Marten schreef:Over dit onderwerp verschillen de meningen al heel lang.
zie eerder
Met het benoemen van de twee vertrekpunten had ik slechts de bedoeling om de twee
meningen in deze oude discussie in essentie weer te geven. Ik lees (nog?) niet dat dat mislukt is.
Het is niet zozeer een kwestie van een mening, als wel de criteria die ten grondslag ligt aan de scherptediepte problematiek.
De uitgangspunten daarvan liggen vast.
Dat wordt dikwijls over het hoofd gezien. Er worden allerlei vergelijkingen gemaakt die verwarrende en zelfs tegenstrijdige uitkomsten kunnen geven, omdat een aantal van die basis criteria niet worden betrokken in die vergelijking en daarbij te pas maar vooral te onpas de uitgangspunten worden veranderd. Dan worden appels met peren vergeleken. Daar schiet niemand iets mee op. Dan krijg je een ratje toe waar niemand iets meer van begrijpt.
Het is op zichzelf prima om vanuit een bepaald vertrekpunt te willen starten, maar benoem het dan "compleet" waarbij specifiek ook met de valkuilen rekening gehouden kan worden, zodat verwarring wordt vermeden. Er zijn verschillende scenario's te bedenken.
Als je als vertrekpunt wilt uitgaan van een
vast objectief (vast brandpunt), vast diafragma, vaste voorwerpsafstand voor verschillende opnameformaten, en verder de uitwerking op het beeld
"per vierkante cm" bekeken hetzelfde stelt. Terug beredeneerd naar een volledig opnameformaat tot een afdruk ervan kan dat met een
vaste zelfde vergrotingsmaatstaf van het beeld (ik stel dat hieronder even op 10x). Alle onscherptes worden daarmee hetzelfde vergroot. Daarmee
kom je tot dezelfde beeldbeleving in scherptediepte. Echter is dat alleen mogelijk met de volgende varianten in afdrukformaat voor ieder afzonderlijk opnameformaat:
Vergrotingsmaatstaf 10X
DX-formaat -----> afdruk 16x24 cm
FX-formaat -----> afdruk 24x36 cm
Rolfilm 6x6 cm (beeld is specifiek 54x54mm) -----> afdruk 54x54 cm
Vlakfilm 4x5 inch -----> afdruk 100x125 cm
Vlakfilm 8x10 inch -----> afdruk 200x250 cm
Dat alles bekeken
met een vaste kijk-afstand, van bijv. 30 cm
Dus in dit onderhavige geval onder die condities met die verschillende afdrukformaten heb je
eenzelfde beeldbeleving wat scherptediepte betreft.
Echter wat er op het beeld komt is totaal verschillend. Stel we gebruiken een 90mm brandpunt. Dat geeft voor vlakfilm 8x10 inch een totaal ander beeld, enorm groothoekig (moet de lens wel het opnameformaat kunnen uitdekken), dan een 90mm op een DX camera gebruikt, wat daarbij een matig tele is.
90mm brandpunt (Rodenstock Grandagon) gebruikt op een 8x10 inch vlakfilm camera.
Zie de vignettering in de hoeken door lichtafval (randen van de beeldcirkel).
Leuk bedacht natuurlijk om op die wijze overal dezelfde scherptediepte te "forceren", maar praktisch gezien heb je er weinig aan met die uiteenlopende afdrukformaten en beeld wat er op de foto staat. Onhandig bovendien om een afdruk 200x250cm op 30 cm afstand te bekijken. Mensen willen doorgaans gewoon het verschil kennen als ze bijv. een portret schieten met een DX camera tegenover een FX-camera, welke lens ze moeten gebruiken bij welk diafragma om dezelfde foto te kunnen krijgen qua beeldbeleving met eenzelfde formaat afdruk. Overeenkomend met de criteria voor scherptediepte vergelijkingen, welke uitgaat van
hetzelfde afdrukformaat.
Gerelateerd naar het onderwerp van deze draad:
Voor een portret op DX formaat kies dan een 70mm brandpunt bij diafragma f 4.0
Is op FX-formaat vergelijkbaar met een 105mm lens op diafragma (ruim) f 5.6
Dus bij FX brandpunt 1,5x langer nemen dan bij DX om dezelfde beeldhoek te hebben.
Diafragma bij FX (ruim) 1 stop verder knijpen voor dezelfde scherptediepte als bij DX.
