De buitenkant, nog rechthoekiger is niet mogelijk
De printer is in stemmig donker grijs uitgevoerd en de rechthoekige behuizing wordt niet opgeleukt met een LCD schermpje. Is zo’n schermpje echt nodig? Het printproces kan je immers volgen op je PC. Ook de papierinvoer is eenvoudig en de invoer is alleen aan de bovenkant. Bij sommige A3 printers kom ik ook nog een extra papierinvoer aan de voorkant tegen, deze gebruik je dan bij gebruik van dik (fine art) fotopapier. Ook de lade waar de afdruk in terecht komt is opvallend sober en compact uitgevoerd. Toch bevalt die lade goed.
Het installeren, snel en gemakkelijk
Als eerste, na het uitpakken, vul je de 6 tankjes. Met klokkend geluid verdwijnt de inkt in de tankjes, aan de voorkant van de printer zie je het niveau. Ik heb heel slechte herinneringen aan geknoei met inkt en inktpotten op de lagere school, het vullen van deze tankjes lukt me echter geheel morsvrij. Hulde aan het ontwerp! Het installeren van de software gaat sneller dan ik gewend ben en na het automatisch vullen van de leidingen print ik de bekende test nozzle kaart om er zeker van te zijn dat alles naar behoren werkt. De printer is nu geheel gebruiksklaar.
Het printmenu, anders dan de duurdere modellen
De printmenu’s van grootformaat printers van Epson lijken sterk op elkaar. Het menu van de ET 18100 zit echter wat anders in elkaar en je moet goed opletten. Zo kiest de printer standaard voor gewoon papier en PhotoEnhance. Ik ben zo eigenwijs om te stellen dat mijn foto’s niet verbeterd hoeven te worden. Ik print altijd onder color management. Dat betekent dat ik het juiste ICC papier profiel toewijs en dat Photoshop en niet de printer de kleuren aanpast. In de printersoftware zitten standaard diverse profielen, ik mis profielen voor bijvoorbeeld het heel fraaie Epson Fine Art Cotton Smooth Natural papier. Bekende papierleverancier, denk daarbij aan bijvoorbeeld Arca, hebben veel papier profielen op de website staan, echter niet voor de Epson ET 18100. Indien je geen profiel wil laten maken ben je dus aangewezen op profielen voor 8 Epson papiersoorten waaronder diverse soorten Glossy, Semigloss en Luster papiertjes.
De inktset
De inktset bestaat uit de bekende 6 kleurtjes dye inkt. Aan de voorkant van de printer is duidelijk te zien hoe leeg, of hoe vol, de verschillende tankjes zijn. Dat zie je dus niet op het scherm van je PC. Een ander A3+ printer van Epson is de SC-P700, deze maakt gebruik van gepigmenteerde inkt en heeft meer kleuren waaronder licht grijs, grijs en 2 soorten zwart.
Testprocedure weergave kleur, zwart en grijstinten
Met de printer worden 2 testbestanden geprint, eentje om de weergave van kleur, 24 kleurvlakjes, en eentje om de weergave van grijstinten en zwart,12 vakjes, te kunnen beoordelen. Van het fotobestand zijn de RGB waarden per vakje bekend. Deze waarden worden met een Xrite i1Pro van de print gemeten. Vervolgens worden de gemeten waarden, de output dus, geplaatst in het midden vakje van de voorbeeld kaart zodat je snel de afwijkingen per kleur kan zien. Je kan dus de output, het centrum, vergelijken met hoe de kleuren zouden moeten zijn, namelijk de kleuren er om heen. Tevens zijn zwart wit en kleuren foto’s visueel beoordeeld op ‘bronzing’, ‘gloss differential’, glans, scherpte en algehele indruk.
Geen ‘bronzing’ en ‘gloss differential op de foto’s!
Bij deze test gebruiken we 2 soorten papier, te weten Epson Premium Gloss en Epson Semigloss. Je ziet bij de Gloss en Semigloss afdrukken meteen dat Epson bij deze printer gebruik maakt van dye-inkt. De glans is opvallend hoog en op de gehele foto, ook waar geen inkt op gekomen is, is de glans even sterk. Daarnaast zie je nog iets anders als je goed kijkt. Bij de SC-P700 afdrukken, op Gloss en Semigloss papieren, zie je ‘bronzing’, een bruinige gloed, indien je de afdruk onder een schuine hoek en bepaalde kleuren bekijkt. Bij de ET-18100 foto’s zie je geen enkele vorm van bronzing, ook dat is heel positief!
Weergave kleur op Epson Premium Gloss en Epson Premium Semigloss fotopapier
Omdat de kleuren op Gloss en Semigloss op dezelfde manier weergegeven worden wordt de weergave van de kleuren voor de beide fotopapieren hier in 1 keer beschreven. Je kan stellen dat alle kleuren voldoende nauwkeurig weergegeven worden op ‘bluish green’, ‘yellow green’ en ‘yellow’ na. Deze hadden alle 3 net wat feller weergegeven mogen worden. Het kleurbereik is in dit gebied dan ook wat kleiner dan van de Epson SC-P700 en Canon PRO 300. Overigens, voor veel printers zijn dit lastige kleuren. De maximale zwarting, om de foto wat ‘pit’ te geven is hoog. Het diepe zwart oogt echter wel zeer koel.
Weergave zwart wit op Epson Premium Gloss en Epson Premium Semigloss fotopapier
Voor de beoordeling van de grijstrap wordt gekeken naar de witte, grijze en zwarte vlakken van het kleur testbestand en van het speciale zwart wit testbestand. Ook hier zijn er nagenoeg geen verschillen tussen de 2 papiersoorten. Sommige grijswaarden worden neutraal weergegeven en andere juist warm of koel. Dat oogt niet erg fraai, een zwart wit foto krijgt dan verschillende kleurzwemen. Het zwart is voldoende diep en is heel koel van toon. De zwarting van het vakje ‘zwart’ en het vakje daarnaast, ‘bijna zwart’ heeft dezelfde zwarting. Dat betekent dat heel donkere partijen op de foto dicht kunnen lopen. Bij de fotobewerking moet je daar rekening mee houden. Wanneer je kijkt naar de Epson SC-P700 en de Canon PRO-300 dan zie je dat met deze printers wel zwart wit afdrukken gemaakt kunnen worden die neutraal van toon zijn. Ook bieden deze printers de mogelijkheid om een zwart wit print in vele gradaties koel of juist warm af te drukken. De Epson ET 18100 mist deze mogelijkheid. Overigens, het maakt niet uit of je een zwart wit bestand gewoon afdrukt of dat je in het menu een vinkje zet bij ‘Grijswaarden’. In beide gevallen zie je dezelfde kleurzwemen.
Kosten per print
Natuurlijk wil je weten wat een foto, A4 formaat, kost. Inktkosten bij gebruik van cartridges zijn eenvoudig te berekenen. Je weegt de cartridges voor en na de test en je weet wat het verbruik, uitgedrukt in grammen, is. Met wat rekenwerk kom je dan op de hoeveelheid inkt per A4 foto. Daar zitten natuurlijk nog wel een paar addertjes onder het gras. Bij een nieuwe printer moeten de leidingen nog gevuld worden, dat kost initiële inkt. En bij sommige printers bevatten de meegeleverde cartridges minder inkt. Dit zijn zaken waarmee je rekening kan houden. En als derde addertje het spoelprogramma. Elke printer heeft een spoelprogramma en de meeste printers beginnen met spoelen zodra je de printer aanzet. Ook wordt er wel eens tussendoor gespoeld. Een printer als de Epson ET 18100 zal niet dag en nacht staan te printen. Bij mijn testcyclus heb ik 47 A3 afdrukken gemaakt, dat zijn, omgerekend, 94 A4 afdrukken. Na elke 5 afdrukken heb ik de printer uit gedaan en na een poosje weer aangezet. Dit vanwege het spoelprogramma. Na wat meet- en rekenwerk kom ik op inktkosten van € 0,15 per A4 foto. Dat is extreem laag!
De milieubelasting van inkt
De bekende inktcartidges zijn altijd voorzien van een chip om het leven van de ‘navullers’ zuur te maken. Je gooit dus een chip, voorzien van allerlei wellicht schaarse metalen, weg. En wie garandeert mij dat er netjes gerecycled wordt? De flessen van Epson hebben wat dat betreft grote voordelen. Toch moeten we de milieu belasting niet onderschatten. In totaal heb ik ongeveer, omgerekend, 100 A4 foto’s afgedrukt en de onderhoudstank, voorzien van chip, zit voor 80% vol. Deze inkt is chemisch afval, zo laat Epson dat bij navraag weten. In de gebruiksaanwijzing staat daar niets over. Indien die tank vol is kan je niet meer printen. Daarnaast valt mij op dat in een lege fles inkt toch nog wat inkt blijft zitten. Nergens vermeldt Epson wat ik met deze nagenoeg lege flessen moet doen.
De levensduur van een print
In het algemeen kan je stellen dat afdrukken waarbij gepigmenteerde inkten gebruikt worden minder verbleken door zonlicht dan afdrukken waarbij gebruik gemaakt wordt van dye-inkten. Het bekende Wilhelm Research instituut doet veel onderzoek naar de houdbaarheid van afdrukken maar er zijn nog geen publicaties beschikbaar over de Epson ET 18100. Wat je wel ziet is dat de huidige dye inkten veel beter bestand zijn tegen verbleking dan dye inkten van pakweg 10 of 20 jaar geleden. Het verschil met gepigmenteerde inkt is tegenwoordig dan ook niet meer zo groot.
Samenvatting
De Epson ET 18100 is een A3+ printer en zit bijna in dezelfde prijscategorie als de Epson SC-P700 en Canon PRO-300 A3+ printers. De ET 18100 heeft een wat eenvoudiger opzet; geen LCD scherm en geen aparte papierinvoer voor dik fotopapier. Daarnaast gebruikt de ET 18100 dye inkt en geen gepigmenteerde inkt. De Epson ET 18100 bevalt goed als kleuren printer ondanks de iets beperkte kleurruimte. De weergave van de meeste kleuren is voldoende nauwkeurig, het diepe zwart is echter koel van toen. Positief is dat de foto’s niet geplaagd wordt door ‘bronzing’ en ‘gloss differential’. Voor de zwart wit werker is de ET 18100 veel minder geschikt. Nagenoeg alle grijstinten bevatten kleurzwemen en ook hier kom je het erg koele zwart tegen. Positief is dat de inktkosten per afdruk extreem laag zijn, thuis printen met de Epson ET 18100 is zeker niet duur!
Wat mij bevalt aan de Epson ET 18100
• Goede weergave van de meeste kleuren
• Zwart is voldoende diep
• Geen bronzing
• Geen gloss differential
• Gemakkelijke installatie
• Snel inkt vullen
• Extreem lage inktkosten per afdruk
Wat mij minder goed aan de Epson ET 18100 beviel
• Niet geschikt om zwart wit foto’s van hoge kwaliteit af te drukken
• Zwart aan de koele kant
• Weinig beschikbare ICC profielen
• Geen aparte invoerlade voor dik fotopapier
• Veel inkt verdwijnt in lekbak, deze inkt moet verwerkt worden als chemisch afval, hiervoor wordt niet gewaarschuwd.
Gewichten en afmetingen
Breedte 52 cm
Hoogte 15 cm
Diepte 37 cm
Gewicht 8 kg
Afdruk formaten
Maximaal A3+, CD en DVD bedrukken is mogelijk
Printtechniek
Inktjet, 6 kleuren, 5.760 x 1440 dpi
Verbindingen
Wifi
Verkoopprijs
Zie informatie website importeur of leveranciers
