"sweet spot"

[woudew]

Ik hoor (hier) vaak over de idelae brandpuntsafstand van een lens. Deze zou vaak liggen bij F8 of daar om trend.

Kan iemand mij hier de achterliggende theorie vertellen?
Ik begrijp er nu niet veel van.

[dodo]

Ik kan je niet de achterliggende theorie vertellen, maar ik denk dat je de optimale scherpte bedoelt? Een brandpuntsafstand ligt niet optimaal bij een bepaald diafragma... toch? Of wel? Ik bedoel: 35 mm bij f8 is niet beter dan 35 mm bij f5.6, in termen van brandpunt. Wél in termen van scherpte.

Tenzij ik iets mis. 't Zou niet de eerste keer zijn.

[woudew]

Ik bedoel inderdaad de scherpte

Waarom is een lens scherper bij een bepaald diafragma dan bij een andere?

[Mike-Nikon]

Ieder objectief heeft zijn gebreken. Meestal heeft een objectief zijn beste scherpte als men 2 stops knijpt.

Een 2.8 objectief is scherp op f/2.8 maar nog scherper op f/8.
Het is namelijk niet mogelijk om een objectief te maken die op elk diafragma hetzelfde is.
Al komt de laatste generatie wel dicht bij de perfectie maar men moet altijd een compromie doen.

Google eens op objectief en kijk eens hoe ze gemaakt worden.

Gr Mike

[Léon Obers]

Met "sweet spot" zijn er meerdere betekenissen mogelijk.

Eigenlijk moeten we spreken van een "objectief". Dat ding voor op je camera is een samenstelling van meerdere lenzen.
Ieder kent wel dat voorbeeld van de lagere school met een prisma waarbij wit licht wordt verspreid in de kleuren van de regenboog. De brekingsindex is voor elke kleur anders. Bij enkelvoudige lenzen is dat precies zo. Om dat zoveel mogelijk te corrigeren worden bij een objectief meerdere lenzen gebruikt. Verder heb je nog andere lensfouten zoals sferische aberratie, astigmatisme e.d.
http://www.vanwalree.com/optics.html

Met name de sferische aberratie is afhankelijk van de bolling van lensdelen. Zoals lenzen doorgaans geslepen worden, is niet 100% de ideale vorm om alle lensfouten te corrigeren. ( http://www.vanwalree.com/optics/spherical.html ).
Een kleiner deel van het glasoppervlak (als je diafragmeert) zijn de effecten van die niet ideale vorm gunstiger en loopt daarmee de beeldkwaliteit toe. Als er te ver gediafragmeerd wordt, komt er een ander fenomeen om de hoek kijken, genaamd "diffractie", het net wat buigen van licht langs de randen van het diafragma. Bij een kleinere opening krijgen die buigende lichtstralen een groter aandeel als storende factor in de beeldvorming in verhouding met de stralen door het midden, waardoor de algemene beeldkwaliteit weer afneemt.

Dus kwaliteit vanuit volle opening neemt eerst toe, tot een maximum om daarna weer af te nemen.
Dat is één kant van het verhaal, als zijnde "sweet spot".
Je ziet dat grafisch bij vele objectieven tests tot uitdrukking komen.

Hier een voorbeeld van de Nikkor 50mm/1.4 - De grafiek gaat niet verder dan diafragma F 8
maar je ziet de waarden daar al naar beneden gaan. Bij F 11 en F 16 is dat nog eens veel sterker.




Hier de grafiek van de Micro Nikkor 105mm/2.8 VR waar de grafieken getoond worden als je verder diafragmeert.



Heel ver diafragmeren heeft dus geen zin om alles "scherp" te hebben. De scherptediepte neemt wel toe met een kleiner diafragma, maar de algemene scherpte gaat zodanig ver omlaag dat die de toenemende scherptediepte heel rap inhaalt. Zelf diafragmeer ik nooit verder dan f 11 met kleinbeeld gerelateerde camerasystemen (DX / FX), maar meestal gebruik ik grotere openingen.


Andere betekenis die bij objectieven wordt gebruikt voor "sweet spot" is het verschil in afbeeldingskwaliteiten in de hoeken van objectieven tussen het DX opnameformaat en FX opnameformaat bij gebruik van dezelfde objectieven.

Objectieven presteren slechter in de hoeken dan in het centrum. Met gebruik van het kleinere DX opname-formaat gebruik je die slechtere hoeken niet zoals ze worden gebruikt bij full frame FX-formaat. Dus je gebruikt met DX alleen het betere middengedeelte van de afbeeldingsmogelijkheden van objectieven. De "sweet spot" ---> het beste gedeelte van een objectief voor de afbeelding op DX-formaat.

Overigens is de website van Paul van Walree een erg goede bron om het een en ander op te steken over objectieven.
Één bepaalde pagina zou ik er echter nog extra uit willen lichten, omdat er veel misvattingen zijn over allerlei beeldende zaken waar veel over gediscussieerd wordt, waar kort en bondig een antwoord op is om die misvattingen de wereld uit te helpen. http://www.vanwalree.com/optics/misconceptions.html

[slofsky]

Hartelijk dank voor deze goede uitleg. Interessant is dat de 50mm een langere aanloop nodig heeft dan de 105mm om tot ideale scherpte te komen. Of leg ik de twee grafieken nu verkeerd uit?

[Léon Obers]

Het zit hem niet in de brandpunt maar in de maximale lensopening.
Erg lichtsterke lenzen hebben meestal wat meer lensfouten (met name sferische aberratie) in hun hoge lichtsterkte, vandaar dat ze een iets langere aanloop hebben om tot hun maximale prestaties te komen.

Zie ook een ander draadje, en dan met name vanaf de 2e pagina + pagina 3:
http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... 26#p175926

[Patrick]

Op zich is het leuk om de zo populaire 50mm f/1.8D erbij te zetten:



Je kan heel goed zien dat het midden scherper is dan de 1.4 versie, maar de randen worden pas enigszins scherp vanaf f/5.6 of zo.

Deze is ook leuk: de Tamron 90mm f/2.8 macro:



Die is op f/2.8 direct al geweldig scherp, ook bij de randen. Je ziet ook dat het een super portretlens is, want de scherpte rond de f/4 is fantastisch. Maar bij macrowerk wil je eigenlijk minimaal f/16 of zo hebben vanwege het beperkte scherptediepte. Je ziet direct dat f/32 geen goede keuze is!

Kortom: het is allemaal erg afhankelijk van het objectief. De http://www.photozone.de site is een geweldige informatiebron wat dat betreft: het is goed als je weet waar de sterke en zwakke punten van een bepaald objectief liggen.

[Patrick]

Ik zat nog even de grafiek van m'n nieuwe Sigma 50-150 te kijken. Op 50mm en 100mm is die eigenlijk wel erg goed. Op f/2.8 is hij scherper dan mijn Nikon 50mm 1/8D. Niet verwacht is een understatement!

Ik kan 'm hier niet inplakken omdat hij te groot is, maar hij staat HIER...

[Léon Obers]

Inderdaad fraaie kwaliteit. Eigenlijk een mooi bereik ook. Omdat het niet echt flink tele is, ook mooi redelijk compact !
Een aanrader dus.

[L.Cavalier]

"sweet spot" is een Golf term....dit is als je de bal in het midden van het clubblad raakt,hier is dus de grootste energie overdracht op de bal,je voelt bijna niet dat je de bal raakt!De bal zal zijn maximum lengte halen...en gewoonlijk ook recht!
Ik vermoed dat de TS bedoeld het centrum van de lens gebruiken bv. een FF objectief op een Dx camera,zodat een heleboel rand fouten van de lens wegvallen.
Maar zo zal iedereen het wel begrepen hebben denk ik