Gisterochtend met Beverwijk gebeld en de telefoon werd opgenomen door iemand die zowaar van mijn probleem op de hoogte was! Na wat praten sprak ik met hem af dat ik de spullen naar Beverwijk zou brengen één dezer dagen. 's Middags dan maar in de auto gestapt en naar Beverwijk gereden. Na aankomst het probleem uitgelegd aan de receptioniste en na een paar minuten kwam de heer van Stijn naar me toe die me uitnodigde naar de werkplaats te komen voor wat een testsessie van twee uur zou blijken te worden. Kijk, daar krijg je een warm gevoel van, want ik kwam toch zo maar even binnenvallen zonder afspraak.
Het blijkt dat hij mijn verhaal heeft meegenomen naar Duitsland toen hij wat apparatuur moest ijken, dus in tegenstelling tot mijn eerdere indruk hebben ze het probleem uiteindelijk wel degelijk serieus genomen. Zij, en ik ook trouwens, begrepen alleen niet waarom ik de enige was met het probleem want als het aan hun testbank zou liggen dan zouden er toch meer mensen het probleem moeten zien. Inmiddels weet ik dat het originele probleem met mijn D200 en D80 met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid aan de losse schroefjes van de beide lensmounts lag, want nadat ik die bij mijn D80 had aangedraaid zagen de foto's er een stuk overtuigender uit (D200 is verkocht). Blijft over de verschillen tussen combinaties van mijn D300 en D80 met de 105VR en 24-70.
We hebben in de werkplaats met hun referentiecamera (D3), hun 105VR die spliksplinter nieuw is, mijn D300, mijn D80 en mijn 105VR gekeken naar verschillen in het scherptevlak, door met verschillende combinaties van lenzen en camera's zo recht mogelijke opnamen te maken van een stuk weg met klinkers op 20 tot 30 meter afstand en die vervolgens op 100% te bekijken. Tussen neus en lippen door heeft hij ook nog even de AF spiegel van mijn D80 weer goed gezet en de AF sensoren afgesteld :mrgreen:
Nu moet ik eerst even een zijsprong maken naar de discussie met Léon over het snijpunt S van het scherptevlak met de lens- en sensor vlakken die ik eerder had afgebroken als zijnde niet relevant genoeg voor de discussie. Want op die testopnamen in Beverwijk was wel een enigszins scheef scherptevlak te zien, maar dat stond onder een hoek die niet verklaard kan worden met een vast snijpunt op 30 tot 50 meter; de hoek was te klein. Toen moest ik denken aan de volgende opname uit mijn originele test die op een iets grotere afstand is gemaakt. De rode lijnen geven hier de randen aan van wat ik als 'scherp' zou benoemen, maar die lopen onder een veel kleinere hoek dan de bijna 45 graden die je op deze afstand zou verwachten van een vast snijpunt S. De gele lijnen lopen recht als referentie.

volledig beeld:
http://www.xs4all.nl/~pfahren/tech/00033668.jpg
Ik denk dus nu dat Léon volkomen gelijk had met zijn observatie dat je niet kan spreken van een vast snijpunt, maar dat het scherptevlak vooral gaat roteren in het scherpstelgebied tussen pak 'm beet 10 of 20 meter en oneindig. Wat ik overigens wel duidelijk zie op deze foto is het verschil in onscherpte in de achtergrond; die wordt naar rechts toe scherper. Of dat een echt probleem is is weer een andere zaak, maar het hoort natuurlijk niet.
Tijdens het bekijken van de testfoto's in Beverwijk met de verschillende camera's en lenzen heb ik alles voorbij zien komen; scherpte links iets lager dan rechts (dus op de monitor zie je de scherpste stenen op een rechte foto links iets lager dan rechts), rechts iets lager dan links en ook een combinatie die bijna geen afwijking had. Het lijkt toch een combinatie te zijn van het optellen en aftrekken van toleranties. Zo lijkt mijn 24-70 het beter te doen op de D300 en de 105VR beter op de D80, vermoedelijk omdat met die combinaties de interne verschillen elkaar enigszins opheffen en andersom (dus D300 met 105VR en D80 met 24-70) elkaar versterken. En dan krijg je blijkbaar toch zichtbare verschillen.
Want als ik nog eens naar de laatste omdraaifoto's bij het kanaal kijk en ze op A4 afdruk dan zie ik toch wel duidelijk een verschil in scherpte van het gebouw en de achterste bomen:

normaal:
http://www.xs4all.nl/~pfahren/tech/2009 ... C_1002.jpg
omgedraaid:
http://www.xs4all.nl/~pfahren/tech/2009 ... C_1005.jpg
In deze voorbeelden is links de normale foto en rechts de omgedraaide. Beide opnamen zijn scherpgesteld op de auto links in beeld.
In algemene zin denk ik dat de pixeldensiteit van een 12 MP DX camera zo hoog is dat je de door Nikon aangehouden toleranties gaat zien als je maar goed genoeg kijkt. De heer van Stijn heeft me ook verteld dat de toleranties voor DX hoger zijn dan voor FX (0,03 voor DX vs 0,02 voor FX als ik me goed herinner). Dat zou dan denk ik weer inhouden dat je dit soort problemen op een D3x nog eerder gaat zien. Want de pixeldensiteit van de D3x is bijna even hoog als die van de D300, maar het sensorvlak is groter waardoor lensafwijkingen duidelijker worden weergegeven terwijl de toleranties voor de body en sensor ruimer zijn. Dat de lenzen zo goed presteerden op de D700 van Léon kan ook (deels) aan de veel lagere resolutie van de D700 hebben gelegen, die namelijk vergelijkbaar is met een 6 MP DX camera.
Uiteindelijk heb ik de heer van Stijn hartelijk bedankt voor zijn tijd en inzet en heb tegen hem gezegd dat ik maar op ga houden met zeuren over het probleem dat nog over is en er gewoon mee ga leren werken. In dat verband is ook het volgende van belang. Het blijkt namelijk uit het het artikel onder de volgende link dat van de klachten die bij de firma Zeiss binnenkomen het grootste gedeelte gaat over het 'gebrek aan scherptediepte', ofwel dat de scherptediepte markeringen op de objectieven niet (meer) kloppen. En dat komt weer, lijkt mij, doordat de sensorresolutie tegenwoordig hoger is dan vroeger met film, de lenzen beter zijn en we ook nog beter zijn gaan kijken of in ieder geval hogere verwachtingen hebben van het beeld.
(ga naar pagina drie van deze pdf voor het artikel)
http://www.zeiss.com/C12567A8003B8B6F/E ... e/CLN1.pdf
De 24-70 heb ik bij hem gelaten en ze gaan hun best doen, maar ik heb al begrepen dat de mogelijkheden beperkt zijn in Beverwijk. Ze kunnen daar niet de lens anders centreren, dan moet de lens naar Duitsland. En dan nog is het volgens hem vaak zo dat als je iets afstelt in een lens zodat een bepaalde eigenschap beter wordt, bijvoorbeeld de scherpte in het midden, er weer een ander probleem de kop op steekt zoals meer CA aan de randen. Het werkt natuurlijk allemaal samen, het is één groot compromis.
Flip