Spelen met scherptediepte.
Dat is een van de onderwerpen waar in de fotografie onnoemelijk veel over te doen is,
De samenhang van het gebruikte diafragma, de brandpunt en de onderwerpsafstand.
Dat zijn de drie hoofdelementen, waarmee je kunt spelen en in uitleg over scherptediepte het meest worden besproken.
Er is nog
een vierde variabele, en dat is de grote van de sensor / film opnameformaat.
En dat is dan weer gerelateerd aan een uiteindelijke vergroting of vergrotingsmaatstaf waarop een foto wordt afgebeeld.
De vijfde variabele.
Omdat we meestal weinig keus hebben in gebruikte opnameformaten (we gebruiken meestal dezelfde camera) wordt dat aspect meestal minder sterk naar voren gebracht in uitleg over scherptediepte. Doorgaans gaat men uit van één opnameformaat.
Het is evenwel zeker een belangrijk aspect., met name ook in samenhang als afbeeldingen groter of kleiner worden afgebeeld (vijfde variabele) en daarmee een visueel verschillend perceptuele impact hebben.
Dan is er nog
een zesde variabele. De kijkafstand waarop we die afbeeldingen gaan bekijken.
Daar wordt eigenlijk nooit over gesproken. Maar ook dat telt in belangrijke mate mee in de perceptie van wat we aan scherptediepte ervaren.
De scherptediepte-problematiek gaat standaard uit van een afbeelding / vergroting van circa 20x25 cm die op pakweg 30-35 centimeter afstand wordt bekeken.
Perceptueel geeft dat dezelfde beeldindruk als bijv. een 40x50 cm afbeelding op pakweg 60-70 cm bekeken.
(Daar gelden dezelfde vergelijkingen / verhoudingen). De definitie van scherptediepte is gebaseerd dat men het hele beeld overziet.
De meeste verwarring en discussie over scherptediepte ontstaat, omdat die laatste drie variabelen "vergeten" worden in een vergelijking.
(Bijv. beeldmateriaal "pixel-peepend" op 100% vergroting bekijken op een beeldscherm, en dat afzetten tegenover kleinere afbeeldingen is een veel voorkomend misverstand).
Dus daar zul je in het achterhoofd altijd rekening mee moeten houden.
Vergelijk beeld altijd met dezelfde vergroting / vergrotingsmaatstaf en bekijk dat op dezelfde kijkafstand.
Dat zijn zo'n beetje de praktische "Jip en Janneke" variabelen en voorwaarden waar je mee te maken hebt.
In de definities over scherptediepte komen er wellicht nog wel een aantal zaken en/of variabelen bij zoals de waarde voor "Circle of Confusion" e.d. Dat is iets wat je zelf kunt bestuderen bij de meer wetenschappelijke definities over scherptediepte. (Zie info iets verder naar beneden).
Een aantal websites met uitleg over scherptediepte op eenvoudige wijze uitgelegd:
http://www.fotovideo.nu/basiskennis-diafragma/" onclick="window.open(this.href);return false;
http://www.fotografieindeklas.nl/fototips/diafragma/" onclick="window.open(this.href);return false;
http://www.fotografiekennis.nl/Fotograf ... iepte.html" onclick="window.open(this.href);return false;
http://www.hinkamp.com/site/index.php/i ... rptediepte" onclick="window.open(this.href);return false;
http://statief.nl/tips-links/nog-een-ti ... rptediepte" onclick="window.open(this.href);return false;
http://www.eoszine.nl/195718/03-Scherptediepte.html" onclick="window.open(this.href);return false;
Een meer wetenschappelijk uitgelegd verhaal vanuit de oorsprong (hoe het ooit als basis door Zeiss is vastgelegd naar een definitie hoe je zaken kunt berekenen), waarin alle aspecten worden aangehaald, en de basis vormt waarop feitelijk alle tegenwoordig gehanteerde scherptediepteberekenringen worden terug herleid:
http://toothwalker.org/optics/dof.html" onclick="window.open(this.href);return false;
De berekeningen waarop het door Paul van Walree gebruikte tabel op diens website allemaal is terug te voeren:
http://toothwalker.org/optics/dofderivation.html" onclick="window.open(this.href);return false;
De scherptediepte calculator die de beste man daaruit heeft samengesteld:
http://toothwalker.org/optics/vwdof.html" onclick="window.open(this.href);return false;
Voor wie nog een stapje verder wil gaan, een PDF bestand met uitvoerige info over scherptediepte en "bokeh" van Zeiss:
http://www.zeiss.com/content/dam/Photog ... _bokeh.pdf" onclick="window.open(this.href);return false;
Meer uitvoerige artikelen bij Zeiss
"Overview of ZEISS Camera Lenses technical articles":
http://blogs.zeiss.com/photo/en/?p=5737" onclick="window.open(this.href);return false;
Er zijn allerlei hulpmiddelen en tabellen om scherptediepte af te lezen:
Zoals zelf te maken draaischijven:
Info + software om de "DOF-master" zelf te maken:
http://www.dofmaster.com/custom.html" onclick="window.open(this.href);return false;
Een commercieel op de markt afgeleid voorbeeld daarvan:
http://www.cameraland.nl/objectieven/ex ... mbipakket/" onclick="window.open(this.href);return false;
Online scherptediepte calculators:
http://www.cambridgeincolour.com/tutori ... ulator.htm" onclick="window.open(this.href);return false;
http://www.dofmaster.com/dofjs.html" onclick="window.open(this.href);return false;
Scherptediepte calculators: (DOF calculators) als app op een smartphone.
< DoF Calc > Basis calculator - Simpel met wat "fruit-automaat" achtige draaischijven de parameters instellen, en je hebt de juiste uitkomsten.
< DOF Calculator > Zeer uitgebreide calculator - Met aanvullende tabellen (zo uit te lezen) en tevens wat de beeldhoeken van lenzen zijn.
Er zijn veel meer DOF calculators, maar onoverzichtelijk of te onhandig in gebruik om waarden in te voeren, slecht leesbaar, of te grof in te stellen afstanden e.d.