Sluitertijden en F-getal.

[hoefnix]

Ik dacht altijd dat het product van sluitertijd en f-getal ongeveer constant was.

Dus met mijn 18-135 haal ik f5.0 bij 50mm, en als ik dan de 50mm f1.8 koop(*), ga ik er een factor 2.7 op vooruit. Dus zal mijn sluitertijd van 1/200e naar ongeveer 1/500e of 1/640e gaan. Niet dus. 1/1600!

Zojuist even getest (op de 18-135)... van 1/30e bij F3.5 (product ongeveer honderd) blijft het product een tijdje ongeveer 100, totdat het uiteindelijk behoorlijk inzakt: bij f22 wil hij een seconde belichten: product ongeveer 20.

Wat doe ik verkeerd?

Rogier.

(*) dat heb ik dus gedaan vandaar dat ie hier staat...

[M.Oorthuis]

Je doet helemaal niets verkeerd, het hangt nogal van een heel hoop factoren af, hoe meet je licht (centraal, gemiddeld, spot) of staat je camera op statief en is het licht constant

Van diafragma 2,8 naar 4,0 is 1 stop maar van f/4 naar f/5,6 is ook een stop

stel jij haalt bij 50 mm met f/5,6 een sluitertijd van 1/200e dan zal bij f/4 dit 1/400e zijn en bij f/2,8 1/800e zijn en bij f/2 1/1600. Dus gezien het feit dat het licht niet altijd constant is is het dus volkomen normaal dat je bij de 50 mm f/1,8 een sluitertijd van 1/1600e krijgt.

Je kan dus niet zomaar de 2 diafragma's op elkaar delen en dat vermenigvuldigen met de sluiterijd. Een verdubbeling van de diafragma openening (dus van f/4 naar f/2,8 of van f/2,8 naar f/2,0) zorgt voor een verdubbeling in sluitertijden.

kijk hier ook eens: http://nl.wikipedia.org/wiki/F-getal

[LOKA]

En vergeet de iso niet, ook die speelt een rol.

Groetjes Karin

[Léon Obers]

Ik dacht altijd dat het product van sluitertijd en f-getal ongeveer constant was.

Dus met mijn 18-135 haal ik f5.0 bij 50mm, en als ik dan de 50mm f1.8 koop(*), ga ik er een factor 2.7 op vooruit. Dus zal mijn sluitertijd van 1/200e naar ongeveer 1/500e of 1/640e gaan. Niet dus. 1/1600!

Elke stop verschil is een verdubbeling.
1 stop ---> 2x
2 stops --> 4x
3 stops --> 8x
4 stops --> 16x
5 stops --> 32x
Voor een juiste berekening van de sluitertijd moet je de waarden achter de pijltjes gebruiken.

[george013]

Als ik de link naar wikipedia volg,is het F-getal brandpuntafstand gedeeld door diameter diafragma.
Sec zegt dit getal niets over de lichtdoorlaatbaarheid van de lens. Het is een verhoudingsgetal tussen de focus in mm en de grootte van de lensopening in mm.
Zie ik het nu goed, dat als ik zwart glas neem, mijn F-getal hetzelfde blijft en de lichtdoorlaat naar 0 gaat? Ik geloof dat ik iets mis. Anders begrijp ik de werking van een losse lichtmeter niet meer.
George

[gijs sandberg]

George,

Je geeft zelf het antwoord op je eigen vraag zonder het in de gaten te hebben.
Je noemt diameter.
De hoeveelheid licht gaat per Oppervlakte, niet per diameter van de lens.
Vandaar de kwadratische verhoudingen en de factor wortel twee tussen de diverse diafragmagetallen.

Groeten, Gijs

[george013]

Gijs, je begrijpt mijn vraag niet.
Volgens de link naar Wikipedia is het F-getal een verhoudingsgetal tussen brandpuntafstand en diafragadiameter, beide uitgedrukt in mm.
Dat om een verdubbeling van de lichtdoorlaat, open oppervlak, een vermenigvuldigingsfactor gebruikt wordt van V2 is mij bekend. En ook dat de hoeveelheid licht bepaald wordt door diafragmeopeneing in mm2 en sluitertijd ook.

Wat ik niet begrijp, is dat het F-getal niets zegt over de lichtdoorlaat, de helderheid van het glaswerk. Ik mis een grootheid. De grootheid die verandert als ik een donker filter op de lens schroef waardoor ik het diafragma weer moet aanpassen bij dezelfde sluitertijd.
George

[gijs sandberg]

George,

Klopt de lichtdoorlatendheid zit niet verrekend in de formule die je aanhaalt.

Groeten, GIjs

[george013]

Gijs,
Dat zou dan de ontbrekende grootheid zijn. Alle lenzen met eenzelfde F-getal hebben dezelfde lichtdoorlatendheid.
Weet je misschien ook welke grootheid en hoeveelheid dat is? En hoe wordt deze grootheid verwerkt in de formule mbt het F-getal?
George

[Roelof]

Dat zou dan de ontbrekende grootheid zijn. Alle lenzen met eenzelfde F-getal hebben dezelfde lichtdoorlatendheid.

Dat is wel erg kort door de bocht.
Je kunt er wel vanuit gaan dat de lichtdoorlatendheid van het lensmateriaal van objectieven ongeveer gelijk is, van die veronderstelling gaat jouw losse lichtmeter uit, maar lichtdoorlatendheid van je lensmateriaal en het f-getal hebben niets met elkaar te maken. Een grijsfilter dat twee stops verduistert, verandert niets aan je diafragma.
Ik heb ook wel eens minieme verschillen in sluitertijd meegemaakt bij het uitproberen van twee gelijke objectieven van verschillende merken en dus met verschillende coatings. Met het ene objectief kreeg ik dan 1/50 en met het andere 1/60 seconde bij gelijk diafragma, waarschijnlijk zat de gemeten waarde dan bij allebei ergens tussen die twee in en werd het de ene keer naar boven en de andere keer naar beneden afgerond, dat soort verschillen pak je met een losse lichtmeter natuurlijk helemaal niet, die gaat gewoon uit van een gemiddelde lichtdoorlatendheid.

[george013]

Roel,
Dat is mijn probleem juist. En probeer ook de opbouw van mijn redenering in de gaten te houden.
Ik heb een handlichtmeter, meet F11 en 1/60.
Vervolgens 2 objectieven, 1 met 1 lens en 1 met 20+ lenzen. Beide kunnen F11 aan en hebben dezelfde brandpuntsafstand. Diafragma is niets meer als een opening en is in beide gevallen gelijk.
Volgens gebruikte redenering moet ik in beide gevallen de camera instellen op F11 en 1/60.
Maar ga je me nu vertellen dat het objectief met 1 lens dezelfde lichtdoorlaatbaarheid heeft als het objectief met 20+lenzen? En toch moeten ze allebei voldoen aan de instellingen die de lichtmeter geeft.
Ben je met 1 objectief bezig, dan heb je te maken veranderingen met de faktoren V2 en 2. Maar een handlichtmeter staat buiten deze lens/objectief, zou universeel moeten zijn.
Er moet nog iets anders zijn, wat weet ik niet.
George

[Roelof]

Roel,

Dat is iemand anders op dit forum.

Maar ga je me nu vertellen dat het objectief met 1 lens dezelfde lichtdoorlaatbaarheid heeft als het objectief met 20+lenzen? En toch moeten ze allebei voldoen aan de instellingen die de lichtmeter geeft.

Ik ga je dus niet vertellen dat ze dezelfde lichtdoorlaatbaarheid hebben, integendeel zelfs. Ze hebben niet dezelfde lichtdoorlaatbaarheid. Ze hebben wel ruwweg dezelfde lichtdoorlaatbaargeid en daar gaat je losse lichtmeter vanuit.
Daarom krijg je met de lichtmeter van de camera ook een betere lichtmeting.

[Léon Obers]

Er moet nog iets anders zijn, wat weet ik niet.
George

Dat "iets anders" komt niet meer terug in formules van lenzen. Of een lens nu 93%, 95% of 98% doorlaatbaarheid heeft maakt praktisch niks uit om je daar druk over te maken.
Mechanische variatie in diafragma-openingen, overbrengingen van de stiftjes en hendeltjes etc. nemen op zich een veel groter aandeel in lichtvariatie met zich mee dan de doorlaatbaarheid van het glaswerk zelf. Als het slecht uitpakt kan het praktisch best voorkomen dat je de ene lens een + 1/3 of 2/3 stop correctie moet geven en een ander juist andersom een - 1/3 of 2/3 stop correctie. Verder kan bij gebruik van volle openingen ook nog eens een behoorlijk licht afval probleem naar de hoeken toe optreden. Afhankelijk van de soort lens, groothoek op FX of DX tot wel meer dan een volle stop verschil. Er zit gewoon een hoop verschil tussen theorie en praktijk.

Bij erg dichtbij instellingen met name in het macro-gebied verandert de effectieve diafragma-opening. Bij oude camera's kwam dat niet tot uiting in de instellingen van de camera. Tegenwoordig met lenzen met CPU en digitale uitlezing zie je die verschillen als het om macro-objectieven gaat wel als zodanig terug in de instellingen van de camera.

Ook bij zoomlenzen [EDIT: met variabele lichtsterkte --> vergeten neer te zetten] een dergelijk fenomeen. Bij oude camera's zag je dat ook niet echt terug in de instelling van de diafragma-ring. Je moest het zelf zo'n beetje inschatten. Tegenwoordig wordt dat verschil wel als zodanig aangegeven.

Bij belichtingsmeters kun je een correctiefactor ingeven vanuit de praktische ervaring van afwijkingen die blijken te ontstaan in meting en werkelijk. Dan houdt je in het vervolg dus rekening met die correctie voor bepaalde situaties, en werkt het systeem alsnog tot een bevredigend resultaat.

[george013]

Roel,
Bedankt voor je reactie. Wat je zegt is dat de lichtdoorlaatbaarheid van de verschillende lensen ruwweg gelijk moet zijn, althans binnen werkbare omstandigheden. Ik zie geen andere uitleg en kan die ook nergens vinden.
Voor een camera met lichtmeting door de lens maakt dit ook niet veel uit. Het verband tussen F en S is geen absoluut verband maar een relatief verband, voor die ene meting. Even dacht ik nog te duiken in de EV-defintie, maar daar ben ik mee gestopt.
George

[emdeklerk]

De transmissie- of lichtdoorlaatbaarheidswaarde van een objectief is al meegenomen in de de opgegeven lichtsterkte. 2,8 is echt 2,8 en 1,4 is echt 1,4. Anders wordt het met de uittrek, hoewel er ook vroeger wel objectieven waren waarbij het diafragma automatisch werd bijgesteld om bij uittrek dezelfde f-waarde te houden. Denk aan de eerste 3,5/55mm P Micro-Nikkor voor de reflexcamera.
E.M. de Klerk