NCN Forum

Het laatste NCN Magazine bevatten een artikel:
Vignettering en helderheidsafval.
Hiervoor hartelijk dank.

Een kleine aanvulling daarop.

Hier wil ik het voornamelijk hebben over de Cos^4 regel.
(Mechanische afscherming en gevoeligheid van sensoren onder verschillende hoeken zie onder. *)

Allereerst wil ik een factor C introduceren.
De factor C wordt bepaald door; brandpunts afstand en de afstand tot het midden van de sensor.
Hieronder ga ik uit van een x en y op de sensor, maar dit kan ook vervangen worden door een Afstand tot het midden van de sensor.

De factor C is dan gelijk aan wortel((1 + (x*x + y*y))/(f*f))
of wortel((1+A*A)/(f*f))

Afdonkering ontstaat dan door:
1. Afdonkering door diafragma dat niet meer 'rond' is, is een factor C.
2. Afdonkering doordat het beeld oprekt in de radiale richting is een factor C*C
3. Afdonkering doordat het beeld oprekt loodrecht op de radiale richting is een factor C

Bij elkaar is de afdonkering een factor C*C*C*C.
(1/C is dan ook gelijk aan COS(alpha)).

Voor de liefhebbers hieronder twee tabelletjes met de effecten voor verschillende brandpunten.
(Een voor FF een voor DX).
De formules kunnen eenvoudig (met weinig tikwerk) worden overgenomen in een spreadsheet.

Vervormvertekening
Ook de vervormvertekening genoemd het artikel is weer dezelfde factor C.
(Het is de radiale oprekking gedeeld door de oprekking daar loodrecht op, dit is weer C).

Het artikel laat zien dat het optisch systeem zo gemaakt kan worden dat het diafragma 'rond' blijft.
Het licht dat niet in het midden valt wordt over en groter oppervlak verspreid waardoor er per pixel minder licht beschikbaar is. Dit is optisch niet te corrigeren, wel kan b.v. het midden 'kunstmatig' worden afgedonkerd zodat het verschil kleiner wordt.

Bij het werken met negatieven, wordt bij het afdrukken het effect enigsinds gecompenseerd omdat dan de afdonkering nog een keer plaatsvindt, maar dan 'negatief'. Bij het afdrukken van diapositieven, het projecteren van diapositieven of het dupliceren van diapositieven zal het effect opnieuw worden versterkt (zij het relatief zwak omdat meestal gebruikt gemaakt wordt van en 50 tot 100 mm objectief).

Met Vriendelijke groet,
Ben



Tabelletje voor FF voor de factor C en de factor C^4

Tabelletje voor DX voor de factor C en de factor C^4

x en y zijn de afstanden tot het midden van de sensor.
f is de brandpuntsafstand.
C is de factor.


Waarom de formule voor de factor C zoals die gegeven is.
Deze formule maakt het veel eenvoudiger om voor een willekeurig beeldpunt uit te rekenen:
Wat de uitrekkingsfactor is in de radiale richting (C*C) en de richting daar loodrecht (C) op.
De oppervlakte vergroting. (C*C*C)
De vormvertekening (C).
En wat de afdonkering is voor dat specifieke punt. (C*C*C*C of C*C*C voor een hiervoor gecorrigeerde lens).


*)
De andere punten voor afdonkering zijn:
Mechanische afscherming is in het artikel al besproken. De behuizing (tubus of b.v. zonnekap) "knijpt" af.
en
De invalshoek van het licht op de sensor kan ook nog invloed hebben. Indien er voor de sensor b.v. een antialias filter staat of een ander filter, dan is het zo dat naarmate de invalshoek van het licht groter wordt er meer licht wordt gereflecteerd en er uiteindelijk minder op de sensor terechtkomt. In het algemeen zal de sensor zelf ook nog reflecteren.

Indrukwekkend rekenwerk Ben
Maar wat kan ik daar mee in de praktijk ??

Hallo Chris,

Wat aan het genoemde artikel nieuw was voor mij was het onderdeel "Het lijkt alsof het diafragma je blijft 'aankijken' bij het kantelen van het objectief. Dit was nieuw voor mij en vond ik interressant. Overigens heb ik daar niets aan want mijn (huidige) objectieven doen dat niet. Maar toch leuk weer iets nieuws te leren.

Wat jouw vraag betreft: Wat heb je eraan?
Veel mensen maken foto's zonder ook maar iets van de techniek te begrijpen. Ze weten waar de zoomknop zit en weten waar het afdrukknopje zit en dat is voldoende. Ze hebben er plezier aan en daar zitten ook mensen tussen die fantastische platen maken.

Zo zijn er ook veel mensen die niet weten wat een koppeling doet en uitstekend autorijden en dat ook prima doen.

Maar er zijn ook altijd mensen die meer op zoek gaan naar mogelijkheden en limiten of die het gewoon leuk vinden om wat meer van de techniek af te weten. De kennis over het afdonkeren geeft b.v. meer inzicht in waarom het maken van panorama's soms zo lastig gaat. (Vroeger maakte ik met FF en 17 mm panorama's met diamateriaal, wat een bagger werd dat over het algemeen). Verder is het prettig om te weten dat dit afdonkeren bij groothoek en extreme groothoek lenzen niet een 'lensfout' is maar een wetmatigheid.

Praktisch zou je deze kennis b.v. kunnen gebruiken om beter te belichting. Bij een extreme groothoek donkert een hoe flink af, b.v. als je spotmetingen doet, heeft het geen zin om deze metingen te doen zonder rekening te houden met die afdonkering. Op mijn DX camera gebruik ik regelmatig een 8 mm (8-16) lens. De afdonkering van een lens waarbij de brandpunt de halve beeldhoogte is, is een factor 18, dan heeft spotmeting op een dergelijke plek dus geen enkele zin meer als je daar geen rekening mee houd. (De werkelijke waarde is waarschijnlijk dichter bij de 9 mm en de lens vervormt een klein beetje, dus de afdonkering is ook iets minder bij de door mij gebruikte lens).

Nee deze kennis is inderdaad niet nodig om foto's te maken. Pas met Ultra groothoek loop je er echt tegenaan.
Op dezelfde manier is het niet nodig om te weten hoe een koppeling in een auto werkt, iets zegt mij dat Max verstappen weet hoe de koppeling in zijn auto werkt.

Wat je er praktisch aan hebt zul je dus voor jezelf moeten beslissen, in vond het een interressant artikel om te lezen in ieder geval.

Vriendelijke groet,
Ben
(Mijn auto heeft overigens geen koppeling. Nee, ook geen automatische gewoon Geen.).

Highlander schreef:Indrukwekkend rekenwerk Ben
Maar wat kan ik daar mee in de praktijk ??

Echt helemaal niets IMO.
Alle mooie rekentabellen ten spijt beredeneert @ben42 er wel vaker op los wat niet klopt of niet compleet is, en met die tekortkomingen daarmee zijn "eigen waarheid" introduceert.

ben42 schreef: De factor C wordt bepaald door; brandpunts afstand en de afstand tot het midden van de sensor.
Hieronder ga ik uit van een x en y op de sensor, maar dit kan ook vervangen worden door een Afstand tot het midden van de sensor.

De factor C is dan gelijk aan wortel((1 + (x*x + y*y))/(f*f))
of wortel((1+A*A)/(f*f))

Afdonkering ontstaat dan door:
1. Afdonkering door diafragma dat niet meer 'rond' is, is een factor C.
2. Afdonkering doordat het beeld oprekt in de radiale richting is een factor C*C
3. Afdonkering doordat het beeld oprekt loodrecht op de radiale richting is een factor C

Alleen punt 1 klopt.
Echter is die mate van "onrondheid" niet in een simpele formule uit te drukken.
Dat "niet rond" zijn naar randen en hoeken en de mate van "onrondheid" en daarmee het effect als licht doorlaatbaarheid is sterk afhankelijk van het ontwerp van een objectief. En dat allemaal reeds met "eenzelfde brandpunt-afstand".
- Mechanische afdonkering door de "lenstubes" van een objectief, het zogenaamde "Cat's-eye" effect van een objectief.
Dat benoemd @ben42 wel aan het eind, maar laat het verder voor wat het is, terwijl de afdonkering door dit fenomeen juist meer bepalend is bij met name grote openingen dan de "onrondheid" als strikte vorm van het diafragma vanuit een ander punt bekeken dan het midden.

- Een (sterk) retrofocus ontworpen objectief (is grotere afstand van de lensdelen tot de sensor) zal minder afdonkering hebben naar randen en hoeken bij dezelfde brandpunt dan een "niet retrofocus" ontworpen objectief.
Afgezien nog van die mate van rondheid of onrondheid is die afdonkering naar randen en hoeken afhankelijk van de afstand van lensdelen tot de sensor.

Bedenk dat de objectieven voor Nikon reflexcamera's (om de register-afstand m.b.t. het spiegelhuis te overbruggen) en objectieven speciaal ontworpen voor digitale sensors relatief gezien een sterker retrofocus ontwerp hebben dan vroeger voor analoge fotografie (en niet reflexen). Dat geldt voor alle groothoekobjectieven, maar zelfs ook nog steeds de brandpunten die als "normaal" gangbaar zijn (50-55mm voor full frame is nog steeds enigszins "retrofocus").

Kijk voor de aardigheid het verschil bij 21mm als afdonkering in de hoeken:
- Nikkor 21 mm/2.8 = factor 2,26
http://www.photozone.de/nikon_ff/617-ni ... ff?start=1

- Nikkor 14-24 mm /2.8 = factor 1,33
http://www.photozone.de/nikon_ff/447-ni ... ff?start=1

Afdonkering punt 2 en 3 door @ben42 benoemd is verder niet van toepassing.
Uitgaande van een "normaal" rectilinear objectief (geen fish-eye objectieven), wordt er helemaal geen beeld "gerekt" als functie van de lichtdoorlaatbaarheid.
Alleen de afstand van lensdelen naar het midden toe van een sensor of naar randen en hoeken toe is bepalend.
(Bij sterke macro-fotografie heb je nauwelijks / geen lichtafval naar randen / hoeken toe).

Meer uitleg ervan met plaatjes erbij:
http://toothwalker.org/optics/vignetting.html

Ga beter uit van de "gemeten" waarden voor vignettering die bij objectieftesten door verschillende foto-organisaties en websites worden uitgevoerd. Is aanzienlijk betrouwbaarder om als factor rekening mee te houden (zou je dat willen betrekken in een keus van aan te schaffen objectief). En dan nog moet je rekening houden dat het bij de ene camera net wat anders kan uitpakken dan met een andere camera, op basis van sensor-eigenschappen die tevens een rol spelen en mogelijk ingecalculeerde correcties in de camera-firmware zelf om vignettering enigszins op te halen. (En gehanteerde testmethodes door die websites zelf om die camera-afhankelijke factoren wel- of niet mee te nemen in hun tests).

Management samenvatting.
Dit bericht gaat over afdonkering. Hier wordt een deel van de oorzaken geillustreerd met o.a. foto's die laten zien dat beelden oprekken naar de randen en nog meer naar de hoeken van de foto's. De illustraties laten zien dat deze oprekking significant is. Een object (hier een schoorsteen) beslaat heel wat meer pixels in de hoek van een foto dan in het midden van een foto. Het licht van de schoorsteen moet dan ook over meer pixels worden verspreid. Wat uiteindelijk resulteerd in minder licht per pixel. (Een eenvoudig natuurkundig verschijnsel). De hoeveelheden vergt wat complexere wiskunde. Het optische ontwerp van een lens compenseerd dit voor een deel door voor de 'hoeken' meer licht door te laten. (De benadering is anders dan de Cos^4 regel, getalsmatig komt het exact overeen met deze regel).
Voor de meer geinterresseerden kan ook de tekst nog worden gelezen, deze geeft een nadere toelichting op de foto's en het effect van het uitrekken van de beelden.
Minder geinterresseerden kunnen de teksten laten voor wat ze zijn.

Voor de meer geinterresseerden.
De Cosinus^4 regel komt mathematisch precies overeen met de inverse van de C factor tot de vierde. Echter de benadering hier is heel anders. Hier wordt uitgegaan van het verspreiden van het licht over meer pixels. Het verspreiden van het licht over meer pixels komt precies overeen met Cos^3. Van de vierde cosinus is in het artikel in NCN Magazine al getoond dat dit door en lens gecompenseerd kan worden.

Van de Cos^3 kan beperkt gecompenseerd worden door de hoeveelheid ingevangen licht wat op te voeren voor de hoeken. (Of door het midden met een filter af te donkeren). Hier wordt met foto's getoond dat een kleine compensatie wordt bereikt door het diafragma gezien van de voorkant van de lens te varieren.

Natuurkundig is het zo dat licht niet zwakker wordt als het een langere afstand aflegt. Ook wordt licht niet zwakker als het over een 'andere hoek' de afstand aflegt. Natuurkundig wordt licht wel 'zwakker' als het over een groter oppervlak wordt uitgespreid.
Mathematisch kan worden aangetoond wat uitrek in ieder punt is.




Bovenstaande twee foto's heb ik gemaakt ter illustratie van het oprek effect.
De foto's zijn niet gelijk belicht en zijn met Lightroom met profile correcties aan geimporteerd.
(Hierdoor is afdonkering gecompenseerd en de foto's zijn beter 'rectilinear' na die correctie.)
De foto's zijn verder niet gecropped of bewerkt.

De foto's zijn beiden gemaakt vanaf hetzelfde standpunt.
Voor beide foto's geld:
Brandpuntsafstand 8 mm
Camera D7000.
Diafragma 7.1
(Belichtingstijden waren verschillend, maar dit doet voor het 'uitrekken van het beeld niet ter zake).
Lichtomstandigheden waren redelijk constant.

De afstand tot de schoorsteen was ongeveer 578 meter.
De schoorsteen heeft een hoogte van ongeveer 84.83 meter, maar steekt ongeveer 49.5 meter boven het dak uit.
(Afstand met google maps. Hoogte met de http://www.ahn.nl site.)

Op de onderstaande foto is een compositie gemaakt van delen van beide foto's. Voor beiden is vergroting exact gelijk gehouden.
De maten zijn zoals deze door Lightroom worden aangemaakt.
De rechter schoorsteen is ongeveer 3.36 keer zo hoog en 1.8 keer zo breed. Het aantal pixels is dan ongeveer 6 keer zo groot).
Zie de onderstaande plaat.



De grotere schoorsteen in de hoek betekend dat het licht van de schoorsteen over meer pixels verspreid moet worden.
In de hoek gaat de schoorsteen niet ineen meer licht geven. Maar het licht moet wel over meer pixels worden verspreid.
Als je licht meer verspreid wordt het donkerder. Dit is relatief eenvoudige natuurkunde, de meesten van jullie kennen dat wel van flitsers.

Dat betekend dat ALS er evenveel licht van de schoorsteen door het diafragma komt in beide gevallen dat er een afdonkering is voor de schoorsteen in de hoek.
Bij evenveel licht is die afdonkering (mits het diafragma rond blijft) gelijk aan het vergroten van het oppervlakte.

De factor C^2 geeft de 'uitrekking' op ieder punt in radiale richting. De factor C geeft de uitrekking in de richting daar loodrecht op.
Deze uitrekkingsfactoren zijn exact en gelden per punt en niet voor een lijn. Dit is wat lastigere wiskunden, maar met een spreadsheet is met wat moeite dit wel te controleren.


In het bovenstaande staat 'ALS er evenveel licht' door het diafragma gaat.
Maar gaat er wel evenveel licht door het diafragma. Om dat te bekijken heb ik het volgende gedaan. Hierbij ben ik er van uit gegaan dat er geen licht in de glaselementen of door spiegeling verloren gaat.
Dat zal in werkelijkheid niet het geval zijn, maar ik neem aan dat het verlies van licht voor het midden van de foto niet veel groter is dan voor de randen van de foto. (Het zou kunnen dat er een gradueel filter in de lens is ingebouwd die dit wel veroorzaakt, ook zou kunnen dat dit optisch wordt bereikt, maar beiden lijken mij hoogst onwaarschijnlijk).
De hoeveelheid licht die dan op de sensor verschijnt is dan evenredig met de grote van het diafragma dat we kunnen zien vanaf de schoorsteen. Is dit groter, dan wordt er meer licht ingevangen, is dit kleiner (of b.v. minder rond) dan wordt er minder licht in gevangen. Niet de werkelijke maat van het diafragma is bepalend voor de invang van licht, maar zo groot als het diafragma eruitziet vanaf de schoorsteen.

Om praktische redenen heb ik de grote van het diafragma 'gefotografeerd' vanaf een kortere afstand. Hiervoor heb ik een 50 mm Macro objectief gebruikt. En ikheb het nog een keer overgedaan met een 300 mm objectief op een afstand van ongeveer een meter. Hieronder het resultaat:
De eerste foto

De 8 foto's in een montage.

Het vijfde diafragma is recht van voren.
Het maximale verschil in oppervlakte van de diafragma's was ergens tussen de 1.6 a 1.8 maal zo groot voor de randen.
(Dit geld zowel voor de 50 mm opnamen van dichtbij als voor de 300 mm opnamen van ongeveer een meter afstand).
Er wordt dus meer licht ingevangen vanaf de rand. Verder is te zien dat het diafragma 'redelijk' rond blijft.


Samenvatting:
Een object (de schoorsteen in dit geval) zal in de hoeken over meer pixels uitgespreid worden.
Bij een rectilinear objectief is de rek hiervan exact te berekenen. (Dit is een stukje lastige wiskunde).
Indien een object over meer pixels uitgespreid wordt, wordt de hoeveelheid licht per pixel minder. (Dit is simpele natuurkunde).
De hoeveelheid ingevangen licht is materie die duidelijk lastiger is. Maar dit wordt in ieder geval begrenst door het diafragma dat zichtbaar is vanaf het object.
Een diafragma met de helft van het oppervlak kan ook maar de helft van het licht doorlaten.

Vriendelijke groet,
Ben

Nog wat zaken terzijde:
De afstand die het licht moet afleggen doet er niet zoveel toe. Wel de spreiding die het licht ondergaat.
De afstand tot de schoorsteen is ongeveer 578 meter, de laatste paar cm in de camera maken het licht niet ineens zwakker.
(Het spreiden (of het verdelen van het licht over de pixels) maakt het wel zwakker).

Het 8 mm objectief (Sigma 8-16).
Is waarschijnlijk niet helemaal 8 mm.
Het objectief is niet perfect rectilinear.
(Zonder profile correctie is de schoorsteen in de hoek ongeveer 25 procent korter).
(Zonder profile correctie heeft minder invloed op de breedte).
(Zonder profile correctie beslaat de schoorsteen ongeveer 4.5 maal het aantal pixels van de schoorsteen in het midden).
(De onderkant van de schoorsteen staat ongeveer 9.68 mm en 6.27 mm uit het midden van de sensor).

Deze afdonkering kan ook wel worden gemeten, echter dit dient dan te gebeuren voor dat er bewerkingen op de data zijn gedaan.
Dus op zijn minst op de RAW data. Helaas is de RAW data niet zo toegankelijk. Helaas wordt de meting daarom wel eens gedaan op een JPG waarbij er al een curve over de data heen is gegaan. Verder wordt er meestal op een stukje uit de hoek gemeten. Verschillende testsites hebben dan ook verschillende meetmethoden.
Zelf heb ik niet de toegang tot een 'goede' testbank en zal dan ook zelf geen behoorlijke metingen kunnen verrichten.

Volgens mij begrijpen danwel interesseert zelfs topfotografen dit niet. Dit is meer iets voor theoretische fysici.

Als het dan nog zou kloppen, zou het voor die "enkeling" (draad is 470+ gelezen) die het wel interesseert dan nog aardig zijn, maar het klopt gewoonweg niet.

.....beredeneert @ben42 er wel vaker op los wat niet klopt of niet compleet is,
en met die tekortkomingen daarmee zijn "eigen waarheid" introduceert.

ben42 schreef:Management samenvatting.
Dit bericht gaat over afdonkering. Hier wordt een deel van de oorzaken geillustreerd met o.a. foto's die laten zien dat beelden oprekken naar de randen en nog meer naar de hoeken van de foto's. De illustraties laten zien dat deze oprekking significant is. Een object (hier een schoorsteen) beslaat heel wat meer pixels in de hoek van een foto dan in het midden van een foto. Het licht van de schoorsteen moet dan ook over meer pixels worden verspreid. Wat uiteindelijk resulteerd in minder licht per pixel. (Een eenvoudig natuurkundig verschijnsel).

Ook hier weer.
Je haalt zaken door elkaar m.b.t. optische vertekening van ruimtelijke voorwerpen bij sterke groothoek tegenover weergave van beeld van "platte" 2-dimensionale onderwerpen (bijv. de fotografie van een testwand) waarop een rectilinear ontworpen objectief is gebaseerd, waarbij een "vaste" afdonkering zou gelden. En dat nog wel "tegelijkertijd" bij gebruik van hetzelfde objectief. Afdonkering en vertekening of oprekking van beeld zijn gewoon verschillende zaken.

In het verleden heb jezelf eens een erg mooi praktisch voorbeeld gegeven, als aanleiding van hetgeen ik je op die optische eigenschappen er eerder naar verwees en het eens te fotograferen. Alleen snap je de achterliggende theorie ervan helemaal niet en koppel je er weer je eigen ontoereikende quasi wetenschappelijke formules en fraaie tabellen aan vast, zodat het ineens "lijkt" of het om die reden zou "kloppen" met wat je beweert.
Je houdt daarmee alleen jezelf (en anderen) voor de gek, omdat je er zelf in blijft geloven dat het klopt. Wordt eens een keer wakker !

Het praktische voorbeeld in het verleden (mag gezegd worden, echt een heel fraai voorbeeld, wat ik om die reden geregeld heb aangehaald in berichten).
Enkele van die berichten waar je foto als voorbeeld wordt gebruikt. (Daar vind je tevens veel achtergrond info terug wat je over het hoofd ziet):
Voorbeeld / verwijzing 1 < HIER >
Voorbeeld / verwijzing 2 < HIER > Met de vervolg voorbeelden daar is heel duidelijk dat je theorie in deze draad gepresenteerd gewoon niet klopt.

Je eigen gefotografeerde voorbeeld:


Met de theorie die je hier eerder in de draad beschrijft, spreek je jezelf NU dan tegen omdat je met dat uitrekken van beeld (alleen bij ruimtelijke onderwerpen) er die afdonkering naar de randen en hoeken aan vast koppelt.
- Bij fotografie van platte 2-D onderwerpen (zoals de bespanning van het tennisracket) zou het dan niet gelden, want dan wordt er niets gerekt.
- Bij fotografie van ruimtelijke 3-D onderwerpen (tennisballen) zou het dan ineens wel gelden, want dan worden die beelddelen wel gerekt.
En dat in dezelfde opname tegelijkertijd, wat wordt het dan?

Het zal toch echt niet zo zijn dat als je een testwand fotografeer met rechthoeken en Siemens cirkels het objectief een andere afdonkering naar randen en hoeken zal hebben, dan wanneer je met hetzelfde objectief ruimtelijke voorwerpen fotografeert.
Dat zie je nu toch zelf ook wel hoop ik, met nota bene je eigen voorbeeld met dat tennisracket en die tennisballen !
- Dat tennisracket --de bespanning ervan-- klopt netjes in zijn afmetingen omdat het "plat" is.
- Alleen die tennisballen als "ruimtelijke" onderwerpen worden extreem vertekend (uitgerekt) weergegeven.


Verder ga je volledig voorbij aan wel- of geen retrofocus ontworpen objectieven.
Juist objectieven bij spiegelreflexen en bedoeld voor gebruik met digitale sensors, en de objectieven welke jij hier naar voren haalt (extreem groothoek), voldoen nu juist expliciet aan dat retrofocus ontwerp.
Uitvoerig beschreven en uitgelegd in de verhandeling van Paul van Walree waar ik naar verwees < HIER >
Lees je die verwijzingen wel eens? Die verhandelingen van hem zijn heel wat maatgevender en beter onderlegd als die van jou.

"Figure 4. Image illumination in relation to the position of the exit pupil for two 21/2.8 lenses.
Top: the retrofocus Distagon 21/2.8 design. Bottom: the Biogon 21/2.8 rangefinder design. The angle b differs between the designs."

Naar aanleiding ervan haal ik bovendien twee voorbeelden van Nikon erbij waarbij met dezelfde brandpunt (=21mm) verschillende afdonkering naar boven komt.

Hoe ver wil je gaan om je "eigen waarheid" te blijven verdedigen die telkenmale weer opnieuw zo gemakkelijk onderuit te halen is?
Het rammelt van alle kanten, en dat zal het ook blijven doen omdat je simpelweg het inzicht ontbeert om daar op juiste wijze theoretisch invulling aan te geven. Daar heb je gewoon de bagage en kennis niet voor.
Dat geeft allemaal niet hoor, maar ik zou zeggen, steek die energie beter in je hobby om praktisch te fotograferen en laat die theorie voor wat het is. Want met die fraai ingekleurde rekentabellen kun je echt helemaal niets.

De rest wat je verder beschrijft, ook daar zitten opnieuw allerlei hiaten waar je zaken door elkaar haalt en de verkeerde conclusies trekt vanuit de verkeerde gronden en voorbeelden. Daar neem ik niet eens de moeite meer voor om daar op te reageren.
Bulshit in = bulshit out

Kern: op gelijke afstand.
Zelfde grote rackets op dezelfde afstand. (Linker racket is ietsje dichterbij).

Hier de plaatjes.

Crops: 1 op 1 van het beeld. (Beiden gelijk).


Linkerracket zit bij het centrum van de opname. Rechter zit in de hoek van de opname.
Duidelijk is te zien dat hoewel de rackets op gelijke afstand van het toestel staan het rechter racket groter wordt afgebeeld.
De ballen liggen in een cirkel, de foto is gemaakt vanuit het midden van de cirkel. Omdat precies werken op deze afstanden lastig is, heb ik de foto iets dichter bij de bal van het linker racket genomen.

Rackets in een andere hoek gezet. (Effect is min of meer hetzelfde).
https://goo.gl/5XwnBL
https://goo.gl/RITn57
https://goo.gl/KB90lF

Vriendelijke groet,
Ben

D7000 Sigma 8-16.
Binnengehaald en gecropped met lightroom, profile correcties stonden aan op standaard voor 16-18 sigma.
Opmerking, de stelen van de rackets liggen min of meer parallel. Echter de bladen van de rackets staan niet precies gelijk.
(Ik had geen gradenboog of handige steuntjes bij de hand). Het plaatje dient als illustratie van het 'rek' effect in de hoek,
niet voor exacte meetdoeleinden.

En wat wil je met die nieuwe plaatjes nu bewijzen?

Bij het voorbeeld eerder in de draad wat ik juist zo'n fraai voorbeeld vind, is het tennisracket "planparallel" aan de sensor opgesteld.
Vanuit die positie vertekenen 2-D objecten in datzelfde "onderwerpsvlak", zoals de bespanning van het tennisracket niet.
(Dat is nu juist de eigenschap van rectilinear ontworpen objectieven).

Zo gauw als je de camera gaat draaien ten opzichte van die "onderwerpsvlakken" en die vlakken niet meer plan parallel zijn opgesteld introduceer je perspectivische vertekening.
Met een klein beetje spelen en wat vreemde hoeken als camera standpunt is het met een ultra groothoek heel gemakkelijk om dan een tennisracket wel te laten vertekenen.
Dat is wat je nu met die nieuwe foto's laat zien.

Kun je wel onleesbaar millimeter klein een verantwoording geven dat de stelen van de rackets min of meer parallel liggen. (Ten opzichte van elkaar?).
De bladen in ieder geval niet parallel met het sensorvlak.
(Waarom moet dat onleesbaar klein in een reactie worden opgenomen??)

En nu? Hebben je rekentabellen daarmee ineens wel hun geldigheid?
Het verandert echt helemaal niets aan de problematiek van vignettering van objectieven naar de hoeken toe zoals eerder uitgelegd.


Als het gaat om "beeld illusies" in de fotografie en bestudering van perspectief en beeld als "vorm" (groothoek / tele), heb ik nog altijd veel bewondering voor een fotograaf uit de 70-er jaren André-Pierre Lamoth. Je ziet er helaas nauwelijks meer werk van. Ook niet op internet terug te vinden. Maakte indertijd "in het analoge tijdperk", zonder enige computermanipulatie indrukwekkende reclamefoto's voor "De Ploeg (stoffen)" in Bergeijk.
Kon er nog een affiche van vinden, maar had op die wijze een hele reeks, op het strand, in de wei, in de stad e.d.
http://www.textielmuseum.nl/nl/collectie/05929

Bestudeerde met name het perspectief gebruikt in de schilderkunst van Johannes Vermeer:
http://retro.nrc.nl/W2/Nieuws/2000/11/04/Vp/wo.html