Portretfotografie

[ahhveurink]

Misschien is de vraag al eerder gesteld( dan hoor/zie ik dat wel) maar ik zou graag willen weten welk objectief (het meest) geschikt is voor portretfotografie?


Anja

[Hans Braakhuis]

Van m'n website "objectief advies":

portret

Als je een goed portret wilt maken is eerst van belang op welke werk afstand je een portret maakt. Werk afstand wordt allereerst bepaald door de afstand die nodig is om goed te kunnen communiceren met de geportretteerde. Met een werk afstand van 50 centimeter zit je veel te dicht op de geportretteerde. Ga je naar 4 meter, dan ben je veelal te ver. De ideale werkafstand is ongeveer 2 meter. De beste werk afstand verschilt van persoon tot persoon.

Een ander gegeven bij een portret is, dat je de geportretteerde vertekeningsvrij op de foto wilt zetten. Met vertekening heb ik het hier alleen over de perspectief vertekening.
Met een groothoek objectief zorgt de perspectief vertekening ervoor dat iets wat dichtbij is, veel groter wordt afgebeeld dan iets wat verder van de camera afstaat. Bij een portret wordt de neus veelal te groot afgebeeld en de oren te klein. Dat geeft veelal geen goed portret. Bij een tele objectief wordt het perspectief meer plat gedrukt. De afstand tussen oren en neus wordt veel kleiner. Ook dat geeft een onnatuurlijk beeld. Het ideale portret objectief is dus een objectief zonder vertekening. Voor een kleinbeeld film camera is dat een objectief met een brandpunt tussen 85 en 105 millimeters. Bij een digitale reflex camera (DX) zit je met de crop factor. Bij Nikon is die 1,5. Met een 50 millimeter objectief krijg je dus een 75 millimeter beeld en dat is dicht in de buurt van de 85 millimeter. De perspectief vertekening veranderd door de crop factor niet. De 50 millimeter blijft dan een 50 en dat zit dicht tegen groothoek aan. Voor een portret niet ideaal. Omgekeerd, gebruik je een 85 millimeter, dan heb je minder last van de perspectief vertekening, maar wordt de werkafstand eigenlijk te groot.

Wat te doen, neem een zoom objectief, bijvoorbeeld de 18-200. Bepaal eerst de ideale werkafstand tussen de te portretteren persoon en de fotograaf. Zeg dat dit bijvoorbeeld 2 meter is. En kijk vervolgens naar de zoomstand die jouw het beste bevalt. En dat wordt dan het brandpunt van het op dat moment ideale portret objectief.

Maak bij een portret een keuze over de scherptediepte. Soms wordt de scherptediepte bepaald door rare zaken in de achtergrond. Is er een storende achtergrond, kies dan voor een grotere diafragma opening en of een meer tele objectief. Kies ook voor een portret met de scherpte alleen op een ooglid, of de scherpte over het hele gelaat.

Nikon heeft meerdere objectieven die goed bij portretten zijn te gebruiken.

AF 85 f/1,8D Goedkoop, goed en breed inzetbaar.
PC Micro 85 f/2,8 (geen AF) Ideaal voor gebruik bij grote diafragma openingen, middels tilt en shift kun je de scherptediepte zeer exact plaatsen.
AF 85 f/1,4D Ideaal voor gebruik met grote diafragma openingen.
Ais 105 f/1,8 Goed bruikbaar voor candid portretten en goed bij volle opening.
AF DC 105 f/2,0D Door de defocus controle is onscherpte in voor- of achtergrond te beïnvloeden.
AF DC 135 f/2,0D Door de defocus controle is onscherpte in voor- of achtergrond te beïnvloeden.

Ondanks het nadeel van de grotere werkafstand van de echte portret objectieven op een DX spiegel reflex camera, blijven de 85 tot 105 millimeters, de ideale objectieven voor een portret.

Op deze site: http://stepheneastwood.com/tutorials/Tu ... ective.htm xie je enkele portret foto’s die gemaakt zijn met 19, 24, 45, 50 enz tot 350 mm. Met Engelstalige uitleg.

[Léon Obers]

Misschien is de vraag al eerder gesteld( dan hoor/zie ik dat wel) maar ik zou graag willen weten welk objectief (het meest) geschikt is voor portretfotografie?

Voor geijkte portretplaatjes zoals ze ook door een portretfotograaf worden gemaakt.
Voor het DX formaat een brandpunt van circa 58mm tot 70mm
Voor het FX formaat een brandpunt van circa 85mm tot 105mm

[Jur]

Het ideale portret objectief is dus een objectief zonder vertekening. Voor een kleinbeeld film camera is dat een objectief met een brandpunt tussen 85 en 105 millimeters. Bij een digitale reflex camera (DX) zit je met de crop factor. Bij Nikon is die 1,5. Met een 50 millimeter objectief krijg je dus een 75 millimeter beeld en dat is dicht in de buurt van de 85 millimeter. De perspectief vertekening veranderd door de crop factor niet. De 50 millimeter blijft dan een 50 en dat zit dicht tegen groothoek aan. Voor een portret niet ideaal. Omgekeerd, gebruik je een 85 millimeter, dan heb je minder last van de perspectief vertekening, maar wordt de werkafstand eigenlijk te groot.

Dit is beslist onjuist!! Het perspectief en de daarbijbehorende "vertekening" heeft niets te maken met het brandpunt van het objectief, maar alles met de opnameafstand tot het onderwerp. Een portretobjectief voor een 10x8inch camera zit doorgaans rond de 300mm. Omgekeerd geredeneerd zou een dergelijk objectief een enorme perspectivische vervlakking moeten geven. Dat is echter niet het geval, omdat de opnameafstand ongeveer overeenkomt met die van een 85mm objectief op een 35mm of FX camera.

Advies? Zie hierboven bij Léon Obers.

[Léon Obers]

Het perspectief en de daarbijbehorende "vertekening" heeft niets te maken met het brandpunt van het objectief, maar alles met de opnameafstand tot het onderwerp.

Juist Jur. (Had de reactie van Hans niet uitvoerig gelezen).
Een van de 10 "misconceptions" die zo aardig door Paul van Walree wordt omschreven (punt 4).
De andere zijn ook zeer de moeite waard om op te merken.
http://toothwalker.org/optics/misconceptions.html
De achterliggende theorie en praktijk is verder uitbreid op die website te vinden.
Een van de meest waardevolle resources met betrekking tot het bespreken van eigenschappen van lenzen en optica.

Een portretobjectief voor een 10x8inch camera zit doorgaans rond de 300mm.

Slippertje met die 8x10 inch camera. Ik zou die 300mm op een 4x5 inch camera gebruiken als portretobjectief.

[Jur]

Een portretobjectief voor een 10x8inch camera zit doorgaans rond de 300mm.

Slippertje met die 8x10 inch camera. Ik zou die 300mm op een 4x5 inch camera gebruiken als portretobjectief.

Je hebt uiteraard gelijk Léon! "I stand corrected".

[Léon Obers]

Voor geijkte portretplaatjes zoals ze ook door een portretfotograaf worden gemaakt.
Voor het DX formaat een brandpunt van circa 58mm tot 70mm
Voor het FX formaat een brandpunt van circa 85mm tot 105mm

Nu we dan toch verder met wat reacties zijn, zal ik er meteen wat objectief-suggesties bijdoen.

DX:
Als je niet vies bent van manueel: Voigtländer Nokton 58mm/1.4
Bij volle opening al erg scherp in het centrum, ook in de hoeken, maar door beeldveldwelving ligt die scherpte bij de hoeken op een andere plaats (veel meer naar voren). Voor portret niet erg. Zie vanaf EDIT: viewtopic.php?p=276201#p276201
De reden dat bij testen en meting op platte vlakken de hoekscherpte laag lijkt:
http://www.photozone.de/nikon--nikkor-a ... -f14-sl-ii
Bij volle opening en nog minimaal bij 1 stop geknepen heeft die lens ook iets van een zachte "bloeding"/overstraling van lichte vlakken naar donker toe (enigszins dromerige softfocus achtige karakteristiek), wat bij portret een prettige verzachting geeft en een mooi bokeh. Hij wordt door gebruikers wel eens vergeleken als de DX versie van wat op FX de Nikkor 85mm/1.4 aan beeld oplevert. Zie bokeh voorbeelden (tevens van de Nikkor 85mm/1.8 en 1.4 versie)
viewtopic.php?p=218613#p218613

Voor wie het kan betalen (alleen 2e hands extreem duur) de legendarische Nikon 58mm f/1.2 Noct-Nikkor
http://www.noct-nikkor.com/photos

AF-versies die kunnen voldoen:
Micro Nikkor 60mm/2.8 oude en nieuwe versie (AF en AF-S) en de Sigma 70mm/2.8 EX DG Macro 1:1.
Omdat het hier om macro-objectieven gaat, wellicht wat hard en bloedscherp in de weergave van een gezicht. Wat scherp is kun je achteraf in beeldbewerking echter makkelijk verzachten, eventueel in batch als je veel portretten hebt, andersom gaat dat niet (van zacht naar harde scherpte).
Dus ondanks de scepsis die velen hebben om een macro-objectief voor portretfotografie in te zetten, gaat dat uitstekend. Als je maar weet waar een bepaalde beeldvoordracht vandaan komt en hoe aan te passen voor portret.
Beschrijving hoe, onder de foto hier: viewtopic.php?p=262247#p262247


FX:
De Nikkor 85/1.8 AF en 85mm/1.4 AF ---> de laatste om zijn mooie bokeh maar wel duurder dan de op zichzelf erg goede 1.8 versie.
Nikkor 105/2.0 DC Door de in te stellen verzachting, het schoolvoorbeeld om deze lens voor portret in te zetten, wel prijzig.
http://www.photozone.de/nikon--nikkor-a ... rt?start=2
Zie bokeh voorbeelden (tevens van de Voigtländer Nokton 58mm/1.4)
viewtopic.php?p=218613#p218613

Voor de smallere beurs voldoen diverse brandpunten van vreemdmerken:
Eentje die ik beslist niet wil onthouden is deze 85mm/1.4: viewtopic.php?f=28&t=18118&start=0

Verder kun je macro-objectieven inzetten in de range van 90-105mm van Nikon, Sigma, Tamron, Tokina waarvoor dezelfde opmerkingen gelden als wat ik eerdere heb aangemerkt voor de macrolenzen voor DX.

[Jur]

Nog een paar suggesties:

DX
AFS 2.8/28-70mm (of 24-70mm) in het bereik tussen 55 en 70mm.

FX
Ais 2.5/105mm (manual focus dus).

[Léon Obers]

Nog een paar suggesties:
DX
AFS 2.8/28-70mm (of 24-70mm) in het bereik tussen 55 en 70mm.

Zelf gebruik ik standaard op DX bij school portretfotografie de Nikkor 35-70mm/2.8 AF, in het bereik meestal net onder 70mm,
bij DX candid portret de eerder genoemde Voigtländer 58mm/1.4
in het iets langere bereik de Voigtländer APO Lanthar 90mm/3.5 ---> tevens ook op FX

Vroeger op kb-film gebruikte ik vooral de Nikkor 85mm/2.0 AIS en Micro Nikkor 105mm/2.8 AIS
Beide lenzen heb ik nog, maar gebruik ze nauwelijks, ook omdat de Voigtländer 90mm beter is.

[ArjanAanraad]

Hoi,

Ik verbaas me dat ik in de discussie nergens de AF Nikkor 80-200 f/2.8 D tegenkom. Een fantastisch objectief waar ik toch al aardig wat portretfoto's mee heb geschoten. Ik gebruikte hem eerst op de D80 en nu op de D700. Niks mis mee...dacht ik toch. Ga anders even op mijn site kijken onder portret fototgrafie staan foto's van Living Statues en deze zijn allemaal gemaakt met dit objectief; hierbij alvast wat voorbeelden.. http://aanraad.net/fotografie/archief.php?thema=2&pagina=3

Gr Arjan

[Jur]

Ik verbaas me dat ik in de discussie nergens de AF Nikkor 80-200 f/2.8 D tegenkom. Een fantastisch objectief waar ik toch al aardig wat portretfoto's mee heb geschoten. Ik gebruikte hem eerst op de D80 en nu op de D700. Niks mis mee...dacht ik toch.

Je hebt gelijk Arjan. In het analoge tijdperk gebruikte ik dat objectief (doorgaans in het bereik tussen 80 en ongeveer 105mm) ook regelmatig voor portretten; prima! Op mijn DX body's vond ik de beeldhoek, zelfs op 80mm, eigenlijk wat te klein. Hierdoor was je gedwongen de opnameafstand groter te maken, hetgeen tot een wat vlakker perspectief leidde. Bruikbaar, maar niet helemaal ideaal. Op FX zal dit objectief uiteraard weer uitstekend voor portret gebruikt kunnen worden, net als mijn huidige 70-200 op de D700.

[Léon Obers]

Ik verbaas me dat ik in de discussie nergens de AF Nikkor 80-200 f/2.8 D tegenkom.

Mij eigenlijk niet. Natuurlijk kun je met die lens ook portretten maken, de brandpuntlengtes die goed werken bij portret, zitten ook in dat zoombereik. Dat kun je met deze 50-300 zoomlens ook:



Maar het gewicht, en de lompheid van die zoomlenzen maken die lenzen erg onhandig en vervelend om die lens specifiek voor (veel) portretwerk in te zetten, als portret je ding is. Ik zou er niet mee willen werken om er bijv. 500-700 schoolportretjes op een dag mee te gaan schieten. Je gebruikt dan liever een relatief klein en lichtgebouwde "prime" in een brandpunt die het meest geschikt is voor portret, of hooguit een zoomlensje wat niet veel groter is.
Dat is de intentie van de vraag (een lens die het meest geschikt is voor portret) en de antwoorden in deze draad.