Onder lichtsterkte verstaat men de hoeveelheid licht, die een objectief in het brandpunt (op film of sensor) kan samenbrengen. Om een lichsterk objectief te kunnen bouwen, zijn een aantal zaken van belang: de brandpuntsafstand, de plaats van het diafragma in het objectief, de oplegmaat (afstand bajonet tot filmvlak/sensorvlak), de grootst mogelijke diameter van de bajonet (en dus de diameter van de achterste lens) en het soort glas (kroon, flint, enz.) + coating. Bij een objectief met een vaste brandpuntsafstand voor een meetzoekercamera (dus zonder opklappende spiegel) heeft een objectiefconstructeur iets meer ruimte, dan bij een zoomobjectief (b.v. 18-200 mm) voor een spiegelreflexcamera. Het is zeker wel mogelijk een zoomobjectief te bouwen met een bereik van 12-300mm. met een effectieve lichtsterkte van f/1:1,2, maar dan heb je minstens een steekwagentje nodig.
Bij groothoekobjectieven krijgt de constructeur ook nog te maken met beeldveldkromming en chromatische aberraties, bij tele-objectieven met kleurverschuiving (niet elke kleur komt in hetzelfde brandpunt samen).
Ik heb ooit een NCN-folder geschreven over de standaard-Nikkors; daarin staat dit allemaal in.
Nico
Hoe verhoudt de lichtsterkte zich tot de brandpuntsafstand?
Nog even een kleine aanvulling van mij (als het nog mag):
De lichtsterkte is NIET afhankelijk van de lichtdoorlaatbaarheid van het glas maar een zuiver rekenkundig verhoudingsgetal (zoals eerder in de dicussie genoemd). Het ene objectief is van zuiverder glas gebouwd dan het andere en laat daarom (bij hetzelfde diafragma) iets meer licht door. Het effect van dit fenomeen is in de praktijk verwaarloosbaar.
Verder is er een hele goede reden om geen lichtsterke groothoek te bouwen: de kwaliteit! Een hele goede groothoek bouwen is erg moeilijk. Vooral het bereiken van een egale verlichting en scherpte van het gehele beeldveld (dus kleine lichtafval/scherpteverloop naar de hoeken) is een groot probleem. En aangezien alle lensfouten zich vermenigvuldigen met de vierde macht van de lichtsterkte (dus 2x zo lichtsterk is 16x zoveel lensfouten die gecorrigeerd moeten worden) wordt het probleem dus exponentieel groter naarmate de lichtsterkte toeneemt. Dit zie je met name erg goed bij de 1.2 - 35 mm lens die Cosina voor zijn Bessa serie RF camera's maakt. De lens is niet slecht maar haalt het niet bij de betere 1.4 - 35 mm modellen. Die laatste halve stop maakt erg veel verschil.
Dat Nikon dus een 1.4 - 28 mm heeft kunnen maken met de bekende Nikon kwaliteit is dus al een Mega prestatie die zich dan ook duidelijk in de prijs laat zien. Dat Nikon ditzelfde met de 12 -24 mm DX zoom niet heeft kunnen/willen doen zegt genoeg over hoe moeilijk dit is.
De lichtsterkte is NIET afhankelijk van de lichtdoorlaatbaarheid van het glas maar een zuiver rekenkundig verhoudingsgetal (zoals eerder in de dicussie genoemd). Het ene objectief is van zuiverder glas gebouwd dan het andere en laat daarom (bij hetzelfde diafragma) iets meer licht door. Het effect van dit fenomeen is in de praktijk verwaarloosbaar.
Verder is er een hele goede reden om geen lichtsterke groothoek te bouwen: de kwaliteit! Een hele goede groothoek bouwen is erg moeilijk. Vooral het bereiken van een egale verlichting en scherpte van het gehele beeldveld (dus kleine lichtafval/scherpteverloop naar de hoeken) is een groot probleem. En aangezien alle lensfouten zich vermenigvuldigen met de vierde macht van de lichtsterkte (dus 2x zo lichtsterk is 16x zoveel lensfouten die gecorrigeerd moeten worden) wordt het probleem dus exponentieel groter naarmate de lichtsterkte toeneemt. Dit zie je met name erg goed bij de 1.2 - 35 mm lens die Cosina voor zijn Bessa serie RF camera's maakt. De lens is niet slecht maar haalt het niet bij de betere 1.4 - 35 mm modellen. Die laatste halve stop maakt erg veel verschil.
Dat Nikon dus een 1.4 - 28 mm heeft kunnen maken met de bekende Nikon kwaliteit is dus al een Mega prestatie die zich dan ook duidelijk in de prijs laat zien. Dat Nikon ditzelfde met de 12 -24 mm DX zoom niet heeft kunnen/willen doen zegt genoeg over hoe moeilijk dit is.