Monitor Kalibratie

[ReneG]

Ik ben het in ieder geval niet eens met de stelling dat het 'zinloos' is. Het komt zelfs ontzettend dichtbij.

Als ik een foto van profotonet langs mijn (IPS) schermen houdt (ik druk overigens wel nagenoeg altijd mat af), is het verschil zo klein dat het nagenoeg verwaarloosbaar is. Dat is enkel na calibratie van de schermen, voor calibratie lijkt het in de verste verte niet. Uiteraard moet je wel overal, waar mogelijk, dezelfde kleurruimte gebruiken. Mijn default is sRGB omdat dat ook die van mijn afdrukcentrale is.

Ik heb recent nog een stuk of 20 foto's af laten drukken en een paar vergeleken, eventuele verschillen (niet alleen qua kleur maar ook qua licht) waren verwaarloosbaar.

[PdeBie]

Je hebt toch ook kalibreer apparatuur voor printers, zodat je je scherm en printer op elkaar af kan stemmen? Of is dat een te kostbare handel voor hobbymatig gebruik?

[MarcvanZuylen]

Rene,

Dat is dan wel erg fijn werken. Ik heb inmiddels mijn scherm gekalibreerd met de Spyder2 maar het verschil vind ik nog steeds erg groot. Ben ook van mening dat je een papieren afdruk niet echt kunt vergelijken met een foto op een scherm (dode inkt t.o.v. levende lichtbron) maar de kleuren zouden toch wel enigszins op elkaar moeten lijken en daar ben ik in ieder geval bij mijn scherm nog niet tevreden over.

In hoeverre zou de Nikon Club Nederland hier een handje bij kunnen helpen? Er zijn diverse clubdagen e.d., in hoeverre zou het mogelijk zijn dat leden met hun scherm naar een bijeenkomst komen om daar hun scherm te laten calibreren met behulp van mensen zoals bv. Rene die het wel voor elkaar heeft gekregen. Ik zou het erg waarderen als ik hulp zou kunnen krijgen om mijn scherm goed gekalibreerd te krijgen.

[ArjanL]

Waarom zou je prints met een beeldscherm willen vergelijken? Welk van die twee is maatgevend? Het scherm of de print? Vertel het maar.

Kalibreer je scherm (vereiste!!!), download kleurprofielen van het te gebruiken papier (of voor de eindbestemming), zet het beeld hier naar om en laat printen.
Pak de prints uit, lijst ze in en geniet van een mooie print.

Stel: op mijn weegschaal thuis weeg ik 85 kg. Bij de dokter weeg ik 90 kg. Welk gewicht is het juiste; wel relevant voor de dosering van medicatie.
Alle weegschalen moeten dus hetzelfde resultaat aangeven. Daarom zijn standaarden in het leven geroepen. ISO is daar een voorbeeld van.

Dat geldt ook voor kleurbeheer (= calibratie). De kleurpatches in de calibratie software zijn zuivere kleuren en afgeleiden daar van waarvan de RGB waarden bekend zijn.
Uitgestuurde en gemeten waarden op het beeldscherm worden gemeten en de opgetreden verschillen worden in het kleurprofiel van dat scherm (papier, tv, tablet) ingesloten.
Kleurprofielen zijn specifiek en uniek voor één apparaat of papier. Een kleurprofiel voor mat papier zal andere eindresultaten geven bij glanzend papier.

Additieve kleurmodel 'maakt' kleuren met licht. RGB. Hoe meer kleuren toegevoegd hoe witter het licht is.
Subtractieve kleurmodel maakt gebruik van inkt. CMY. Hoe meer kleur je toevoegt hoe donkerder het beeld wordt. Diep zwart kan echter nooit gemaakt worden, vandaar dat tijdens drukprocessen zwarte inkt toegevoegd wordt. CMYK. Dit model kan minder kleuren weergeven.

Een print vergelijken bij het beeldscherm is dus niet zinvol genoeg om te zeggen dit zijn de juiste kleuren.

Heb vertrouwen in de colorengine van je besturingssysteem die de kleuromzetting moet gaan doen; dat is veel beter in staat dan het menselijk oog (onze eigen kleurinterpretatie) om kleuren om te zetten. Dit (kleurbeheer)systeem werkt met profielen en zet het ene profiel om naar het andere profiel wat nodig is voor het eindprodukt. En dat levert dermate goede resultaten op dat vergelijken tijdverspilling is.
De colorengine is ook heel goed in staat om omzettingen te doen van Adobe RGB naar sRGB (beide zijn kleurruimtes). De reden m.i. om sRGB te gebruiken is dat alle apparaten hiermee om kunnen gaan. Veel apparatuur kan alleen maar met sRGB omgaan.

Veel fabrikanten, hoewel het er steeds minder lijken te worden, leveren kleurprofielen aan ter download voor hun papieren. Gebruik die.
Een densitometer voor papierprofielen is vrij prijzig en arbeidsintensief. Ze werken volgens hetzelfde principe als de colorimeters (beeldscherm) met patches waarvan de kleurwaarden bekend zijn.

Als je meetapparatuur gebruikt is kleurbeheer niet ingewikkeld.

Landerd,
koppel het gecalibreerde kleurprofiel aan de monitor. De computer moet dus altijd bij opstarten dàt profiel gebruiken. Kies in je bewerkingssoftware een kleurruimte (Adobe RGB of sRGB), laat de software het profiel van het beeld niet omzetten,bewerk je foto. Als laatste handeling zet je het kleurprofiel om naar het profiel voor het papier wat je gaat gebruiken. Sla het bestand op en ga (laat het) printen.

[MarcvanZuylen]

Waarom zou je prints met een beeldscherm willen vergelijken?

Omdat het me toch wel fijn lijkt dat, op het moment dat je een foto laat afdrukken, deze qua kleur ook lijkt op hetgeen je voor ogen hebt wanneer je die foto hebt bewerkt op je scherm. Het gaat er me in dit geval nog niet eens om of die kleur overeenkomt met de kleur van het onderwerp wat ik gefotografeerd heb (dat is weer een andere discussie), maar wel dat ik een grijze achtergrond op mijn scherm niet terugzie als rode achtergrond op de print.

Landerd,
koppel het gecalibreerde kleurprofiel aan de monitor. De computer moet dus altijd bij opstarten dàt profiel gebruiken. Kies in je bewerkingssoftware een kleurruimte (Adobe RGB of sRGB), laat de software het profiel van het beeld niet omzetten,bewerk je foto. Als laatste handeling zet je het kleurprofiel om naar het profiel voor het papier wat je gaat gebruiken. Sla het bestand op en ga (laat het) printen.

Zo is het op dit moment ook bij mij (maar nogmaals, ik ben geen expert op dit gebied, vandaar ook mijn vraag of hier niet eens een keer een bijeenkomst voor georganiseerd zou kunnen worden). Ik heb mijn scherm gekalibreerd (maar ik weet niet of ik dit wel goed heb gedaan, daar ga ik maar vanuit). Dat profiel laadt zichzelf op het moment dat mijn computer opstart (ik zie wel verschil tussen de kleuren op mijn scherm als ik dat profiel in- of uitschakel), en in Photoshop laad ik het profiel wat Profotonet aanbied op haar site. Maar de foto die ik heb laten afdrukken lijkt qua kleur niet op de print die ik thuis heb gekregen.

[PdeBie]

Zoals beloofd heb ik een klein verslagje geschreven van het kalibreren van mijn monitoren:
viewtopic.php?f=52&t=58081

Reacties en vragen graag in dat topic, zodat we het bij elkaar houden

[ArjanL]

Omdat het me toch wel fijn lijkt dat, op het moment dat je een foto laat afdrukken, deze qua kleur ook lijkt op hetgeen je voor ogen hebt wanneer je die foto hebt bewerkt op je scherm. Het gaat er me in dit geval nog niet eens om of die kleur overeenkomt met de kleur van het onderwerp wat ik gefotografeerd heb (dat is weer een andere discussie), maar wel dat ik een grijze achtergrond op mijn scherm niet terugzie als rode achtergrond op de print.

Ik kan je geruststellen; grijs op het scherm is grijs op de print. Mits aan alle randvoorwaarden voldaan is (juiste profielen etc).

[ReneG]

Waarom zou je prints met een beeldscherm willen vergelijken? Welk van die twee is maatgevend? Het scherm of de print? Vertel het maar.

Ik vind de argumentatie toch niet helemaal steekhoudend. Het gaat er niet om welke van de twee maatgevend is, het resultaat moet vergelijkbaar zijn. Het voorbeeld van de weegschaal is in die zin m.i. niet correct. Als 2 verschillende weegschalen structureel een verschil van 5 kg. geven, is dat niet erg als je enkel de toe- of afname van gewicht wilt bepalen. Dat is niet het geval als het totale gewicht relevant is. Laat staan wanneer het verschil tussen de weegschalen ook nog eens varieert.

Bij foto's gaat het wat mij betreft om het eindresultaat. Je hebt een input aan het begin van een proces (de afbeelding op je scherm) en je verwacht een resultaat met verwaarloosbare afwijkingen aan het eind van een proces (de afdruk). Het is niet meer dan logisch om het resultaat van een proces af te zetten tegen je verwachting. In dit geval zou het verschil verwaarloosbaar moeten zijn (en dat is bij mij ook zo).

Als je dat niet doet wordt afdrukken feitelijk een gokkast. Het resultaat kan hetzelfde zijn, het kan goed (of nog net acceptabel) zijn, of juist niet. Maar het punt is dat het onvoorspelbaar wordt, en die onvoorspelbaarheid moet worden weggenomen. Het hele proces er tussenin is in die zin niet relevant. Als er ook maar één fout in het proces zit (menselijk, technisch of anderszins) klopt het resultaat niet. En dan weet je dus niet wat er gaat gebeuren. Het proces is vanuit dat opzicht een black box.

(Blind) op zaken als meetapparatuur, colorengine etc. vertrouwen is m.i. naiëf. Ik heb al veel te vaak (professionele) meetapparatuur de fout in zien gaan. Controle van het proces is essentieel. En de enige manier waarop je dat in dit geval kunt controleren is optisch. En aangezien het bijna niet doenlijk is om de 'hoeveelheid afwijking' op het oog te bepalen, is de enige optie die je hebt om een consistent resultaat te krijgen, door het eindresultaat zo dicht mogelijk bij het origineel op je scherm te brengen...

[oud0001]

Ik gebruik net als Captainhook de Xrite Colormonky Display naar volle tevredenheid op mijn laptopje.
De prints die ik zel maak op mijn HP printertje verschillen niet veel.
De ter print verstuurde afdrukken komen ook netjes in de gekozen kleuren binnen.
Ik download geen printerprofielen. Ik vind de verschillen niet zo groot.
Ik fotografeer dan weer wel in sRGB, bewerk ook in sRGB. Er wordt dan niet somgezet en zaken als banding heb ik dan ook totaal geen enkele last van. Dit terwijl ik bij mensen die schieten in Adobe RGB dit wel heb zien gebeuren.

De Colormonky heeft geen printerprofiel mogelijkheden maar wel correctie voor aanwezig licht, relfectie van het beeldscherm en aanpassing aan het bestaande licht in de ruimte waarin je werkt.
De i1 display pro kan ook printerprofielen aanmaken maar, dat gaat mij weer een stapje te ver door.
Waarom heb ik gekozen voor de Xrite en niet voor de spider?
Omdat ik ook gebruik maak van de ColorChecker Passport van Xrite.
Ik verwacht dat het dan beter werkt. Of dat ook zo is, is weer een ander verhaal maar mogelijke merkverschillen zijn er dan in ieder geval niet.

Het grootste verschil dat ik de eerste maal zag was het verdwijnen van het overtollig aanwezige blauw in het beeldscherm. Bij gebruik van de CCP zie je enkele kleuren terugkomen uit fletsheid naar volle kleuren.
Ook daar waar het wel eens lastig is met blauw en paars wordt het correct weergegeven.

[MarcvanZuylen]

Dus als ik het goed begrijp Thuihanti en ArjanL, als jullie je schermen langs elkaar zouden zetten zouden de kleuren van eenzelfde bestand op jullie schermen bijna identiek moeten zijn (aangezien jullie aangeven dat een afdruk bijna gelijk is aan jullie beeld op je scherm).? Dan laat ik even buiten beschouwing het gedeelte met betrekking tot omgevingslicht, want ik kan me voorstellen dat een scherm in een huiskamer vol met daglicht anders gecalibreerd dient te worden dan een scherm in een kamer zonder daglicht. Toch?

Maar ondanks dat daar dus verschil in zal zitten lijkt me dat toch niet de allergrootste factor die van belang is, dus.......als we jullie schermen in dezelfde ruimte zouden zetten dan zouden beide schermen redelijk veel op elkaar moeten lijken. Toch?


Daarom zou het mij (en ik kan me niet voorstellen dat ik daar de enige in ben) wel erg leuk en leerzaam lijken als de Nikon Club een keer een dag organiseert waarbij je leert hoe je je scherm optimaal kunt calibreren. Eventueel een of andere leverancier van calibratie-materiaal uitnodigen welke dan mooi zijn spullen kan promoten. Dan neemt elke deelnemer 3 dingen mee:

1) Zijn/haar scherm
2) Een foto-bestand
3) Een afdruk van dat foto-bestand afgedrukt bij Profotonet (welke toch hoog aangeschreven staat als het gaat om de afdrukkwaliteit)

Dan zou het dus zo moeten zijn dat aan het einde van de dag elke deelnemer naar huis gaat met een scherm waarbij de kleurweergave overeenkomt met de afdruk.

Ik begrijp dat je dan thuis wel weer wat verschil zult zien (denk ik tenminste) omdat je daar dan weer met andere lichtomstandigheden zit als tijdens de 'workshop' maar ik denk dat er wel veel mensen zijn die dan een beter scherm thuis hebben staan dan op dit moment.

[oud0001]

Zo werkt dat niet.
Je scherm wordt aangestuurd door een kleuren profiel.
Wat je met die apparaatjes doet is het een aan de monitor aangepast kleurenprofiel maken dat je videokaart aanstuurt. Je snapt wel dat je dan je hele PC en monitoren combinatie mee zou moeten nemen.

Daarnaast zit je met licentie problemen.

Het enige dat men zou kunnen doen is je laten zien hoe het werkt.
Software installeren, hardware aansluiten en het z'n werk laten doen.
Dat is zo eenvoudig at het niet echt zinvol is om dat te doen.
Er zijn op youtube ook voldoende filmpjes over te vinden.

http://youtu.be/zdyvGC9beUI
http://youtu.be/Frm7Ichz0dg

In principe werken ze op de zelfde manier.

Wel zou er iets over het verhaal colormanagement en de verschillende kleurruimten en het nut er van worden gedaan. Dat ligt iets anders, denk ik.

[JaapV]

Onno heeft dat een jaar of twee, drie geleden al gedaan. Ik meen zelfs tweemaal. Weet ik nog, want ik kon toen niet.
Inmiddels heb ik het onderwerp al wat beter door dan toen. Maar het zou best eens kunnen dat er alweer ruim voldoende vraag naar is...

[Saskia Janssen]

Wij hebben een spider, deze hebben we ooit gekocht omdat deze ook een dubbele monitor aan kan. Werkt prima

[MartijnM]

Spyder 4 elite voor iMac en Spyder Print voor de Epson printer. Iedere print de eerste keer gewoon goed, met betrouwbare kleuren (of grijswaarden!). Geen verrassingen en/of papierverspilling dus...

[wil]

Als je een Eizo monitor hebt en wil kalibreren met color navigator 6 gaat dit niet meer op de Mac onder Yosemite. Eizo geeft aan dat er een fout zit in yosemite en niet in color navigator 6.
Medewerker Eizo heeft mij een mail gestuurd dat Yosemite voor 2 kleuren hetzelfde adres gebruikt. Color navigator geeft dan een melding dat gamma videokaart gereset wordt. Alleen Apple kan deze fout oplossen.