SuperTopic Studiofotografie

Wanneer u vragen heeft over foto's dan wel het fotograferen zelf, of wanneer u juist tips daarover heeft, dan kunt u deze hier kwijt.

Onderwerp:

SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor ATOR » di nov 12 2013 3:51 pm

SuperTopic Studiofotografie


Studioflitser
Types
Er zijn twee basis types studioflitsers. Een generator waar je meerdere losse lampen op aansluit of een monolight waar alles in één zit.
Beide hebben voor- en nadelen in het gebruik maar wat het licht betreft maakt het niets uit.

Continue licht
Dit is geen flitser maar ik noem ze hier toch even om duidelijk te maken dat niet alle studioverlichting hetzelfde is.
Voor portretfotografie is continue licht niet zo geschikt. Er zijn verschillende soorten lampen maar de meeste hebben wel een paar van de volgende nadelen: te weinig lichtopbrengst, te veel hitte, niet altijd dimbaar, hoog energieverbruik, veel verloop in kleurtemperatuur als er wel gedimd kan worden, geen daglicht kleurtemperatuur, de pupillen van je modellen wordt erg klein door het felle licht en je bent beperkt in het gebruik van lichtvormers.

Voor productfotografie kun je het overwegen, je ziet wel precies het licht van door de camera vastgelegd wordt. Maar je kunt het ook met een flitser met een goede modelling lamp doen.

Er is veel ontwikkeling in LED licht en dit zou in de toekomst flitslicht wel eens kunnen vervangen. Zeker als je ook filmt in de studio.



Vermogen en regelbereik
Het vermogen van Studioflitsers worden gemeten in Watt per seconde (W/s). Elke verdubbeling van het vermogen levert een extra stop licht op. Vermogens van flitsers liggen tussen de 100W/s en 6400W/s.

Net zo belangrijk als het vermogen is het regelbereik. Het varieert van vol vermogen 1/1 tot bv 1/32 (5stops) of soms wel 1/512 (9 stops). Zelf werk ik met 400W/s flitsers die regelbaar zijn tot 1/32 (12.5W/s) maar soms is dat nog te veel.

De recycle time is de tijd die er voor nodig is om de flitser op te laden voor de volgende flits. Hij is het langst op vol vermogen.

Een handige feature is autodump. Als je een opgeladen flitser van een hoog vermogen terugdraait naar een lager vermogen, blijft de flitser geladen met de energie voor het hoge vermogen. Autodump ontlaadt automatisch het teveel aan energie tot het vermogen wat je ingesteld hebt.



Flitsduur
De flitsduur varieert van model tot model en verandert met het ingestelde vermogen. Het varieert ruwweg van 1/100s tot 1/2000s.

Meestal wordt dit gemeten in t.5. Dit is de tijd die verstrijkt tot 50% van het vermogen is verbruikt. Hou er rekening mee dat na deze tijd de andere 50% nog licht zal geven. Een waarde waar je wat meer aan hebt is t.1. Dit is de tijd waarin 90% van het flitsvermogen verbruikt is.

Bij bijna alle studioflitsers is de flitsduur op vol vermogen korter dan een flits op een lager vermogen. Het vermogen wordt gereduceerd door het voltage te verlagen en daardoor wordt de flits ontlading langzamer.

Bij reportageflitsers is het andersom, hoe lager het vermogen hoe korter de flitsduur. Dit komt omdat ze de stroom naar de flitsbuis afkappen als het ingestelde vermogen bereikt is.

Sinds kort zijn er ook studioflitsers die werken als een reportageflitser waarmee je een extreem korte flitsduur, tot wel 1/13000s, kunt bereiken.


Kleurtemperatuur
De meeste flitsers hebben een kleurtemperatuur van rond de 5500K, net als daglicht. Meestal zakt de kleurtemperatuur bij lagere vermogens. Duurdere modellen compenseren dit.

Modelling light
Een modelling light is een lamp die je laat zien hoe het licht van de flitser op het onderwerp valt. Vaak dimt deze mee met het ingestelde vermogen van de flitsbuis.


Aansturing flitser
Via de sync port sluit je de flitser aan op je camera. Dit kan met een sync kabel of radiografisch. Let wel even op wat voor stekker je nodig hebt.

Sommige flitsers kun je instellen als optical slave, ze flitsen dan mee als ze een lichtflits zien.

Er komen steeds meer flitsers met ingebouwde ontvangers die je via de zender, de computer of met een app op een tablet of telefoon kunt instellen. Er is zelfs een studioflitser die met TTL werkt.


Accessoires
Voor de aansluiten van accessoires als softboxen heeft bijna elk merk een eigen bevestiging. Een populaire aansluiting is de Bowens “S-Type”, die door meerdere merken gebruikt wordt en waarvoor veel vrij goedkope accessoires te vinden zijn.

Voor de meest gangbare aansluitingen kun je verloopringen krijgen.


Lichtvormers

Lichtvormers (light modifiers) veranderen de kwaliteit van het licht van hard naar zacht of veranderen de vorm van de lichtbundel.

Bij hard licht, is de overgang van licht naar schaduw abrupt. De vorm, contour en de structuur van het onderwerp komen heel duidelijk naar voren.
Bij zacht licht is de overgang tussen licht en schaduw heel geleidelijk, schaduwen worden zachter en structuren zoals poriën en rimpels worden minder goed zichtbaar.

Afbeelding

De grootte van de lichtbron bepaalt of licht zacht of hard is. Hoe groter het oppervlak wat licht verspreidt, hoe zachter het licht wordt. Dit komt omdat er dan vanuit meerdere richtingen lichtstralen op het onderwerp vallen.

De meest gebruikte manier om een lichtbron groter te maken is door er een enigszins doorzichtig, diffuus doek voor te zetten. De flitser belicht het doek en het doek wordt de nieuwe, grotere lichtbron.

Het gaat om hoe groot het onderwerp de lichtbron ziet. De zon is gigantisch maar omdat hij zo ver weg staat is het een kleine, dus harde, lichtbron. Hetzelfde geldt voor een softbox, hoe verder af hoe kleiner en dus harder, hoe dichter bij het onderwerp hij staat, hoe groter hij lijkt vanuit het onderwerp, dus hoe zachter het licht.

Hieronder staat een overzicht van de meest gangbare lichtvormers:


Reflector
Bundelt het licht van de flitser.

Paraplu
Je hebt doorzichtige en reflecterende versies. Ze zijn goedkoop en snel op te zetten.
De reflecterende versie wordt vaak gebruikt om de achtergrond te belichten.
Om eerlijk te zijn vind ik ze te ongecontroleerd om een onderwerp te belichten.

Softbox
Een doos met aan de voorkant een diffuus doek. Vaak kun je binnenin nog een extra diffusor bevestigen om het licht nog egaler te maken.

Strip Light
Een lange smalle softbox.
Mooi om een lange contourlijn van een model of een auto te benadrukken.

Octa
Een achtkantige softbox, meestal vrij groot.

Beautydish
Een wat grotere maat reflector, met een diameter van 40 tot 80cm met een kapje voor de flitsbuis die het directe licht blokkeert.
Geeft een contrastrijk maar niet te hard licht.
Zoals de naam al zegt, als je deze op een hoek van 45graden recht boven het gezicht van een model met prachtige features plaatst heb je een beauty portret.

Snoot
Bundelt de lichtstraal, als je een klein plekje van licht wilt voorzien.

Kleppenset of Barndoors
Deurtjes op je flitser die je dicht kunt doen om de lichtbundel te beperken.

Gobos
Alles wat je tussen de lichtbron en het onderwerp in zet om coole schaduwen te krijgen. Een kamerplant, een stuk karton met een uitgeknipte vorm, lamellen, noem maar op.

Bouncen
Door te flitsen via een muur of ander oppervlak, maak je van die muur een groot lichtgevend oppervlak.

Diffusors
Een doek wat het licht diffuus maakt.

Licht tent
Een tentje van diffuus doek, geschikt om kleine objecten van zacht licht te voorzien.

Grids
Als je door een koker kijkt beperk je je gezichtsveld. Een grid bestaat uit een heleboel kokers naast elkaar waarmee je de spreiding van een lichtbundel beperkt. Hoe langer de kokers zijn hoe kleiner de spreiding van het licht.
Grids heb je voor de meeste lichtvormers.

Gels
Kort voor gelatine filter, gekleurd doorzichtig plastic wat je voor je lichtbron zet om het licht te kleuren.
Verkrijgbaar in alle kleuren van de regenboog.




Ruimte, achtergrond
benodigde ruimte, afstand nodig voor een portret, voor een groep
Natuurlijk licht? raam op het noorden

Achtergrond
muur, vinyl, papier, katoen (muslin), canvas
kleur

Reflectoren en Flags
reflectiescherm: opvouwbaar, wit zilver goud, plaat piepschuim aan een kant zwart
de muur, vloer en het plafond


Belichten

Key, Fill, Rim, achtergrond

Wat klassieke licht opstellingen: Rembrandt, Butterfly, Clamshell, Splitlight

Ratio's

Licht meten: lichtmeter en histogram
Laatst gewijzigd door ATOR op ma nov 18 2013 2:18 pm, 6 keer totaal gewijzigd.
Gebruikersavatar
ATOR

Clublid
Berichten: 2850


Ervaringsniveau: ****
Foto's bewerken toestaan: Nee
Contacteer:

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor ATOR » di nov 12 2013 3:57 pm

Wat zou je hier graag willen zien en wat wordt de insteek van dit SuperTopic?

Een basis zou kunnen zijn:
- Wat heb je nodig
- Hoe zet je het op
- Wat moet je weten
- Hoe pak je het aan
- Werken met licht en schaduw

Gaan we uit van de apparatuur of juist van het proces? Behandelen we werken met modellen (release contracten, poses, haar & make-up). Gaan we in op het fotograferen van producten.
Gaan we er vanuit dat de basiskennis (iso, sluitertijd, diafragma) bekend is en hebben we het alleen over specifieke studio dingen als sync speed en flitsduur?

Maken we een overzicht van alle beschikbare studioflitsers (liever niet) of houden we het algemeen? Misschien iets ertussenin met de verschillende types studioflitsers, de bekende merken en een beperkte best buy. Of wat een studioflitser in gebruik anders maakt dan een reportageflitser.


Het kan alle kanten op dus ik ben benieuwd wat jullie ideeën zijn.
Gebruikersavatar
ATOR

Clublid
Berichten: 2850


Ervaringsniveau: ****
Foto's bewerken toestaan: Nee
Contacteer:

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor oud0001 » di nov 12 2013 5:32 pm

Ik mis een erg belangrijk onderdeel.
Lichtmeting en lichtmeters. Waarom niet waarom wel.
Hoe meet je het licht. Ratio of verhoudingen tussen de verschillende lichtbronnen. :wink:

Niet enkel de studio met studio app maar ook hoe je geïmproviseerd een studio setting kunt maken met b.v. halogeen bouwspots, led lampen en zelfs TL buizen. Zeker voor de starters een financieel aantrekkelijke manier om te beginnen, denk ik. :wink:
oud0001



Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor ATOR » di nov 12 2013 5:51 pm

Tuihanti, goed idee van een geïmproviseerde studio. Ik ben zelf ook begonnen met een bouwlamp en een halogeenlamp met dimmer. Eigenlijk heeft iedereen hier alles al in huis voor een fotostudio :)

Daarnet heb ik de startpost wat uitgebreid en er een skelet van wat onderwerpen in gezet. Aanvullingen en opmerking zijn welkom.
Gebruikersavatar
ATOR

Clublid
Berichten: 2850


Ervaringsniveau: ****
Foto's bewerken toestaan: Nee
Contacteer:

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor Roelof » di nov 12 2013 6:45 pm

Verplaatst naar een passender locatie.
Iedereen maakt fouten, zelfs ik.
Gebruikersavatar
Roelof

Clublid
Berichten: 5390


Locatie: Hoogeveen
Ervaringsniveau: ***
Foto's bewerken toestaan: Ja

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor Rinaldo Wolvers » wo nov 13 2013 1:49 am

We hebben het hier over een vorm van fotografie waarin de omstandigheden optimaal te beïnvloeden zijn door de fotograaf. De meest belangrijke basis voor een studio fotograaf en zeker een behoorlijke tegenstelling tot andere disciplines. Een lichtmeter is zeker een "must".

Voor een studio fotograaf is het met name werken met het licht. Dat doen alle fotografen, maar een studiofotograaf heeft de lichtval in eigen hand. Denk aan de genoemde softbox, grid, strip, beautydish, reflectiescherm. etc. Maar hoe ga je er mee om?

Reageer morgen nog even verder...
Het perfecte plaatje zit in m'n hoofd. Nu nog zien te verwezelijken.
Gebruikersavatar
Rinaldo Wolvers

Forumlid
Berichten: 265


Locatie: Leiden
Ervaringsniveau: ***
Foto's bewerken toestaan: Ja

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor skyfox » wo nov 13 2013 9:39 am

Het lijkt me ook een leuke toevoeging om te bespreken hoe je creatief kan zijn in een studio-omgeving. Spelen met achtergronden, ondergronden, maar ook met outfits en make-up/haar van het model (het zgn. styling).

Bijv. ook leuk om te bespreken hoe je met relatief weinig ruimte toch creatieve foto's kan maken. Bijv. in een trapgat, in een hoekje op zolder/in de huiskamer. Dit om te laten zien dat een mooie "studio" niet een bedrijfshal hóeft te zijn.
Gebruikersavatar
skyfox

Forumlid
Berichten: 367


Locatie: Zoetermeer
Ervaringsniveau: ***
Foto's bewerken toestaan: Ja

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor Vincent » wo nov 13 2013 9:42 am

Ik ben benieuwd of een verzameltopic gaat werken over zo'n breed onderwerp... Dan gaat al snel alles door elkaar lopen.

Want denk ook eens aan onderwerpen. Studiofotografie is niet alleen statisch (mensen) modellenwerk, maar ook productfotografie, eventueel 3D, dierenfotografie, actiefotografie in de studio, high speed fotografie, etc.
The End… or is it?
Vincent

Clublid
Berichten: 4518


Locatie: Ellecom
Ervaringsniveau: *
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor Léon Obers » wo nov 13 2013 9:54 am

Rinaldo Wolvers schreef:De meest belangrijke basis voor een studio fotograaf en zeker een behoorlijke tegenstelling tot andere disciplines. Een lichtmeter is zeker een "must".

Een losse flits-lichtmeter, prima natuurlijk dat het als accessoires bij een studio-inrichting vermeld wordt, maar een must is het geenszins. Je kunt echt heel gemakkelijk zonder. Elke tegenwoordige DSLR heeft reeds de gereedschappen aan boord om de belichting uitermate goed te controleren. Leer daar simpelweg beter gebruik van te maken.
Waar je in combinatie met die digitale gereedschappen van camera en computer veel meer aan hebt, en IMO wel een absolute must is, zijn een aantal testkaarten:
http://shop.colourconfidence.com/nl/sec ... st-kaarten

Een juiste keuze van die testkaarten geven je niet alleen een uiterst goed hulpmiddel / referentie om de neutrale grijsbalans (witbalans) van opnamen af te regelen, maar tevens een hoge mate van controle over belichting, contrast, toonwaarden en kleur.

De meest zinvolle testkaart (als je slechts één kaart koopt) IMO is deze kaart.
http://shop.colourconfidence.com/nl/pro ... haal-kaart
Je hebt daarmee een prima referentie voor de neutrale grijsbalans (witbalans), maar tevens controlemiddel voor belichting met wit- en zwart in die kaart.

Afbeelding


Aanvullend deze kleurkaart voor meer controle over kleur: http://shop.colourconfidence.com/nl/pro ... eurenkaart
In die kleurkaart zit niet alleen een grijstrap verwerkt met wat meer grijswaarden, maar de kaart is tevens DE referentie om camera kleurprofielen te maken die je o.a. rechtstreeks in Lightroom, en Photoshop kunt gebruiken. (Daar zijn beide softwarepaketten op afgestemd). De absolute purist zou daarvoor nog < deze kaart > kunnen inzetten, maar is misschien alleen nodig voor die fotograaf die absolute kleurcontrole nodig heeft met reproductie van kunstwerken e.d..

Afbeelding


De bovenste twee testkaarten zitten als combinatie ook verwerkt in dit accessoire; de X-Rite ColorChecker Passport.
http://shop.colourconfidence.com/nl/pro ... r-passport
Waarbij de ColorChecker Passport daarnaast nog een aantal hulpvlakjes heeft, om kleurtemperatuur naar persoonlijke voorkeur in de opname direct koeler of warmer "te prikken". De bovenste twee testkaarten zijn echter een stuk groter ----> A4 (handiger in een studio-setting), en de tolerantie in zuiverheid van de grijsvlakken en kleurvlakjes komen me over als in een net wat hogere nauwkeurigheid / kwaliteit geproduceerd.

Afbeelding


Eventueel nog aangevuld met een "ouderwetse" grijstrap om bij specifieke takken in studiofotografie makkelijker inzicht te hebben in toonschaal en kleur:
http://shop.colourconfidence.com/nl/pro ... atie-kaart

Afbeelding


Een en ander heb je van andere merken testkaarten als alternatief met ongeveer dezelfde gebruikswaarden.
Zoals bijv. de "Kodak" grijskaart, en QP-testkaarten. Met QP heb ik geen ervaring.

Afbeelding ---/--- Afbeelding ---/--- Afbeelding
Vriendelijke groet, Léon Obers
Gebruikersavatar
Léon Obers

Forumlid
Berichten: 14887


Locatie: Eindhoven
Ervaringsniveau: *****

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor Léon Obers » wo nov 13 2013 9:57 am

djunclesam schreef:Ik ben benieuwd of een verzameltopic gaat werken over zo'n breed onderwerp... Dan gaat al snel alles door elkaar lopen.

Iets om na een bepaalde periode in bepaalde hoofdstukken bij elkkaar te zetten, en de tussenreacties (net als deze) eruit te knippen.
Vriendelijke groet, Léon Obers
Gebruikersavatar
Léon Obers

Forumlid
Berichten: 14887


Locatie: Eindhoven
Ervaringsniveau: *****

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor DannySan » wo nov 13 2013 10:04 am

Zo'n colourchecker passport stond ik zondag mee in mijn handen...
Heb er zondag ook mee gefotografeerd (alle belichting had dezelfde temperatuur), de 1e foto was met de colorchecker bij het gezicht van model in de richting van het licht.
Daarna alle foto's qua witbalans en temperatuur in 1 reeks gesynchroniseerd; werkt wel top!
Nikon Z5 met een FTZ-adapter voor het glaswerk.
Gebruikersavatar
DannySan

Forumlid
Berichten: 3766


Locatie: Het Noord'n
Foto's bewerken toestaan: Nee

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor JvdKooij » wo nov 13 2013 10:07 am

Ik dacht dat John Hoenen in het vorige nummer van ons clubblad een heel leuk stuk heeft geschreven over studio's.
Misschien een idee om hem eens te vragen om de tekst aan te leveren.
Groetjes,
Jaap
Gebruikersavatar
JvdKooij

Forumlid
Berichten: 3168


Locatie: Podgornoe
Ervaringsniveau: *
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor Léon Obers » wo nov 13 2013 10:26 am

En meer normaal Nederlandse termen gebruiken in plaats van Engelse zoals:
Kleppen, in plaats van "barndoorns", lichtvormers in plaats van "Light Modifiers", ringflits in plaats van "ringflash", continue licht in plaats van "continuous light", enz. :wink:
Vriendelijke groet, Léon Obers
Gebruikersavatar
Léon Obers

Forumlid
Berichten: 14887


Locatie: Eindhoven
Ervaringsniveau: *****

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor JvdKooij » wo nov 13 2013 10:36 am

Misschien handiger om een lijst met Nederlandse én Engelse termen te maken, daar hebben veel gebruikers een hoop aan omdat je in het Engels via Google veel meer kan vinden.
Groetjes,
Jaap
Gebruikersavatar
JvdKooij

Forumlid
Berichten: 3168


Locatie: Podgornoe
Ervaringsniveau: *
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Onderwerp:

Re: SuperTopic Studiofotografie

Berichtdoor Rinaldo Wolvers » wo nov 13 2013 3:18 pm

Ik heb de aanzet gegeven tot het opzetten van iets als een studio "hoekje". Een Supertopic kan zinvol zijn als een begin, maar ik denk zelf dat er iets teveel facetten zijn binnen de studiofotografie. Dus in die zin raakt dit topic "kant noch wal"...

Ben ik dan negatief? Nee! Ik vind dit draadje een mooi begin 8) In dit draadje begint echter wel duidelijk te worden dat studiofotografie behoorlijk meer is als bv een flitser. Zoals genoemd, belichting ,achtergrond, model, product, accessoires, flitsmeter, grijskaart, kleurkaart. Maar je zou ineens ook kunnen bedenken dat omgang met een model/klant, lichttent, eten/drinken, auto of motor en noem maar op ook binnen onderwerpen binnen de studiofotografie vallen. En dat maakt het verschil...

Ik kan hier een heel epistel van maken, maar een goede lezer heeft allang door dat deze discipline beter op te delen is binnen een studio sectie in het forum. Dit draadje gaat een rommeltje worden en zeer onoverzichtelijk.

Ik wil wel even ATOR en iedereen die een bijdrage heeft geleverd bedanken voor de inzet.

Ik heb inmiddels contact opgenomen met Roelof, wie weet .....
Het perfecte plaatje zit in m'n hoofd. Nu nog zien te verwezelijken.
Gebruikersavatar
Rinaldo Wolvers

Forumlid
Berichten: 265


Locatie: Leiden
Ervaringsniveau: ***
Foto's bewerken toestaan: Ja


Terug naar “Vragen en tips over foto's en fotograferen”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 25 gasten