NCN Forum

Update!

Opmerkingen van Jur verwerkt!



Kleurbeheer in de drie programma’s van Nikon



Inleiding


Bij digitale spiegelreflexcamera’s heb je de mogelijkheid te kiezen voor een bepaalde ‘Kleurruimte’. Adobe RGB en sRGB.

Adobe RGB is een kleurruimte die goed aansluit bij inktjetprinters, omdat vooral de professionele modellen een kleurruimte hebben die daar heel goed mee overeen komt. Maar voor foto’s die je wilt laten afdrukken bij een afdrukcentrale, en voor publicatie op internet moet deze wel worden omgezet naar de kleurruimte ‘sRGB’.

Er van uitgaande dat je gebruik maakt van een sRGB-monitor, is de situatie totaal anders
dan wanneer je in het bezit bent van een ‘RGB-monitor’ .

Hier een voorbeeld van een sRGB-monitor:



en hier een voorbeeld van een RGB-monitor



In de volgende hoofdstukken gaan we per Nikon programma bekijken wat de gevolgen zijn van een bepaalde keuze.



1. Nikon Transfer

In Nikon Transfer moet er één onder deel aan gevinkt staan. Dat is ‘ICC-kleurprofiel insluiten tijdens overspelen’.

In de ‘Help’ van Nikon Transfer vinden we hier over de volgende informatie:

‘Als u ICC-kleurprofielen in TIF- en JPEG wilt insluiten, selecteert u ‘ICC-kleurprofiel insluiten tijdens overspelen’ in het paneel ingesloten info bij overspeelopties. Selecteer deze optie voor het overspelen van foto’s genomen met digitale spiegelreflexcamera’s die een kleurmodus of een kleurruimte aangepast aan Adobe RGB gebruiken ......’.

Een keuze die niets te maken heeft met welke monitor er op de computer is aangesloten, omdat het hier puur gaat om transfer!



2. ViewNX


Hier openen we het menu ‘Opties’ in het menu ‘Bewerken’.



Wanneer er een RGB-monitor op de computer is aan gesloten, dan behoeven er in het bovenstaande menu geen wijzigingen te worden aangebracht.

Dat wordt anders wanneer er een sRGB-monitor op de computer is aangesloten.

Dan dient: ‘Dit profiel gebruiken in plaats van een ingesloten profiel wanneer u beelden opent’ aan gevinkt te worden.

Het gevolg hiervan is dat we de foto’s bekijken in de kleurruimte die de monitor kan behappen, dat is sRGB! Voor het geval er foto’s worden aangeboden met de kleurruimte aRGB, dan verandert er niets aan deze kleurruimte. Alleen ViewNX zorgt voor een tijdelijke aanpassing van de foto aan de monitor.

De overige onderdelen in dit menu zijn niet van belang, omdat we dat soort activiteiten in Nikon Capture NX2 verrichten.



3. Nikon Capture NX2

Dit menu ‘Voorkeuren’ bereiken we via het menu: ‘Bewerken’.



Hier zien we als eerste een vergelijkbare keuze als in ViewNX. Dat behoeft dan ook geen nadere uitleg.

Bij gebruik van een sRGB-monitor moet dit dus aan gevinkt staan voor het geval dat we te maken hebben met foto’s met een kleurruimte aRGB, anders zien we slechts een deel van de aangeboden aRGB-kleurruimte.

Bedenk wel als we de foto opnieuw wegschrijven naar de harddisk, dat dan de kleurruimte van de foto voorgoed sRGB is geworden!

Vervolgens moeten we in dit programma nog een keuze maken voor de output.

Worden het foto’s die we op internet willen plaatsen? Of worden het foto’s die we willen laten afdrukken, of drukken we zelf af.

In geval van zelfafdrukken op een professionele fotoprinter, moeten we nog wel het juiste ‘Printerprofiel’ kiezen. Een profiel wat hoort bij een bepaalde soort fotopapier. Hier is gekozen voor ‘Arca_Ultra_White’. Dit heeft tot gevolg, dat als we gaan printen deze fotopapier soort altijd als default staat ingesteld.

Willen we een andere papiersoort gebruiken, dan moet deze in het printermenu worden gewijzigd.

Voor publicatie op internet, en het elders laten afdrukken moet echter nog wel de foto worden omgezet naar een sRGB-foto! Dit omdat afdrukcentrales er van uit gaan dat deze kleurruimte wordt gebruikt, en voor internet, omdat de meeste internetgebruikers niet beschikken over een aRGB-monitor.


Via ‘Aanpassen / Kleurprofiel ...’ komen we in het volgende menu.



Het huidige profiel is hier al RGB, en dat wordt dan omgezet in sRGB, indien we ‘Omzetten naar profiel’ activeren.


Er is een punt waarop we kunnen zien in welke kleurruimte de foto is gemaakt. Dat kunnen we zien links onderin het scherm.
Daar vinden we een aanduiding van de kleurruimte, bv. ‘Nikon sRGB...’, en iets over ‘Softproef’. Die staat dus in eerste instantie ‘Uit’. Zetten we deze ‘Aan’ dan krijgen we het volgende menu:



Hier kunnen we dus zien hoe de foto eruit gaat zien als we deze afdrukken op het aangegeven fotopapiersoort, Arca_Ultra_White.

Instellingen die we dus al hadden ingesteld voor de fotoprinter.

In het verhaal zijn we er in belangrijke mate er vanuit gegaan dat er dus een RGB-monitor op de computer is aangesloten. Hebben we te maken met foto’s die opgemaakt zijn in de sRGB-kleurruimte, dan is dat geen probleem, omdat deze binnen de kleurruimte valt van aRGB.



Opmerking:

Voor het geval je de camera op de kleurruimte sRGB instelt, dan behoef je niet op te letten hoe de instellingen van ViewNX en Capture NX 2 zijn ingesteld. Maar bedenk wel dat je door te gaan fotograferen met de kleurruimte sRGB dat je dan ongeveer 35% van je kleurruimte weggooit.
Met de keuze aRGB heb je al 50% van de kleurruimte die je eigen ogen hebben al weggegooid.

Adobe RGB is gewoon een ideale kleurruimte voor het geval je zelf gaat printen m.b.v. professionele kleurenprinters, want die sluit heel goed aan bij deze kleurruimte.

GdP schreef: Bij digitale spiegelreflexcamera’s heb je de mogelijkheid te kiezen voor een bepaalde ‘Kleurruimte’. Adobe RGB en Adobe sRGB.

Gerrit,
Je zou er goed aan doen om je nomenclatuur te wijzigen in Adobe RGB en sRGB (zonder Adobe dus). De door jou gebezigde aanduidingen wijken af van de normaal gebruikelijke conventies en kunnen derhalve leiden tot misverstanden.
Mvgr.

Bedankt voor de tip Jur.

We gaan er mee aan de slag.

Gerrit,

Er staan helaas een aantal onjuistheden in je verhaal. Dat maakt het onderwerp er niet makkelijker op.

GdP schreef:Adobe RGB is een kleurruimte die goed aansluit bij inktjetprinters, omdat vooral de professionele modellen een kleurruimte hebben die daar heel goed mee overeen komt. Maar voor foto’s die je wilt laten afdrukken bij een afdrukcentrale, en voor publicatie op internet moet deze wel worden omgezet naar de kleurruimte ‘Adobe sRGB’.

We spreken van sRGB an Adobe RGB. 'Adobe sRGB' bestaat niet.
Weetje: het 'Nikon sRGB' kleurprofiel dat wordt meegeïnstalleerd met Capture is hetzelfde als het standaard 'sRGB' dat af fabriek op je computer staat.

GdP schreef: Er van uitgaande dat je gebruik maakt van een sRGB-monitor, is de situatie totaal anders
dan wanneer je in het bezit bent van een ‘RGB-monitor’ .

De werkruimte die je kiest voor fotobewerking staat los van de kleurmogelijkheden van de monitor maar is afhankelijk van de output/bestemming.

GdP schreef:1. Nikon Transfer


In Nikon Transfer moet er één onder deel aan gevinkt staan. Dat is ‘ICC-kleurprofiel insluiten tijdens overspelen’.

In de ‘Help’ van Nikon Transfer vinden we hier over de volgende informatie:

‘Als u ICC-kleurprofielen in TIF- en JPEG wilt insluiten, selecteert u ‘ICC-kleurprofiel insluiten tijdens overspelen’ in het paneel ingesloten info bij overspeelopties. Selecteer deze optie voor het overspelen van foto’s genomen met digitale spiegelreflexcamera’s die een kleurmodus of een kleurruimte aangepast aan Adobe RGB gebruiken ......’.

Een keuze die niets te maken heeft met welke monitor er op de computer is aangesloten, omdat het hier puur gaat om transfer!

Nogmaals, werkruimte kleurprofiel heeft niets te maken met de kleurmogelijkheden van de monitor.

GdP schreef:2. ViewNX


Hier openen we het menu ‘Opties’ in het menu ‘Bewerken’.



Wanneer er een RGB-monitor op de computer is aan gesloten, dan behoeven er in het bovenstaande menu geen wijzigingen te worden aangebracht.

Dat wordt anders wanneer er een sRGB-monitor op de computer is aangesloten.

Dan dient: ‘Dit profiel gebruiken in plaats van een ingesloten profiel wanneer u beelden opent’ aan gevinkt te worden.

Het gevolg hiervan is dat we de foto’s bekijken in de kleurruimte die de monitor kan behappen, dat is sRGB! Voor het geval er foto’s worden aangeboden met de kleurruimte aRGB, dan verandert er niets aan deze kleurruimte. Alleen ViewNX zorgt voor een tijdelijke aanpassing van de foto aan de monitor.

De overige onderdelen in dit menu zijn niet van belang, omdat we dat soort activiteiten in Nikon Capture NX2 verrichten.

Nogmaals, het werkruimte kleurprofiel heeft niets iets te maken met de kleurmogelijkheden van de monitor. In alle gevallen het monitorprofiel gebruiken van de fabrikant maar beter is om de monitor te calibreren het het profiel te gebruiken wat tijdens dat proces is gemaakt.
De optie 'Monitorprofiel' kan je dus beter ongemoeid laten.

De optie ‘Dit profiel gebruiken in plaats van een ingesloten profiel wanneer u beelden opent’ is ervoor om NEF's te openen in de kleurruimte waar jij in wilt werken, ongeacht het kleurprofiel dat is gekozen en ingesloten door de afzender van het bestand. Ook dit heeft niets met de kleurmogelijkheden van de monitor te maken...
Belangrijk om in gedachten te houden: NEF bestanden zijn 'RAW' zijn en bevatten dus alle sensorinformatie ten tijde van de opname. Een NEF bestand met ingesloten sRGB profiel kan dus geopend worden in AdobeRGB kleurruimte of andersom zonder verlies van kleuren.

GdP schreef:3. Nikon Capture NX2


Dit menu ‘Voorkeuren’ bereiken we via het menu: ‘Bewerken’.



Hier zien we als eerste een vergelijkbare keuze als in ViewNX. Dat behoeft dan ook geen nadere uitleg.

Bij gebruik van een sRGB-monitor moet dit dus aan gevinkt staan voor het geval dat we te maken hebben met foto’s met een kleurruimte aRGB, anders zien we slechts een deel van de aangeboden aRGB-kleurruimte.

Nee dus, zie eerdere opmerkingen.

GdP schreef: Bedenk wel als we de foto opnieuw wegschrijven naar de harddisk, dat dan de kleurruimte van de foto voorgoed sRGB is geworden!

Nee hoor. Omdat we met Raw bestanden werken zijn alle bewerkingen 'lossless' dus ook conversies naar andere kleurruimtes.

GdP schreef: Vervolgens moeten we in dit programma nog een keuze maken voor de output.

Worden het foto’s die we op internet willen plaatsen? Of worden het foto’s die we willen laten afdrukken, of drukken we zelf af.

In geval van zelfafdrukken op een professionele fotoprinter, moeten we nog wel het juiste ‘Printerprofiel’ kiezen. Een profiel wat hoort bij een bepaalde soort fotopapier. Hier is gekozen voor ‘Arca_Ultra_White’. Dit heeft tot gevolg, dat als we gaan printen deze fotopapier soort altijd als default staat ingesteld.

Willen we een andere papiersoort gebruiken, dan moet deze in het printermenu worden gewijzigd.

Gebruik dit alleen als je goed vertrouwd bent met kleurmanagement en calibratie van printers. Als je 'Dit profiel bij het afdrukken gebruiken' niet aanvinkt zal het kleurmanagement systeem dat is ingesteld bij de printerdriver worden gebruikt. Dat is voor thuisgebruik een prima instelling.

GdP schreef: Voor publicatie op internet, en het elders laten afdrukken moet echter nog wel de foto worden omgezet naar een sRGB-foto! Dit omdat afdrukcentrales er van uit gaan dat deze kleurruimte wordt gebruikt, en voor internet, omdat de meeste internetgebruikers niet beschikken over een aRGB-monitor.


Via ‘Aanpassen / Kleurprofiel ...’ komen we in het volgende menu.



Het huidige profiel is hier al RGB, en dat wordt dan omgezet in sRGB, indien we ‘Omzetten naar profiel’ activeren.

Als je Capture NX2 instelt om NEF bestanden altijd in sRGB te openen hoef je verder niet meer aan kleurruimtes te denken. Alle uitvoer is dan altijd geschikt voor internetpublicatie en afdrukken via fotocentrales.

GdP schreef: Er is een punt waarop we kunnen zien in welke kleurruimte de foto is gemaakt. Dat kunnen we zien links onderin het scherm.
Daar vinden we een aanduiding van de kleurruimte, bv. ‘Nikon sRGB...’,

Je ziet hier in welke kleurruimte je werkt, niet met welke kleurruimte-instelling de foto was genomen.

GdP schreef: en iets over ‘Softproef’. Die staat dus in eerste instantie ‘Uit’. Zetten we deze ‘Aan’ dan krijgen we het volgende menu:



Hier kunnen we dus zien hoe de foto eruit gaat zien als we deze afdrukken op het aangegeven fotopapiersoort, Arca_Ultra_White.

Instellingen die we dus al hadden ingesteld voor de fotoprinter.

Opmerking: Deze functie simuleert, mits helemaal correct ingesteld, op je beeldscherm hoe de afdruk eruit zal zien wanneer je deze bekijkt in een lichtbak met normlicht (5000 Kelvin).

GdP schreef: In het verhaal zijn we er in belangrijke mate er vanuit gegaan dat er dus een RGB-monitor op de computer is aangesloten. Hebben we te maken met foto’s die opgemaakt zijn in de sRGB-kleurruimte, dan is dat geen probleem, omdat deze binnen de kleurruimte valt van aRGB.

Ik val in herhaling maar ook hierbij de opmerking dat de keuze voor een kleurruimte om in te werken op zich niets te maken heeft met de kleurmogelijkheden van je monitor.

GdP schreef: Opmerking:

Voor het geval je de camera op de kleurruimte sRGB instelt, dan behoef je niet op te letten hoe de instellingen van ViewNX en Capture NX 2 zijn ingesteld. Maar bedenk wel dat je door te gaan fotograferen met de kleurruimte sRGB dat je dan ongeveer 35% van je kleurruimte weggooit.
Met de keuze aRGB heb je al 50% van de kleurruimte die je eigen ogen hebben al weggegooid.

Nee hoor. NEF bestanden bevatten alle sensorinformatie. Je kan je camera gewoon op sRGB instellen. Wanneer het voor een professionele afdruk nodig is kan je altijd zonder verlies van kleuren binnen Capture NX2 naar AdobeRGB ruimte converteren.

GdP schreef: Adobe RGB is gewoon een ideale kleurruimte voor het geval je zelf gaat printen m.b.v. professionele kleurenprinters, want die sluit heel goed aan bij deze kleurruimte.

Nog twee tips om het eenvoudig te houden:

1: Zet je camera op sRGB en stel Capture NX2 in zodat NEF's altijd in sRGB ruimte worden geopend. Dan ben je helemaal klaar voor internetpublicatie, afdrukcentrales en printen thuis. Het AdobeRGB gebeuren is alleen van belang voor professionele printers en drukwerk.

2: Kom naar de clubbijeenkomst op 12 december waar het hele kleurbeheercircus wordt uitgelegd door ondergetekende. Inclusief AdobeRGB versus sRGB discussie.

Niet om aan het bovenstaande iets af te doen, maar er zijn een paar belangrijke dingen die misschien wat verloren gaan in de omvang van dit "opus". Vandaar dat ik me toch geroepen voelde de volgende korte toevoeging te maken:

Er zijn kleurruimtes/-profielen die de eigenschappen van een apparaat beschrijven en dan is er de kleurruimte waarin een bepaalde afbeelding staat. Die twee dingen moet je vooral niet verwarren.

Zolang je bij elk apparaat (monitor, printer, scanner, camera) het juiste kleurprofiel hebt, wat beschrijft wat de weergave-/opnamekarakteristiek ervan is, en zolang van elke afbeelding bekend is in welke kleurruimte hij staat, kan het kleurenbeheer van je computer die afbeelding goed weergeven op al die apparaten. In welke kleurruimte de afbeelding staat is daarbij eigenlijk alleen van belang als het een veel krappere kleurruimte is dan het betreffende apparaat kan weergeven. In veruit de meeste gevallen maakt het niets uit in welke kleurruimte een afbeelding staat. Zolang er maar duidelijk is welke kleurruimte het is kan het kleurbeheer van je computer de juiste weergave op elke apparaat waarvan het kleurprofiel bekend is voor je regelen.

Een grote uitzondering: Als je te maken hebt met software die "kleurendoof" is, zoals Internet Explorer, dan heb je geen keus en zul je je afbeelding in sRGB moeten zetten. Als je tenminste wilt dat de kleuren juist worden weergegeven.

Mogelijk zijn er ook mensen die mijn eerdere bijdrage over dit onderwerp verhelderend vinden (wat eigenlijk meer ging over de keuze sRGB versus Adobe RGB, maar dat mag de pret niet drukken).

Dat is een prima aanvulling Joost.

Bedankt Onno! Dat wordt zo een lekkere discussie.

GdP schreef:Bedankt Onno! Dat wordt zo een lekkere discussie.

Hoezo discussie? Jouw uiteenzetting rammelt aan alle kanten Gerrit Onno en iJoost hebben er echt verstand van, beter dat die dit soort elementaire zaken toelichten.

Als alleen erkende* deskundigen hier iets mogen uitleggen, dan wordt het een saaie boel. Dus dat lijkt me toch wel wat al te kort door de bocht. ;-P

* En door wie erkend dan?

Onno schreef:

Nogmaals, werkruimte kleurprofiel heeft niets te maken met de kleurmogelijkheden van de monitor.

Gerrit:

Je hebt gelijk ik ben hier wat slordig in geweest. Bij een monitor spreek je eerder over een kleuren gamma, en niet over de werkruimte van het kleurprofiel.

GdP schreef:
Er van uitgaande dat je gebruik maakt van een sRGB-monitor, is de situatie totaal anders
dan wanneer je in het bezit bent van een ‘RGB-monitor’ .

Onno schreef:
De werkruimte die je kiest voor fotobewerking staat los van de kleurmogelijkheden van de monitor maar is afhankelijk van de output/bestemming.


Gerrit:

Ik denk dat ik deze onduidelijkheid heb overgenomen van advertenties. Men heeft het daar bv. over een monitor 96% RGB e.d.

In mijn eerdere bijdrage heb ik dat al rechtgezet.