Gabees schreef:
Het "probleem" met de 50mm had ik wel al eerder, heb deze in de studio nooit meer gebruikt maar gisteren gebruikte m'n vriendin 'm en zij had direct weer diezelfde vlek mét haar lens en camera.
>>> HELAAS - FOTO VOORBEELD IS DOOR DE TS WEGGEHAALD <<<
Dit is
'HET' schoolvoorbeeld van typisch twee omstandigheden die verantwoordelijk zijn voor die vlek in het midden, wat enkel bij digitale fotografie
in die vorm voorkomt.
Reeds jaren terug heb ik al vergelijkbare voorbeelden gezien onder dezelfde omstandigheden.
1e De omstandigheid van een veel te fel "clippend" verlichte achtergrond, wat bovendien ten opzichte van het onderwerp enorm groot van oppervlak is. Dit fenomeen bestaat zo ongeveer al sinds de uitvinding van de fotografie met evenzeer uitwerking op de opname als je film zou gebruiken (bij film zie je het terug als "flare").
2e Het ontwerp van de lens tegenover de omstandigheid van het spiegelende oppervlak van de sensor/anti aliasing filter.
--------------------------------
Uitleg 1e:
In je opnamen regel je het diafragma af op de uitlichting van het hoofdonderwerp in de voorgrond. Met de hoeveelheid licht op de achtergrond wordt echter totaal geen rekening gehouden. "Je wilt het alleen wit hebben". Dus met een flinke stoot licht erop denk je dat het dan altijd wel goed zal gaan.
Die hoeveelheid licht van de achtergrond is over dat grote oppervlak zodanig overheersend en "clippend" dat licht niet alleen extreem helder is voor de delen die de film of chip opneemt als "opname", maar het licht wordt door de lens tevens verspreid buiten het sensorgebied binnen in je spiegelhuis, en weerkaatst tegen de zijkanten van lensvattingen / tubes in de lens, spiegelhuis en onderkant spiegel tijdens de opname.
De hoeveelheid is echter zodanig veel dat je een enorme reflectie van licht krijgt als verstrooiing binnen je camera.
Dat veroorzaakt een enorme "flare" en verzachting in je opnamen, ook in contrast. Dit komt zowel voor bij opnamen digitaal als op film. Schoolvoorbeeld bij studio-opnamen. Het effect zie je in mindere of meerdere mate vaak bij slecht gemaakte productfoto's die "vrijstaand" gefotografeerd worden.
Jouw eigen voorbeeld in het begin "rechts" waarbij het licht aan de zijkant van de opname ook buiten het sensorgebied voor die enorme overstraling zorgt in de haren.
>>> HELAAS - FOTO VOORBEELD IS DOOR DE TS WEGGEHAALD <<<
Remedie om het zoveel mogelijk uit te sluiten:
- Goed diepe zonnekap gebruiken. Het best van het "tulp"-type wat specifiek is afgestemd op de beeldhoek (voor DX) om zoveel mogelijk uit te sluiten dat licht wat niet op je film of sensor terecht komt en tegen de "zijkanten" in je camera zou aanlopen, "af te kappen".
Je vermindert daarmee reflectie en flare, en verbetert het contrast enorm.
Nog beter is het gebruik van een "compedium" (zo'n vierkante of rechthoekige balg-zonnekap) die zelfs exact op de milimeter en per diafragma afgeregeld kan worden om licht wat buiten het beeldvlak valt "af te kappen".
Nu snap je gelijk waarom ze in Hollywood in al die filmstudio's met zovele lampen buiten het beeldveld op die filmcamera's altijd van die enorme balgen voor op de lens hebben zitten.
- Bij gebrek van een compendium, je licht "afnegeren" met zwarte schotten (bijv. zwart geschildert piepschuim platen) of zwart doek. Dat is het licht zoveel mogelijk tegenhouden, net buiten je beeldveld.
Zou je je camera ook maar iets draaien, komen die zwarte schotten in beeld.
- Je achtergrondlicht zoveel mogelijk zodanig afregelen dat het niet extreem helder boven de andere verlichting van je onderwerp uitsteekt.
In je eerste voorbeeld met het portret van dat meisje zit er een duidelijk erg lichte "hotspot" rechts van de foto, het meeste waarschijnlijk net buiten je beeld, maar desalniettemin met een enorme invloed op je beeld. (Hetzelfde als je in een tegenlicht opname buiten de zon net buiten je beeldkader hebt).
In de studio kun je de lamp verder van de achtergrond plaatsen dat het helderste deel van de spot meer verdeeld wordt, en/of vermogen naar beneden. Een en ander in combinatie met de opties van hierboven.
Als je een witte vrijstaande achtergrond wilt hebben, moet je zorgen dat het licht slechts minimaal net boven de clippingwaarde uitkomt (wit wordt toch niet witter dan wit). Niet vele stops erboven.
Uitleg 2e:
De paarse vlek in het midden is een typisch "digitaal" probleem.
En minder goed op te lossen van wat er misschien nog overblijft nadat je de bovenstaande tips als 1e hebt toegepast.
Het is een reflectie van het verstooiende licht in je camera tegen de glanzende sensor/antialiasing filter aan, gaat dan terug tegen de achterste lensdelen (binnen en buiten bolling van lenzen) en komt opnieuw terug richting sensor.
Het fenomeen is
enigszins vergelijkbaar met "filter flare" / ghosting.
http://www.vanwalree.com/optics/flare.html#filter
http://www.vanwalree.com/optics/filterflare.html
De grote van de vlek en helderheid is in grote mate afhankelijk van je lensontwerp (en gebruikte diafragma).
Bolling van je lenzen, op welke plaats zitten die achterste lensdelen. (Meer naar voren of naar achteren).
Dat is dan een kwestie van "geluk hebben".
Het ene objectief is er gevoelig voor, het andere niet. Dat is echt ontwerp afhankelijk.
Kan de vlek bij normale fotografie misschien minder of niet zichtbaar zijn, dan nog wel bij gebruik van IR en UV-licht fotografie.
Fotograaf Bjørn Rørslett test lenzen specifiek op die mogelijkheid bij IR en UV-licht fotografie en maakt er melding van.
Kijk speciaal onderaan de laatste regels het commentaar bij elke lens.
http://www.naturfotograf.com/lens_norm.html
Voor IR en UV-licht fotografie heb je speciaal ontworpen lenzen "zonder lichtvlek".
Zoals de
Coastal Optics 60 mm f/4 UV-Vis-IR APO Macro. (Zoek er maar eens op met Google).
Nano Crystal coating:
Door typisch dit laatste fenomeen van die hotspots zijn lensfabriekanten hun coatingstechnieken gaan bijsturen om daar nog wat verbetering in te krijgen. Bij Nikon resulteerde dat in die
Nano Crystal coating die op nieuwe lens-ontwerpen wordt toegepast. Die nano-coating wordt in eerste instantie specifiek toegepast op die achterste lensdelen.
Van bijv. de Tamrom 90mm/2.8 macrolens is bekend dat de "Di" versie niet zozeer optisch verschilt van de oudere niet Di versie, maar juist om die aangepaste coating omdat het oudere type juist vrij sterk gevoelig was met zo'n "hotspot" in het midden.
EDIT:
Vergeten erbij te schrijven.
De bovenstaande verschijnselen van overstraling / flare wordt tevens versterkt als je vieze lenzen hebt, met vingerafdrukken erop of met veel stof op en in je objectief.
Bepaalde verkeerd gebruikte smeermiddelen in een lens, en uitdamping van weekmakers in slecht samengesteld plastic onderdelen (fouten in de productie) kunnen tevens een soort "mistlaagje" op oppervlakken van lenzen als neerslag geven, die een meer verstrooiende overstraling / flare tot gevolg kan hebben.
Dus lenzen altijd goed schoon houden.
