen. En steeds duidelijker herken je de zuidelijke duinen van Texel, maar daar bovenuit zie je een heel klein wit stipje. En dat bleek het kerkje van Den Hoorn te zijn. En bij elke oversteek is het steeds weer dat witte puntje wat je zoekt.
Eenmaal op het eiland, ik zou niet meer weten hoe vaak ik dat kerkje al op de foto heb gezet.
Waarom?

Afbeelding

Afbeelding

Het kerkje verschilt niet veel van andere kerkjes. Het is een plaats waar mensen hun lief en leed al eeuwen delen. Velen hebben daar de kerkelijke bevestiging en de zegen op hun huwelijk gekregen. Hun kinderen ten doop gehouden. Gestorven en begraven rond het kerkje, en ga zo maar door. Maar toch, elke keer dat ik op Texel kom, maak ik weer foto’s van dat kerkje.
Zo ook enige weken geleden. Maar nu met het grote verschil, dat ik nu wel de gelegenheid kreeg om ook in het kerkje foto’s te maken. En ik tijdens het fotograferen ineens zag en begreep waarom ik zo vaak naar dit kerkje getrokken werd.

Op een klein bordje bij de toegang staat een tekst die al direct iets laat zien van de bewogen geschiedenis van dat kerkje, en de inwoners van Den Hoorn.


Afbeelding

Wanneer je het kerkje van de Noord-West kant nadert, dan is het, het eerste wat opvalt dat zijn die twee grote lampen die op de torentrans zijn bevestigd. Zij dienen als bakenlichten voor de scheepvaart. Eigenlijk wel een mooie plaats om bakenlichten op te monteren, want wordt ook een kerk door velen niet gezien als een baken?


Afbeelding


Afbeelding



Wil je het kerkje betreden, dan kan dat alleen maar via de begraafplaats die voor een groot deel om het kerkje heen loopt. Vreemd? Of toch niet.

Afbeelding

Kom je het kerkje binnen, dan is het eerste wat je opvalt het orgel met dat fraaie front, en die mooie kronen die daar in die kerkzaal hangen. Maar ook die rare trap naast het orgel. Maar die trap blijkt wel nodig te zijn, omdat de kerkzaal doorloopt tot onder de toren. En wil je de toren op, dan moet dat dus wel via de kerkzaal.

Afbeelding

Afbeelding

Maar onder het orgel staat ook nog eens een prachtige tekst, die helemaal via de rechterkant doorloopt naar voren.

Bewaert o Heer u volck, hier in u huis vergaert;
laet liefd, en vrede zoet met alle zyn gepaert.
De haet en nyt wilt verre van ons weeren;
treckt gy doch Heer wy zullen ons bekeeren.

Tekst van: ‘Anno 1701'.

En een tekst die waarschijnlijk van een latere datum is:

Maeckt in Gods huis doch geen gedruijs maer wilt stil weesen,
wanneer gij hoort, dat Godes woort wort voor gelezen.
Maer waeckt en bidt terwijl gij zit in dese kerck.
Wacht u serfeijn groot en klein van ijdel werck.

Wensen en vermaningen die zo herkenbaar zijn! Want ze zijn nog steeds actueel.

Direct rechts van de ingang staat dan het doopfont.
Ik ben dus niet via de hoofdingang binnen gekomen, maar via de consistorie.
Marmerenplaten in de vloer herinneren aan tijden die voorbij zijn gegaan.

Afbeelding

Lopen we door naar achteren dan krijgen we een mooi overzicht van het kerkzaaltje.

Afbeelding

Afbeelding

Voor in de kerk staat een houten tafel met daarop een houten lessenaar. Op de lessenaar ligt een ‘Orde van Dienst’. Die zal er zeker nu wel anders uitzien, dan die van het jaar 1701. Maar wat niet verandert is, is het ‘Votum en de Groet’, al wordt die nu door de gemeente onderbroken met een ‘Amen’.

Afbeelding

Ik loop verder, en zoekt naar een plaats waar ik de preekstoel goed op de foto kan zetten.
Ik gebruik een opengeslagen liedboek van een ouderling als voorgrond, en maak mijn foto.

Afbeelding

Vervolgens kijk ik op welke pagina nu dat liedboek open ligt. Dat blijkt Psalm 115 te zijn. In een andere vertaling dan ik gewend ben, maar wel heel herkenbaar. (Hier mijn vertaling.)

In ‘t stille graf zingt niemand ‘s HEEREN lof;
Het zielloos lijf, gedompeld in het stof,
Kan hem geen glorie geven;

Na het lezen van deze tekst moet ik ineens aan al die graven denken om de kerk. Tja, dat is zeker die daar liggen zingen absoluut zeker niet ‘s HEEREN lof.
Maar het psalmlied gaat verder:

Maar onze tong zingt, tot in eeuwigheid,
Des HEEREN lof, Zijn roem en majesteit,
Looft God, de bron van ‘t leven.


Wel een mooie gedachte dat de gemeente in het kerkje, temidden van hen die zijn ontslapen, ‘s HEEREN lof wel bezingen.

Maar er ontbreekt iets. Maar wat?

Dan kijk ik vervolgens naar de opengeslagen bijbel op de lessenaar. En dan zie dat de gemeente is voorgelezen uit het boek van de profeet Jesaja. Hoofdstuk 53.
En heb hiermee gevonden wat mij altijd zo trok in het fotograferen van dit kerkje. Of misschien ook wel alle kerkjes. Ook al kom ik van ver, toch ook hier vind ik uiteindelijk wat ik gemeen heb met de gemeente van dit kerkje. Dom natuurlijk, eigenlijk opzoek naar iets wat ik toch al wist.

Afbeelding


Bij het zien van dit hoofdstuk gaan mijn gedachten uit naar de Messiah van George Frideric Handel. Want Handel gebruikte ook teksten uit dit boek van de profeet Jesaja.
Het lijkt wel of ineens alles bij elkaar komt.
Ik kijk vervolgens naar een model van een boot die achterin de kerkzaal staat. Met enige tegenzin heb ik daar een foto van gemaakt omdat hij is opgesteld achter spiegelend glas.

Afbeelding


Maar juist via dat spiegelende glas zie je de hele kerkzaal weerkaatst. Het lijkt wel of die innig met elkaar verbonden zijn. En zo was het ook.
Juist hier in dit kerkje kwam men bij elkaar om alle tegenslagen te verwerken. Nadat de twee kanalen in Noord Holland gereed waren, verloren vele hun middel van bestaan. Hier in dit kerkje heeft men z’n verdriet verwerkt, en afscheid van elkaar genomen en zijn vele vertrokken naar elders op zoek naar een nieuw bestaan, om nooit meer terug te keren.
Is het juist dat bootje, die er staat als een blijvende herinnering aan die periode? Maar ook symboliseert het de band die er altijd heeft bestaan met de zee.

Afbeelding

Als men naar de hoofdingang van het kerkje liep keek men uit over vele leegstaande huizen. Maar ook als men het kerkje verliet werden ze weer geconfronteerd met die leegstand. Men heeft toen besloten ze allemaal af te breken.

Op die plek zijn ook geen nieuwe huizen meer gebouwd.

Afbeelding

Uitbreidingen van Den Hoorn hebben plaats gevonden helemaal aan de andere kant van het dorpje.

Ik verlaat het dorpje, maar wel met de bedoeling daar eens weer naar terug te keren. Maar dan op zoek naar de sporen van het verleden van de mooie dorpje.

Afbeelding

Maar nu opzoek naar een stevige borrel.



Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding


:D :D
Laatst gewijzigd door GdP op vr okt 31 2008 3:42 pm, 8 keer totaal gewijzigd.
GdP



Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor Werner » di okt 28 2008 7:22 pm

Erg mooi gedaan met een interressant verhaal er om heen. Ik kom dagelijks in de kerk voor m'n werk dus zie dit soort taferelen graag voorbij komen.....toppie Gerrit
Gebruikersavatar
Werner

Forumlid
Berichten: 1755


Locatie: tilburg
Contacteer:

Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor vulture » di okt 28 2008 7:23 pm

indrukwekkend
Gebruikersavatar
vulture

Forumlid
Berichten: 1410


Locatie: Den Haag
Ervaringsniveau: ****
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor Cees » di okt 28 2008 7:43 pm

Een heel mooi initiatief, Gerrit! Zal het met veel interesse blijven volgen!
De eerste keer dat ik op Tessel( ja, Tessel en geen Texel) kwam, is ook al weer ruim 50 jaar geleden!
Groet, Cees

Analoog Nikon-speelgoed en wat bijbehorend glaswerk
Lid NCN
In het land der blinden is éénoog koning
Gebruikersavatar
Cees

Forumlid
Berichten: 15279


Foto's bewerken toestaan: Nee

Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor PeterG » di okt 28 2008 8:03 pm

Mooi foto-verslag. Schitterende platen en een al even prachtige bijbehorende tekst.
Ze zijn heerlijk, die kleine kerkjes. Zelf getrouwd in het kleinste kerkje van Zoetermeer, met mijn schoonvader als dominee die de dienst leidde.
Blijft een boeiende tekst Jesaja hoofdstuk 53.

Gerrit, waarom lijkt op één van de foto´s de kerk zo roze, terwijl hij op de andere zo wit is?

Peter
Gebruikersavatar
PeterG

Forumlid
Berichten: 1007


Locatie: Zoetermeer
Ervaringsniveau: *
Foto's bewerken toestaan: Nee
Contacteer:

Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor Licaga » di okt 28 2008 8:28 pm

interesant topic heb het met plezier gelezen en er wat van opgestoken.
als het helemaal af is kan je er een boek van maken op blurb en daar verkopen, is zomaar een idee.

rgrds
Licaga



Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor Skippy » di okt 28 2008 8:56 pm

Een interessant topic over een mooi eiland met een originele benadering Gerrit. Zoals al opgemerkt is het kerkje van kleur verschoten, ik denk ook dat je bij m.n. bij de kerkfoto's teveel verscherpt hebt.
Skippy

Moderator
Berichten: 11596


Ervaringsniveau: ****
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor GdP » di okt 28 2008 9:14 pm

PeterG schreef:Gerrit, waarom lijkt op één van de foto´s de kerk zo roze, terwijl hij op de andere zo wit is?

Peter



Goede vraag! Ik zal eens kijken wat ik er aan kan doen. :)

-------------------------

Probleem opgelost!
GdP



Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor GdP » di okt 28 2008 9:44 pm

Skippy schreef:Een interessant topic over een mooi eiland met een originele benadering Gerrit. Zoals al opgemerkt is het kerkje van kleur verschoten, ik denk ook dat je bij m.n. bij de kerkfoto's teveel verscherpt hebt.



Het orgel, en het overzicht van de kerkzaal zijn inderdaad wat te scherp. Welke bedoel je nog meer?
GdP



Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor Skippy » di okt 28 2008 10:07 pm

GdP schreef:
Skippy schreef:Een interessant topic over een mooi eiland met een originele benadering Gerrit. Zoals al opgemerkt is het kerkje van kleur verschoten, ik denk ook dat je bij m.n. bij de kerkfoto's teveel verscherpt hebt.



Het orgel, en het overzicht van de kerkzaal zijn inderdaad wat te scherp. Welke bedoel je nog meer?


Foto 6 (Kerk) maar wellicht is het eerder teveel contrast (kijk maar naar het metselwerk) dan teveel verscherpt.
Skippy

Moderator
Berichten: 11596


Ervaringsniveau: ****
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor nelo » di okt 28 2008 10:42 pm

Je bent een mooi verteller en met de foto's erbij is het alsof je er rondloopt
Ik ga je verhaal zeker volgen
nelo



Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor Gino » wo okt 29 2008 6:32 am

Leuke serie Gerrit.
Mooi dat je de foto's van tekst voorziet en er zo een heel verhaal van maakt.
Heb ik bij men Normandië serie ook geprobeerd maar kan van jou nog wat leren zie ik :wink:
Blijf dit draadje dan ook volgen.

Groeten, Gino :D
"Every man dies, not every man really lives!!!" - William Wallace

http://www.flickr.com/photos/nikongino/
Gebruikersavatar
Gino

Forumlid
Berichten: 3154


Locatie: Chapelle le Pont
Contacteer:

Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor Peter Artz » wo okt 29 2008 8:53 am

Prachtige verhalende serie Gerrit!
Peter Artz

Clublid
Berichten: 146


Locatie: Capelle aan den IJssel
Ervaringsniveau: *

Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor GdP » wo okt 29 2008 9:01 am

Gelet op de vele positieve reacties zal ik het verhaal afmaken. Maar dat zal wel even duren, want er moet ook nog gewerkt worden.
Maar allemaal bedankt voor jullie leuke reacties. En natuurlijk ook voor de opbouwende kritiek.
GdP



Onderwerp:

Re: Texel. Het dorpje Den Hoorn met het kerkje.

Berichtdoor wil » wo okt 29 2008 9:15 am

Veel herinneringen komen bij mij boven. Mijn peettante had een boerderijtje net buiten Den Hoorn als tweede huis. In de winter mochten wij daar logeren. Grappig ik ken Texel dus voornamelijk van de winters als er geen toeristen zijn. Foto's zijn heel herkenbaar voor mij. Het is precies 32 jaar geleden dat ik daar voor het laatst ben geweest. Die dag (net wel in de zomer) was er een wachttijd van vele uren om met de boot van het eiland te komen. Heb ik dus een paniekaanval gekregen en met een voorrangskaart van een arts mocht ik toch meteen de boot op. Mijn laatste herinnering was dus niet zo prettig. Maar in de winter in de avond naar het strand en dan helemaal alleen zijn is een aparte ervaring.
wil

Clublid
Berichten: 1336


Locatie: Heemstede
Ervaringsniveau: ****
Foto's bewerken toestaan: Nee


Terug naar “Foto presentaties”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 27 gasten