Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
- Rikietje
- Forumlid
- Berichten: 169
- Lid geworden op: vr okt 18 2013 8:14 am
- Ervaringsniveau: ***
- Foto's bewerken toestaan: Ja
Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Hallo!
Ik ben de laatste tijd steeds meer bezig met landschapsfotografie, en ben van plan het in de toekomst nog meer te doen.
Iets wat ik mijzelf alleen steeds meer afvraag is de keuze van het F-getal.
Zoals ik begreep uit de basis regels en na een boel lezen op het internet kan ik het best een F-getal variërend van F/8 - F/11 gebruiken als ik een landschap fotografeer dat geen voorwerp dichtbij heeft staan om alles netjes scherp te krijgen.
De boel veranderd natuurlijk als er wel een voorwerp dichter bij staat dan de rest van het landschap, neem bijvoorbeeld een boom.
Om dan alles netjes scherp te krijgen moeten we natuurlijk het F-getal hoger zetten tot een waarde van f16/f18 of zelfs tot f22?
Ik begrijp heel goed dat wanneer we boven een bepaald f getal komen (meestal boven de f11 of f16) de lens "diffraction limited" wordt, maar niks is natuurlijk storender als een voorwerp dat "out of focus is".
Ik wou eigenlijk vragen om jullie persoonlijke ervaringen en tips, hoe ver gaan jullie met het F-getal in landschapsfotografie, en hoe ver zou ik kunnen gaan met mijn 18-105 AF-S DX lens voordat de effecten van diffractie veel te erg worden.
Alvast bedankt!
Ik ben de laatste tijd steeds meer bezig met landschapsfotografie, en ben van plan het in de toekomst nog meer te doen.
Iets wat ik mijzelf alleen steeds meer afvraag is de keuze van het F-getal.
Zoals ik begreep uit de basis regels en na een boel lezen op het internet kan ik het best een F-getal variërend van F/8 - F/11 gebruiken als ik een landschap fotografeer dat geen voorwerp dichtbij heeft staan om alles netjes scherp te krijgen.
De boel veranderd natuurlijk als er wel een voorwerp dichter bij staat dan de rest van het landschap, neem bijvoorbeeld een boom.
Om dan alles netjes scherp te krijgen moeten we natuurlijk het F-getal hoger zetten tot een waarde van f16/f18 of zelfs tot f22?
Ik begrijp heel goed dat wanneer we boven een bepaald f getal komen (meestal boven de f11 of f16) de lens "diffraction limited" wordt, maar niks is natuurlijk storender als een voorwerp dat "out of focus is".
Ik wou eigenlijk vragen om jullie persoonlijke ervaringen en tips, hoe ver gaan jullie met het F-getal in landschapsfotografie, en hoe ver zou ik kunnen gaan met mijn 18-105 AF-S DX lens voordat de effecten van diffractie veel te erg worden.
Alvast bedankt!
Camera : Nikon D3200
Lens : Nikkor 18-105mm
Bekijk ook eens mijn Flickr en voeg me toe als contact =)
Lens : Nikkor 18-105mm
Bekijk ook eens mijn Flickr en voeg me toe als contact =)
- henkk
- Clublid
- Berichten: 5410
- Lid geworden op: di mei 26 2009 8:06 pm
- Locatie: Zuidwest Veluwe hoog en droog
- Ervaringsniveau: ***
- Foto's bewerken toestaan: Nee
- Contacteer:
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Als er niets dichtbij staat, hoef je ook niet verder te diafragmeren dan het optimale diafragma van de lens, meestal f/4 of f/5.6 bij primes (vastbrandpunt) of f/8 bij bijv. standaardzooms zoals naar ik aanneem de 18-105 (wat daarvan het optimale diafragma is, weet ik niet).
Als er iets op de voorgrond scherp moet worden, kun je kleinere diafragma's kiezen, idd ten koste van mogelijk diffractie. Verder dan f/11 zou ik niet gaan.
Kijk eens op dofmaster.com voor wat je scherptediepte wordt met welke camera, brandpuntsafstand en diafragma. Met een groothoek zal het allemaal heel erg meevallen.
edited: en als je dan toch op dofmaster hebt gekeken, kun je ook nagaan op welke afstand je moet instellen om zowel de verte als de nabijen boom scherp wil krijgen. Ergens er tussen in namelijk.
Als er iets op de voorgrond scherp moet worden, kun je kleinere diafragma's kiezen, idd ten koste van mogelijk diffractie. Verder dan f/11 zou ik niet gaan.
Kijk eens op dofmaster.com voor wat je scherptediepte wordt met welke camera, brandpuntsafstand en diafragma. Met een groothoek zal het allemaal heel erg meevallen.
edited: en als je dan toch op dofmaster hebt gekeken, kun je ook nagaan op welke afstand je moet instellen om zowel de verte als de nabijen boom scherp wil krijgen. Ergens er tussen in namelijk.
tja, F of Z? wat meenemen? Of de 1? Of iets analoogs zoals F4S of FA?
exif en/of hogere resolutie meestal via klikken op foto
https://www.flickr.com/photos/23578649@N07/albums
exif en/of hogere resolutie meestal via klikken op foto
https://www.flickr.com/photos/23578649@N07/albums
-
- Forumlid
- Berichten: 3087
- Lid geworden op: vr jul 04 2008 7:26 pm
- Locatie: Uden
- Ervaringsniveau: ***
- Foto's bewerken toestaan: Ja
- Contacteer:
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Als dit je "ding " gaat worden lees dan in ieder geval onderstaand topic eens goed door.
http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... 17&t=15423" onclick="window.open(this.href);return false;
Succes.
Vrgr
Tiny
http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... 17&t=15423" onclick="window.open(this.href);return false;
Succes.
Vrgr
Tiny
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Vraag je eens af of je echt wel alles van voor tot achter scherp wilt hebben. Da's geeft namelijk niet een erg natuurlijk aandoend resultaat. En je laat de mogelijkheid om met de scherpte ergens de aandacht van of naar toe te leiden liggen. Ik zou er nog eens over nadenken. 
Wat betreft het antwoord op je vraag. Zoek even naar de term hyperfocale afstand (hier op het forum of met Google).

Wat betreft het antwoord op je vraag. Zoek even naar de term hyperfocale afstand (hier op het forum of met Google).
-
- Forumlid
- Berichten: 3087
- Lid geworden op: vr jul 04 2008 7:26 pm
- Locatie: Uden
- Ervaringsniveau: ***
- Foto's bewerken toestaan: Ja
- Contacteer:
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Dat is de link die ik zojuist heb geplaatst iJoost 

Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Waarom maak je niet gewoon een paar platen met een diafragma trapje.
Camera op statief, op 18mm met draadontspanner of zelfontspanner en dan een op f5,6, f8, f11, f16 en f22 en leg ze naast elkaar en zie de verschillen. Dan ben je er wel achter hoe het zit en wat je acceptabel vindt.
De hyperfocale afstand is een afstand b.v. 1,45M waarop je scherpstelt bij een bepaald diafragma F16 waardoor alles vanaf een cm of 70 tot oneindig scherp is met een 18mm objectief.
Camera op statief, op 18mm met draadontspanner of zelfontspanner en dan een op f5,6, f8, f11, f16 en f22 en leg ze naast elkaar en zie de verschillen. Dan ben je er wel achter hoe het zit en wat je acceptabel vindt.

De hyperfocale afstand is een afstand b.v. 1,45M waarop je scherpstelt bij een bepaald diafragma F16 waardoor alles vanaf een cm of 70 tot oneindig scherp is met een 18mm objectief.

- Rikietje
- Forumlid
- Berichten: 169
- Lid geworden op: vr okt 18 2013 8:14 am
- Ervaringsniveau: ***
- Foto's bewerken toestaan: Ja
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Bedankt voor de reacties en tip over hyperfocale afstand!
Nadat ik het eens goed opgezocht hebt op http://www.cambridgeincolour.com" onclick="window.open(this.href);return false; is me echt een boel duidelijk geworden en de vraag eigenlijk ook beantwoord =D
Nadat ik het eens goed opgezocht hebt op http://www.cambridgeincolour.com" onclick="window.open(this.href);return false; is me echt een boel duidelijk geworden en de vraag eigenlijk ook beantwoord =D
Camera : Nikon D3200
Lens : Nikkor 18-105mm
Bekijk ook eens mijn Flickr en voeg me toe als contact =)
Lens : Nikkor 18-105mm
Bekijk ook eens mijn Flickr en voeg me toe als contact =)
- ben42
- Moderator
- Berichten: 2698
- Lid geworden op: zo mei 12 2013 10:42 pm
- Locatie: Zuid Holland
- Ervaringsniveau: ***
- Foto's bewerken toestaan: Ja
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Voor het berekenen van dof en hyperfocale afstand gebruikt de dofmaster.com een coc van 0.02 mm. Voor de D3200 is dit 5 pixels breed. (Een lichtpunt wordt dan over 6 pixels uitgesmeerd.)henkk schreef: Kijk eens op dofmaster.com voor wat je scherptediepte wordt met welke camera, brandpuntsafstand en diafragma. Met een groothoek zal het allemaal heel erg meevallen.
edited: en als je dan toch op dofmaster hebt gekeken, kun je ook nagaan op welke afstand je moet instellen om zowel de verte als de nabijen boom scherp wil krijgen. Ergens er tussen in namelijk.
Stel je de camera in op de hyperfocale afstand, dan wordt alles op (zeer) grote afstand over 6 pixels uitgesmeerd. Volgens mij wil je dat niet.
Het andere advies, maak foto's bij verschillende diafragma's en bepaal wat voor jou het beste werkt.
Ben
Edit: (toevoeging).
Met 6 pixels, bedoel ik 6 pixels in horizontale en 6 pixels in vertikale richting. Het is heel goed mogelijk dat veel mensen dit nog als scherp ervaren. Zelf zou ik bij landschappen liever gaan voor meer scherpte voor objecten op zeer grote afstand.
XD7/X700/F70/D70/SB-700/D7000/D7700
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Hoe vertaalt zich dat dan in een afdruk van zeg 40x60cm?
Ga je dat überhaupt wel zien?
Ga je dat überhaupt wel zien?
- ben42
- Moderator
- Berichten: 2698
- Lid geworden op: zo mei 12 2013 10:42 pm
- Locatie: Zuid Holland
- Ervaringsniveau: ***
- Foto's bewerken toestaan: Ja
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Zoals al gezegd veel mensen vinden een coc van 0,02 mm (DX) zeer acceptabel.Tuihanti schreef:Hoe vertaalt zich dat dan in een afdruk van zeg 40x60cm?
Ga je dat überhaupt wel zien?
In een 40 x 60 cm vergroting komt dit neer op 0,5 mm.
Als we dit gaan omzetten in dpi, zou dit neer komen op ongeveer 50 dpi. Veel mensen vinden dit veel te weinig ook op een 40 x 60 cm formaat. Voor een landschapsfoto zou ik zeker als er daarvoor de ruimte is verder scherpstellen dan het hyperfocale punt zoals berekend door de meeste dof calculatoren. Iets dat dan op de horizon staat wordt veel scherper afgebeeld. (Ten slotte waarom zouden we de 24 Mp van de camera niet gebruiken).
Ik heb ondertussen geen 20/20 visie meer, maar ben nog steeds instaat om een verschil van 1/50 mm (0,02mm) te zien op een nonius schaal. Met andere woorden 0,5 mm vind ik dan best wel veel. Ook zie ik nog steeds het verschil tussen en cover van een glossy magazine (600 dpi) en een foto in het glossy magazine (300 dpi). Met andere woorden onze ogen kunnen best veel zien. (Hoeveel weet ik ook niet precies).
Ik ben me er bewust van dat een mm maat en een dpi maat niet helemaal vergelijkbaar is. Zo ook mijn visie die een verschuiving van 1/50 kan zien dat is ook niet direct vergelijkbaar. Maar het geeft wel een indicatie van wat we kunnen zien.
ben
XD7/X700/F70/D70/SB-700/D7000/D7700
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Tja dan moeten we toch maar weer terug naar de midden en groot formaat camera's.
- Léon Obers
- Forumlid
- Berichten: 14887
- Lid geworden op: vr okt 28 2005 3:26 pm
- Locatie: Eindhoven
- Ervaringsniveau: *****
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Alleen wat je ziet is iets anders met wat jij benoemt. Bij offset druk (magazine valt onder die druk categorie) heb je te maken met een drukraster voor het weergeven van foto's.ben42 schreef:Ook zie ik nog steeds het verschil tussen en cover van een glossy magazine (600 dpi) en een foto in het glossy magazine (300 dpi). Met andere woorden onze ogen kunnen best veel zien. (Hoeveel weet ik ook niet precies).
Het drukraster van een glossy magazine van een hoogglanzende cover is doorgaans niet hoger dan 175 lpi (als je een heel goede druk aantreft) en voor het binnenwerk niet meer dan 150 lpi. Ik vraag me af of dat bij magazines nog wel gehaald wordt, omdat daarbij van rotatiedruk gebruik wordt gemaakt om aan de oplages te kunnen komen. Bij rotatiedruk (papier in banen) is de rasterliniatuur meestal wat lager dan bij druk van losse vellen papier.
Voor foto's hanteert met 2x de resolutie in dpi om aan te leveren. Vandaar de standaard 300 dpi die gebruikelijk is voor foto's.
Wellicht kan iemand met een drukkerij-achtergrond daar wat meer uitgebreide informatie over geven met welke rasterliniatuur men tegenwoordig doorgaans werkt.
(Emdeklerk, Plinky ??)
EDIT: Gegevens bij dit voorbeeld.
http://www.bereikdeict.nl/content/techn ... ties-print" onclick="window.open(this.href);return false;
Full colour vellen rasterliniatuur 150 lpi
Full colour rotatie rasterliniatuur 135 lpi
Printen op fotopapier (met een laser belichter) gebeurt meestal op 300 dpi op de kleinere formaten, en 240 dpi of minder bij grotere formaten.
Inkjet-printers hebben wel een hogere dpi "per inktdruppel", maar hier vormen meerdere inktdruppels de weergave van een beeldpunt van een foto. Doorgaans wordt ook hier 300 dpi voor de aan te leveren foto's gebruikt. Bij Epson inkjetprinter kan het voor de kwaliteit beter uitpakken een dpi-waarde te kiezen wat een geheel getal als breuk vormt van de print-resolutie. 1440 dpi ----> 360 dpi
Laatst gewijzigd door Léon Obers op do dec 05 2013 12:31 pm, 1 keer totaal gewijzigd.
Vriendelijke groet, Léon Obers
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Welk blad/magazine is dat?ben42 schreef:Ook zie ik nog steeds het verschil tussen en cover van een glossy magazine (600 dpi) en een foto in het glossy magazine (300 dpi). Met andere woorden onze ogen kunnen best veel zien. (Hoeveel weet ik ook niet precies).
Ik weet niet beter dat high-res 300 dpi is en offset druk daar voldoende aan heeft.
- ben42
- Moderator
- Berichten: 2698
- Lid geworden op: zo mei 12 2013 10:42 pm
- Locatie: Zuid Holland
- Ervaringsniveau: ***
- Foto's bewerken toestaan: Ja
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Léon gaf al een betere beschrijving van lpi/dpi/ppi dan ik gaf.ben42 schreef: Ik ben me er bewust van dat een mm maat en een dpi maat niet helemaal vergelijkbaar is.
ben
Excuus voor mijn slordige omgang met de maten en gewichten.
Als daar met dezelfde Dof calculator wordt gewerkt is het effect eigenlijk hetzelfde.Tuihanti schreef:Tja dan moeten we toch maar weer terug naar de midden en groot formaat camera's.
Léon, jouw beschrijving is veel accurater dan mijn schrijven. Sorry voor mijn kort door de bocht vergelijkingen.Léon Obers schreef:
Alleen wat je ziet is iets anders met wat jij benoemt.
... drukraster ...
... drukraster ... glossy ... 175 lpi ... 150 lpi.
... (met een laser belichter) ... 300 dpi ...
... hogere dpi "per inktdruppel", .. meerdere inktdruppels ... beeldpunt ...
Dit 'feitje' kwam uit mijn geheugen, niet geheel accuraat dus, bron kan ik niet achterhalen. Ooit heb ik eens begrepen dat het drukraster van de cover 2 maal zo gedetailleerd was als van binnenin het blad. Ik zie bij veel Glossy's wel het verschil tussen binnen en cover, maar ik weet niet welke maten dit betreft.Flandria schreef:Welk blad/magazine is dat?ben42 schreef:... glossy ... (600 dpi) ... in het glossy ... (300 dpi).
Wat ik met de verschillende maten wilde aangeven dat wij mensen veel meer kunnen onderscheiden dan de halve millimeter die uit de DOF berekening komt voor de print met een grote van 40 cm X 60 cm. Mijn excuses dat ik zo slordig ben geweest dit met veel verschillende systemen aan te geven.
Ben.
Nog wat bronnen:
https://www.antalis.nl/mediashare/g4med ... 072010.pdf
RASTER
Voor optimale drukresultaten moet een raster van 133 tot 150 lpi worden gebruikt,. Fijnere
rasters met maximaal 200 lpi kunnen ook erg goede resultaten leveren met voorzichtige
inktdichtheidsregeling. Voor donkere vierkleurenafbeeldingen met een hoge inkdichtheid
kan de UCR-techniek vereist zijn, afhankelijk van de kwaliteit van de afbeelding. Dit helpt
ook om de droogtijd te reduceren. Voor Rives Sensation Gloss en Rives Sensation Gloss
Recycled, wordt raster 175 lpi aanbevolen en voor Rives Sensation Matt 225 lpi.
Retina scherm van enkele producten is 264 ppi.
XD7/X700/F70/D70/SB-700/D7000/D7700
- Léon Obers
- Forumlid
- Berichten: 14887
- Lid geworden op: vr okt 28 2005 3:26 pm
- Locatie: Eindhoven
- Ervaringsniveau: *****
Re: Landschrapfotografie, F-getal en diffractie
Hoe bedoel je dat, met het effect eigenlijk hetzelfde?ben42 schreef:Als daar met dezelfde Dof calculator wordt gewerkt is het effect eigenlijk hetzelfde.Tuihanti schreef:Tja dan moeten we toch maar weer terug naar de midden en groot formaat camera's.
Grotere opnameformaten hebben een andere vergrotingsmaatstaf ten opzichte van de afdruk die ermee wordt gemaakt. Men gebruikt daarbij ook andere brandpunten voor een vergelijkbare beeldhoek tegenover een kleiner opnameformaat. Je zult daarmee andere diafragmawaarden moeten gebruiken dan bij FX of DX digitale camera's om hetzelfde beeldeffect in scherptediepte te bereiken bij eenzelfde afmeting afdruk.
Het gebruik van andere diafragmawaarden heeft nogal wat consequenties tegenover de belichting met wat je kunt gebruiken voor sluitertijden en/of ISO onder dezelfde lichtomstandigheden.
De standaard scherptediepteberekening met een DOF caculator of tabel is niet gebaseerd op een 40x60 cm afdruk maar een vergroting (als afdruk / beeld) van circa 20x25 cm en een kijkafstand van circa 30 cm.ben42 schreef: Wat ik met de verschillende maten wilde aangeven dat wij mensen veel meer kunnen onderscheiden dan de halve millimeter die uit de DOF berekening komt voor de print met een grote van 40 cm X 60 cm. Mijn excuses dat ik zo slordig ben geweest dit met veel verschillende systemen aan te geven.
Ga beter niet uit van een verstrooiingscirkel gebaseerd op aantallen pixels van een digitale sensor, anders blijf je per sensor uitrekenen, bovendien veel te abstract. Niemand gaat de pixels tellen in een afdruk. Baseer de berekening beter puur op basis van het opnameformaat in lengte / breedte, de verstrooiingscirkel als afmeting daarin, een afdruk in cm breed/hoog.
Of anders gezegd, eigenlijk gewoon de basisgegevens van een DOF calculator.
In een eerder draadje is daar overigens al het een en ander over uitgediept.
De TS zou daar mogelijk ook het een en ander kunnen teruglezen om een betere begrip te krijgen over scherptediepte: http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... 19&t=47760" onclick="window.open(this.href);return false;
Overigens staat het forum vol van draadjes over scherptediepte. Idem over de effecten van diffractie.
Onder andere hier en vervolgreacties: http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... 18#p426818" onclick="window.open(this.href);return false;
Of deze met fraaie voorbeelden mbt diffractie in de doorlinks: http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... 57#p426857" onclick="window.open(this.href);return false;
Voor rotatie drukwerk (glossy magazines), vergeet maar dat er 225 lpi gebruikt zou worden, 175 lpi mogelijk al niet eens.ben42 schreef:Voor Rives Sensation Gloss en Rives Sensation Gloss
Recycled, wordt raster 175 lpi aanbevolen en voor Rives Sensation Matt 225 lpi.
Retina scherm van enkele producten is 264 ppi.
Ik heb hier een drukkersloep om drukrasters op te meten (Gebruikte ik vroeger om vlakfilm dia-positieven op scherpte te beoordelen). Zou ik eens naar de bibliotheek kunnen meenemen en een aantal glossy tijdschriften kunnen bekijken. Maar ik denk dat het tegenvalt.
Vriendelijke groet, Léon Obers