LR catalogus backup wel/niet XMP aanvinken

Deze sectie is bedoeld voor discussies en vragen over hardware en software die niet direct met fotograferen te maken heeft.
Plaats reactie
Karina2
Redactie NCN Magazine
Redactie NCN Magazine
Berichten: 1895
Lid geworden op: di okt 11 2016 1:19 pm
Ervaringsniveau: ***
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

LR catalogus backup wel/niet XMP aanvinken

Bericht door Karina2 » wo jan 15 2025 11:16 am

Regelmatig maak ik een back-up van de Lightroom (LR) Catalogus. Bij de catalogus instellingen/metagegevens heb ik de eerste 2 vakjes aangevinkt, maar niet de 3e ‘wijzigingen automatisch naar XMP opslaan’.

Wanneer ik in de back-up van de catalogus op mijn externe harde schijf kijk, zie ik daar de LR catalogus staan en een mapje ‘.lrcat-data’. Ik ging er vanuit dat in die laatste de fotobewerkingen zijn opgeslagen, maar twijfel nu doordat ik lees dat wijzigingen (ook?) als XMP moeten worden opgeslagen. Of moet ik XMP alleen aanvinken als ik ooit mijn foto’s + bewerkingen in een ander (niet Adobe) bewerkingsprogramma wil openen zoals bijv. CaptureOne? Als dat zo is, begrijp ik het nog steeds niet goed, want het zijn verschillende programma’s. Ik neem aan dat er specifieke LR-bewerkingen zijn die een ander programma niet kent/heeft, dus ook niet kan openen. Worden dan in de XMP-files alleen basisbewerkingen zoals belichting en contrast e.d. opgeslagen?

Is de inhoud van wat in de lrcat-data wordt opgeslagen anders dan de inhoud van de XMP-files of is de inhoud van beide hetzelfde, maar wordt het op een andere manier weggeschreven?
In hoeverre is het noodzakelijk om bij de catalogus instellingen/metagegevens ook het 3e vakje ‘wijzigingen automatisch naar XMP opslaan’ aangevinkt te hebben? Of anders gesteld in welke situaties is dit een ‘must’ cq erg raadzaam om dat te doen?

Voordat ik deze vragen stelde, heb ik al op het forum gezocht en wel enige info gevonden, maar de gevonden info is voor mij desondanks niet duidelijk genoeg en ook enigszins verouderd. Daarnaast heb ik ook geen enkele affiniteit met I(C)T, dus is het mij al snel onduidelijk. Ik hoop dat iemand mij, als leek, wat meer wijsheid in deze kan verschaffen.
Alvast bedankt voor de moeite!

Gebruikersavatar
Thymen
Clublid
Clublid
Berichten: 160
Lid geworden op: zo sep 17 2023 10:15 am
Locatie: Enschede
Ervaringsniveau: ***
Foto's bewerken toestaan: Nee

Re: LR catalogus backup wel/niet XMP aanvinken

Bericht door Thymen » wo jan 15 2025 11:22 am

Z8 / Zf - en wat leuk glaswerk

Gebruikersavatar
ReneG
Clublid
Clublid
Berichten: 5187
Lid geworden op: di sep 30 2008 4:24 pm
Locatie: Veldhoven
Ervaringsniveau: ****
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Re: LR catalogus backup wel/niet XMP aanvinken

Bericht door ReneG » wo jan 15 2025 12:58 pm

.xmp is geen backup op zich, maar ze kunnen wel nut hebben in je backup strategie. Lange uitleg, maar hopelijk maakt dit het duidelijk:

Ik laat even in het midden hoe de catalogus technisch in elkaar zit. Laten we het er even op houden dat het een set van bestanden en folders is die een 'database' vormen die het volgende bevat:
- De meta-informatie van je foto's (camerainstellingen, labels, tags, keywords etc.)
- Een index van alle foto's in je catalogus (oftewel de locatie van je foto's)
- De previews (dat zijn de previews, quick/standaard/1:1) van je foto's. Zeg maar de weergave van je RAW foto's met bewerkingen.
Samen met de fysieke fotobestanden vormt het geheel je foto-archief.

.xmp bestanden, ook wel 'sidecar' genoemd bevat ook al deze informatie, behalve de previews, en staan fysiek naast je fotobestand (Dus DSC_0001xmp komt naast DSC_0O01.nef te staan). Het is een heel klein bestandje, meestal een paar kilobyte. Ze worden alleen gebruikt voor RAW bestanden, niet voor TIFF, JPEG etc. omdat die de metadata al bevatten en bewerkingen direct opslaan. Je kunt .xmp bestanden gebruiken om foto's met bewerkingen en meta-informatie terug te laden in Lightroom als je foto's ooit uit de catalogus hebt verwijderd, maar je kunt ze ook gebruiken om de instellingen in andere programma's in te laden, mits deze het ondersteunen. Dat heet portabiliteit. De toepassing daarvan is beperkt. Niet alle programma's ondersteunen .xmp's en ze kunnen instellingen die ze niet herkennen ook niet inlezen. Basisbewerkingen als belichting, witbalans etc. werken vaak wel, maar als een programma bijv. wel schaduwen maar geen 'zwart' instelling heeft wordt die niet meegenomen. Ook zal een ander programma een instelling 'herinterpreteren'. Oftewel, je weet nooit 100% zeker dat het eindresultaat hetzelfde zal zijn als je bewerkingen in Lightroom.

Desondanks hebben .xmp bestanden wel zeker nut in het kader van backups. Welbeschouwd zijn er twee risico's waarvoor je backups maakt:
1. Je raakt fotobestanden kwijt of deze raken beschadigd. Dat los je op door meerdere backups van die bestanden te hebben (volgens het 3-2-1 backup principe). Dat staat los van Lightroom.
2. Je fotocatalogus raakt corrupt. Daarvoor maak je een backup van je catalogus, die je kunt herstellen door een oudere catalogus terug te kopiëren. Uitgangspunt hierbij is wel dat je direct, of vrij snel, ontdekt dat je catalogus corrupt is. En dat is niet altijd het geval!

In de praktijk zijn er scenario's waarin je er mogelijk pas later achter komt dat er iets mis is, en waardoor je informatie kwijtraakt als je een backup van je catalogus terug moet zetten. Informatie die is toegevoegd na een backup van je catalogus ben je immers kwijt als je die backup terugzet. De twee

1. Als je per ongeluk bestanden verwijderd uit je catalogus (dus niet fysiek van disk) en daar pas na enige tijd achterkomt. Dit heb ik meermaals zien gebeuren als mensen bijv. een verkeerde selectie toepassen, per ongeluk onbedoeld foto's 'rejecten' en verwijderen uit hun catalogus. Als je daar pas na een paar weken achterkomt ben je wellicht al 10 backups verder.
2. In theorie is het ook mogelijk dat een deel van je catalogus corrupt raakt (bijvoorbeeld een aantal foto's van 10 jaar geleden) en dat je daar pas later achterkomt. Dit is zeldzaam, maar niet onmogelijk.
3. Derde scenario is nog dat je backups als geheel kwijtraakt. Dat had ik laatst toen bij iemand de (enige) backup harddisk kapot ging.

In scenario 3 ben je de catalogus kwijt, in geval 1 en 2 zou je dan een backup van een oude catalogus terug kunnen zetten, maar alle bewerkingen die gemaakt zijn na die backup ben je kwijt. Als je daar pas na een week of 4 achterkomt ben je dus 4 weken edit-werk kwijt. En dat is waarvoor de .xmp wel handig is.

Als je de .xmp optie aanzet, komen langs ALLE foto's in de catalogus .xmp bestanden te staan. Mocht je nu ooit terug moeten naar een oudere catalogus, of de catalogus helemaal kwijt zijn, dan kun je alles nog terughalen door in een (nieuwe of bestaande) catalogus de foto's opnieuw te importeren. Dat doe je dan zonder import-instellingen (die zet je allemaal op 'None') en dan importeer je de foto's opnieuw. Lightroom herkent automatisch de .xmp's en zal alle bewerkingen en meta-inormatie opnieuw importeren. De previews worden automatisch gehergenereerd. Daarnaast kun je de .xmp bestanden samen met je fotobestanden backuppen.

De moraal van het verhaal: Tenzij er een heel dwingende reden is om geen .xmp's op te slaan, zou ik deze optie altijd aanzetten. De hoeveelheid ruimte die ze in beslag nemen is verwaarloosbaar en het vormt een extra beveiligingslaag in je backup strategie, die je wapent tegen verlies van, of corruptie in je catalogus in situaties waar je daar pas later achterkomt en een hele oude backup terug moet zetten.

Tenslotte nog enkele praktische tips voor catalogussen:
- Als je de .xmp optie activeert verschijnen de bestanden niet onmiddelijk overal, dat kost wat tijd. Je ziet geen voortgangsbalk en je kunt LR ook afsluiten, hij gaat vanzelf weer verder. Maar zeker als je veel bestanden hebt kan het een paar uur duren voor alle .xmp's er zijn. Dat is eenmalig.
- Als je een backup maakt van de lightroom catalogus heb je twee opties om voor backup de integriteit te controleren en de catalogus te optimaliseren. Duurt iets langer maar wel belangrijk om aan te zetten. Als je dat niet doet vergroot je de kans op corrupte catalogi.
- Maak regelmatig een backup, je hebt altijd de keuze om een backup bij afsluiten niet te maken. Bij mij staat hij op 'elke keer als je LR afsluit', maar in de praktijk doe ik het maar 1 keer per dag. Als ik LR meerdere keren per dag opstart sla ik een backup over.
- Vergeet ook niet om af en toe oude backups van catalogi te verwijderen, dat gaat niet vanzelf. Als ik 100 backups van catalogi heb staan is de kans dat ik zover terugga bijna nihil. En dat kan wel ruimte kosten.
- Bewaar 1:1 previews niet eeuwig, dat maakt je catalogus op termijn gigantisch groot en backups duren dan (te) lang en nemen veel ruimte in beslag. Laat ze na 30 dagen opruimen.
- Maak niet de fout om uit gemak je foto's fysiek in de catalogus te plaatsen om ze mee te nemen in de backup (dat heb ik iemand ooit zien doen), dan explodeert de opslag in je backup.
Spul waarmee je foto's maakt...

Karina2
Redactie NCN Magazine
Redactie NCN Magazine
Berichten: 1895
Lid geworden op: di okt 11 2016 1:19 pm
Ervaringsniveau: ***
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Re: LR catalogus backup wel/niet XMP aanvinken

Bericht door Karina2 » wo jan 15 2025 1:52 pm

Thymen, dankjewel voor de zeer nuttige link!
Rene, dankjewel voor je toelichting en tips. Ik heb de optie intussen aangevinkt in Lightroom. Het is toch een stuk belangrijker dan ik verwacht had en ik vind het dan ook wat verrassend dat Adobe dit niet als standaard aangevinkt heeft staan en blijkbaar volledig vertrouwt op alleen de back-up vd catalogus. Natuurlijk kost het iets meer ruimte maar dat lijkt me de extra veiligheid en gemak zeker waard.
Ik ga me vh weekend verder verdiepen in de materie en het opschonen en verwijderen vd voorvertoningen.

Gebruikersavatar
ReneG
Clublid
Clublid
Berichten: 5187
Lid geworden op: di sep 30 2008 4:24 pm
Locatie: Veldhoven
Ervaringsniveau: ****
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Re: LR catalogus backup wel/niet XMP aanvinken

Bericht door ReneG » wo jan 15 2025 2:04 pm

Karina2 schreef: wo jan 15 2025 1:52 pm Thymen, dankjewel voor de zeer nuttige link!
Rene, dankjewel voor je toelichting en tips. Ik heb de optie intussen aangevinkt in Lightroom. Het is toch een stuk belangrijker dan ik verwacht had en ik vind het dan ook wat verrassend dat Adobe dit niet als standaard aangevinkt heeft staan en blijkbaar volledig vertrouwt op alleen de back-up vd catalogus. Natuurlijk kost het iets meer ruimte maar dat lijkt me de extra veiligheid en gemak zeker waard.
Ik ga me vh weekend verder verdiepen in de materie en het opschonen en verwijderen vd voorvertoningen.
Het gaat denk ik niet over de ruimte die het in beslag neemt, maar wat andere factoren:
- Sommige mensen vinden het irritant dat er naast elk fotobestand een extra bestand staat. Dat kan zo zijn als je naast LR inderdaad nog wat fototools gebruikt waarbij je die .xmp's niet kunt verbergen/uit kunt filteren, maar ik vind dat kleine ongemak persoonlijk niet opwegen tegen de voordelen.
- Adobe's vertrouwen in de backup van de catalogus is niet ongegrond, de ruimte zal ook niet het probleem zijn. Maar net als veel software ontwikkelaars zien ze m.i. één ding over het hoofd, dat is namelijk logische (maar niet technische) corruptie die op kan treden en langere tijd onontdekt blijft. Het is niet dat ze zich daar niet bewust van zijn, maar het risico (wat ook erg klein is) zo laag inschatten dat ze het als verwaarloosbaar beschouwen. Helaas heb ik het in de praktijk toch wel te vaak fout zien gaan. Dit kan optreden in databases, versiebeheersystemen maar ook in backups. Wat bijvoorbeeld als een fotobestand intern beschadigt raakt, maar je komt er pas na een paar maanden achter? Dan heeft die corruptie zich ook gerepliceerd naar al je backups. Als een oude versie van een bestand in een versiebeheersysteem waar je bijna nooit naar kijkt corrupt raakt kom je daar vaak ook pas achter als de termijn voor de backup overschreden is. Etc.

Nogmaals geen heel grote risico's allemaal, maar de kans is zeker niet nul. Maar het is goed om hier bewust van te zijn en aangezien de borging hiertegen bijna niets kost qua effort en ruimte, ook verstandig om te doen.
Laatst gewijzigd door ReneG op wo jan 15 2025 5:39 pm, 1 keer totaal gewijzigd.
Spul waarmee je foto's maakt...

Karina2
Redactie NCN Magazine
Redactie NCN Magazine
Berichten: 1895
Lid geworden op: di okt 11 2016 1:19 pm
Ervaringsniveau: ***
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Re: LR catalogus backup wel/niet XMP aanvinken

Bericht door Karina2 » wo jan 15 2025 4:47 pm

Helder Rene, daarom je advies direct opgevolgd

Gebruikersavatar
henkk
Clublid
Clublid
Berichten: 5236
Lid geworden op: di mei 26 2009 8:06 pm
Locatie: Zuidwest Veluwe hoog en droog
Ervaringsniveau: ***
Foto's bewerken toestaan: Nee
Contacteer:

Re: LR catalogus backup wel/niet XMP aanvinken

Bericht door henkk » wo jan 15 2025 5:06 pm

Photoshop Elements werkt ook met xmp bestanden en Nikon Studio werkt trouwens ook met sidecars maar zet die in een aparte map binnen de map waar de hoofdbestanden in staan.
Ik backup regelmatig de catalogus maar ik vertrouw toch het meest op 1) de backup van de computer als geheel, 2) een backup van mijn foto's (incl. sidecars) op een separate HD en 3) een identieke HD met dezelfde bestanden die periodiek wordt gesynchroniseerd en op een fysiek andere locatie wordt bewaard.
tja, F of Z? wat meenemen? Of de 1? Of iets analoogs zoals F4S of FA?
exif en/of hogere resolutie meestal via klikken op foto
https://www.flickr.com/photos/23578649@N07/albums

Gebruikersavatar
ReneG
Clublid
Clublid
Berichten: 5187
Lid geworden op: di sep 30 2008 4:24 pm
Locatie: Veldhoven
Ervaringsniveau: ****
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Re: LR catalogus backup wel/niet XMP aanvinken

Bericht door ReneG » wo jan 15 2025 5:34 pm

Nog een aanvulling over de 3-2-1 backup strategie: https://www.nextstep24.nl/blog/de-3-2-1 ... uitgelegd/

Overigens moet daarbij ook worden opgemerkt dat cloud storage niet hetzelfde is als een cloud backup. Wat veel mensen ook niet beseffen (maar wel denken) is dat backups voor cloud storage altijd goed geregeld zijn of uberhaupt in place zijn. Ook dat is lang niet altijd het geval.
Spul waarmee je foto's maakt...

Karina2
Redactie NCN Magazine
Redactie NCN Magazine
Berichten: 1895
Lid geworden op: di okt 11 2016 1:19 pm
Ervaringsniveau: ***
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Re: LR catalogus backup wel/niet XMP aanvinken

Bericht door Karina2 » wo jan 15 2025 7:00 pm

Ik behoor ook tot die mensen. Denk dat het weekend wel een studiedag gaat hebben.
Soms denk ik weleens hoe deed men dat vroeger voor de digitalisering. Krijg niet 1-2-3 het idee dat het al met al eenvoudiger is geworden, maar zondermeer het bestuderen waard.
Dankjewel!

Gebruikersavatar
ReneG
Clublid
Clublid
Berichten: 5187
Lid geworden op: di sep 30 2008 4:24 pm
Locatie: Veldhoven
Ervaringsniveau: ****
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Re: LR catalogus backup wel/niet XMP aanvinken

Bericht door ReneG » wo jan 15 2025 7:22 pm

Karina2 schreef: wo jan 15 2025 1:52 pmIk ga me vh weekend verder verdiepen in de materie en het opschonen en verwijderen vd voorvertoningen.
Op de voorvertoningen hoef je niet te studeren, dat is heel simpel.

Ik heb de engelse versie. In catalog settings, tab previews staat een optie 'Automatically discard 1:1 preview''. Die zet je op 'After 30 days'.
Als alternatief kun je de gehele preview cache tot een bepaald formaat beperken. Dat kan ook, maar dan wordt de catalogus naar mijn zin veel te groot.

Voor de volledigheid, de 1:1 previews heb je alleen nodig als je snel naar 100% in wilt zoomen. Als je geen preview hebt duurt dat iets langer (afhankelijk van de snelheid van je systeem). Dan hergenereert hij hem namelijk meteen en bewaart hij hem weer 30 dagen. Als je dan toch een serie ouder dan 30 dagen helemaal wilt bekijken op 100% selecteer je dan vooraf even alle de betreffende foto's en hergenereer je de previews in het 'Library' (of Bibliotheek?) menu: Previews -> Build 1:1 previews.
Spul waarmee je foto's maakt...

Karina2
Redactie NCN Magazine
Redactie NCN Magazine
Berichten: 1895
Lid geworden op: di okt 11 2016 1:19 pm
Ervaringsniveau: ***
Foto's bewerken toestaan: Ja
Contacteer:

Re: LR catalogus backup wel/niet XMP aanvinken

Bericht door Karina2 » wo jan 15 2025 10:14 pm

Handige tip, thanks!

Plaats reactie

Terug naar “Computer hardware en software algemeen”