Een vraag over ISO-waarden

Wanneer u vragen heeft over foto's dan wel het fotograferen zelf, of wanneer u juist tips daarover heeft, dan kunt u deze hier kwijt.
Flandria

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door Flandria » do sep 26 2013 7:42 pm

Léon Obers schreef:
Flandria schreef: Slecht voorbeeld, zeker in de A stand.
Veel belangrijker is het om juist te belichten!
4 stops onderbelicht op ISO 100 en erna 4 stops "ophalen", geeft ook beeldruis!
Dat heeft niets met de instelling P, A of S te maken.
P, A of S levert dezelfde belichtingswaarde (EV) op van waaruit dan een sluitertijd/diafragma combinatie rolt in relatie tot die P, A of S instelling. Opnamen hebben allen dezelfde helderheid.

Of er een onder- of overbelichting plaats heeft, ligt enkel aan de gegeven omstandigheden waarbij bepaalde delen in het onderwerp meer of minder in de meting worden betrokken. Daar kun je eenvoudig met een correctiewaarde op inspelen, mocht het resultaat niet optimaal zijn.
Als een automatische belichting meer dan 4 stops aan onderbelichting oplevert, moet je de camera opsturen voor reparatie, want dan is er simpel iets verkeerd aan de camera. Normaal kom je nooit aan dit soort extremen met een automatische instelling.

Onder-, over- of juiste belichting staat los van de ISO-problematiek.
*zucht*
Automatisch belichten bij zeer kritische omstandigheden ( zeer weinig licht)
zonder nadenken kan dikwijls op zeer verkeerde belichtingen uitkomen.
Een aantal stops daardoor onderbelichten is geen uitzondering.
Belangrijk is dan om de histogram in de gaten te houden op juist belichten.
En ruisprestaties en onderbelichten hebben wel degelijk wat met elkaar gemeen.
Zeker als je erna het beeld gaat ophalen.

Flandria

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door Flandria » do sep 26 2013 7:58 pm

bart78 schreef:@Flandria Erg interessant, stukje online gelezen ook.
Als ik dat goed begrijp dus, krijg je een mooier schoner beeld op ISO800 goed belicht,
dan op ISO100 onderbelicht. En dat terwijl ISO100 theoretisch minder sensorruis oplevert.

nog maar eens een reden om te zorgen dat de belichting goed is inderdaad.
Nu is 4 stops een wel wat extreem voorbeeld maar goed voor het idee.
Ik ga het thuis eens een keer testen, ook omdat ik de D7100 nog maar net heb, goed om te zien waar de beperkingen liggen, maar ook vooral weten wanneer hij top prestaties levert ;-)
Goed opgepikt, Bart.
Succes met de uitvoering.

Gebruikersavatar
Léon Obers
Forumlid
Forumlid
Berichten: 14887
Lid geworden op: vr okt 28 2005 3:26 pm
Locatie: Eindhoven
Ervaringsniveau: *****

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door Léon Obers » do sep 26 2013 9:25 pm

Flandria schreef: *zucht*
Automatisch belichten bij zeer kritische omstandigheden ( zeer weinig licht)
zonder nadenken kan dikwijls op zeer verkeerde belichtingen uitkomen.
Ik bestrijd ook helemaal niet dat de belichting verkeerd zou kunnen zijn. Vandaar dat ik ook aangeef dat je dat zo nodig kunt corrigeren (met een in te stellen correctiewaarde). Maar de stelling van je dat het vooral de A-instelling zou zijn, die daarbij de fout in zou gaan, is pertinent onjuist. Een afwijking zal bij elke gehanteerde belichtingsmodus (P, A of S) dan verkeerd zijn. En in alle modi dezelfde afwijking geven. Zelfs manuele instellingen zullen verkeerd zijn als je uitgaat van de gegevens van de belichtingsmeting.
Flandria schreef: ....bij zeer kritische omstandigheden ( zeer weinig licht).....

Een aantal stops daardoor onderbelichten is geen uitzondering.
Of er weinig of veel licht is, de lichtmeet-problematiek van de camera verandert daarmee niet. Die gaat uit van een 18% gemiddelde grijswaarde. (Er wel van uitgaande dat de lichtomstandigheden binnen het bereik van de lichtmeter vallen).
Is er dus weinig licht zal de camera daar dan ook rekening mee houden, en binnen de omstandigheden een vrij aardige belichting afgeven. Of er sprak zal zijn van onderbelichting- dan wel overbelichting, hangt helemaal af van de omstandigheden. Niet of er veel of weinig licht is.
Een theater met felle spots in beeld zal de lichtmeting beïnvloeden zodat het hoofdonderwerp mogelijk is onderbelicht. Bij een zwart velours doek in de achtergrond van dat theater en geen spots in beeld, zal het hoofdonderwerp weer sterk zijn overbelicht. Zo ook de automatische probeersels van mensen die biiv. de maan fotograferen.
Maar dat vloeit voort uit de gegeven lichtomstandigheden binnen het zoekerbeeld van belangrijke en minder belangrijke elementen wat de meting beïnvloed. Niet van ISO-waarden, veel of weinig licht.

Of je daarbij de ISO op 100 zou hebben staan of op ISO 3200 doet er niets aan af.
Is je opname bij ISO 100 twee stops onderbelicht, zal dat ook twee stops onderbelicht zijn bij ISO 3200 met aangepaste instellingen voor de sluitertijd.
Flandria schreef: En ruisprestaties en onderbelichten hebben wel degelijk wat met elkaar gemeen.
Zeker als je erna het beeld gaat ophalen.
Maar dat is totaal iets anders als wat er eerder wordt gesteld dat het met ISO te maken heeft.
Zoals hiervoor gesteld 2 stops onderbelicht bij ISO 100 is even verkeerd als 2 stops onderbelkicht bij ISO 3200.
Verkeerd belichtingen en dan corrigeren heeft altijd negatief effect op het beeld, ten aanzien van dynamisch bereik, kleurweergave, ruis, scherpte tegenover een wel juist belichte opname. Maar dat is een open deur.
Vandaar de stelling dat je eerst moet zorgen voor een correcte belichting en van daaruit de instellingen nog bijregelen ten aanzien van ISO, mocht je desondanks een te lange sluitertijd hebben.
Vriendelijke groet, Léon Obers

bart78
Forumlid
Forumlid
Berichten: 290
Lid geworden op: do sep 19 2013 10:57 am
Locatie: Heemskerk
Foto's bewerken toestaan: Nee

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door bart78 » do sep 26 2013 9:30 pm

Akkoord, ISO is niet gelijk aan ruis, sorry
Nikon D700 - Nikon 85mm F1.8G - Nikon 50mm F1.4G - Tamron SP 70-200 F2.8

cornelisgijsbert

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door cornelisgijsbert » vr sep 27 2013 12:17 am

In dit draadje, http://gathering.tweakers.net/forum/lis ... /1378030/0" onclick="window.open(this.href);return false;, op tweakers.net wordt een andere kijk op ISO-waarden gegeven als wat ik altijd aan nam. ISO-waarde heeft volgens de schrijver niets met de gevoeligheid van de sensor te maken, maar met het versterken van het opgenomen licht wat omgezet wordt in de digitale gegevens.

TRK

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door TRK » vr sep 27 2013 12:31 am

Vandaag heb ik met de ISO-waarden op mijn camera gespeeld, eigenlijk hebben jullie het allemaal al benoemd maar ik zal mijn waarnemingen toch maar even mededelen.
Hogere ISO-waarden (rond de 600-1000) werkten prima mits het niet te donker is. Op de donkere stukken van de foto is de ruis goed te zien en voor mij storend.
Wel is er echt een deur voor me open gegaan, het schiet zo veel fijner nu ik niet telkens met een lange sluitertijd hoef te fotograferen. Ik heb geen onderbelichte foto's in Photoshop aangepast dus daar durf ik niets over te zeggen. Wel weet ik uit ervaring dat foto's erg korrelig worden als je de waarden te veel veranderd in Photoshop. Het is geen magie ;]

Hartelijk dank voor al jullie hulp, het is nu ongeveer de derde of vierde dag voor mij op dit forum en ik heb al zo onwijs veel geleerd!

Gebruikersavatar
Léon Obers
Forumlid
Forumlid
Berichten: 14887
Lid geworden op: vr okt 28 2005 3:26 pm
Locatie: Eindhoven
Ervaringsniveau: *****

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door Léon Obers » vr sep 27 2013 1:20 am

cornelisgijsbert schreef:In dit draadje, http://gathering.tweakers.net/forum/lis ... /1378030/0" onclick="window.open(this.href);return false;, op tweakers.net wordt een andere kijk op ISO-waarden gegeven als wat ik altijd aan nam. ISO-waarde heeft volgens de schrijver niets met de gevoeligheid van de sensor te maken, maar met het versterken van het opgenomen licht wat omgezet wordt in de digitale gegevens.
Een sensor verandert op zichzelf inderdaad niet van gevoeligheid. Fysiek is dat onderdeel een vast gegeven. Maar daar is de ISO ook helemaal niet aan gerelateerd, maar aan een "standaard" wat aan het eind van de rit bij een processing van de opgenomen data in combinatie met sluitertijd en diafragma een vast meetbaar beeldresultaat oplevert.

Gevoeligheid van sensors e.d. en hoe dat werd gezien is onlangs in een eerder draadje al eens aan de orde gekomen.
Zie draadje vanaf hier: http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... 3&start=15" onclick="window.open(this.href);return false;
en verder in het draadje, waar die ISO met betrekking tot fotografie nu werkelijk voor staat.

Vergelijk het opnemen van licht door een sensor met het opnemen van geluid door een microfoon. Dat membraampje van de microfoon verandert op zichzelf niet of er zachte geluiden of harde geluiden mee opgenomen moeten worden. Dat heeft een fysieke gevoeligheid waarmee het op trillingen reageert.
Maar het elektronische opnameniveau erna hoe die ingesteld wordt, bepaalt wel of dat geluid goed of slecht wordt opgenomen en uiteindelijk in een dynamisch optimaal spectrum wordt vastgelegd, of juist niet.
Vriendelijke groet, Léon Obers

Gebruikersavatar
Léon Obers
Forumlid
Forumlid
Berichten: 14887
Lid geworden op: vr okt 28 2005 3:26 pm
Locatie: Eindhoven
Ervaringsniveau: *****

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door Léon Obers » vr sep 27 2013 2:02 am

TRK schreef: Hogere ISO-waarden (rond de 600-1000) werkten prima mits het niet te donker is. Op de donkere stukken van de foto is de ruis goed te zien en voor mij storend.
We zijn tegenwoordig erg verwent wat betreft ruisprestaties. Zie een eerdere opmerking daarover: http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... 71#p650971" onclick="window.open(this.href);return false;

Wil je specifiek de ruis het sterkste in donkere delen corrigeren (met een ruisreductie plugin) en minder in de minder donkere delen en helemaal niet in de lichte delen omdat ruis daar het minst voorkomt, heb ik er eerder ooit in Photoshop een action voor gemaakt, die dat specifiek gelijkmatig naar verhouding op die wijze corrigeert.
Meer uitgebreide info daarover, met een verwijzing naar de nieuwsgroep waar de action is beschreven: http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... 596#p54596" onclick="window.open(this.href);return false;
Vriendelijke groet, Léon Obers

TRK

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door TRK » vr sep 27 2013 11:23 am

De foto inverted als masker gebruiken, slim gevonden Léon!
Daardoor blijven de lichte delen scherp en wordt de ruis in de donkere delen (die meestal toch niet veel detail bevatten) verzacht en dus "verwijderd".
Want eigenlijk is alles wat de "reduce noise" optie doet een lichte "blur" toepassen op de foto.

Verder lees ik dat ook jij het over het programma Neat Image hebt.
Ik ben op het moment niet bereid 40 of 80 euro uit te geven aan dit programma, denk je dat de gratis versie een toevoeging is op Photoshop CS6 of dat ik het met de ingebouwde opties van PS ook wel red? Tot nu toe gebruikte ik gewoon de "reduce noise" optie.

Gebruikersavatar
Léon Obers
Forumlid
Forumlid
Berichten: 14887
Lid geworden op: vr okt 28 2005 3:26 pm
Locatie: Eindhoven
Ervaringsniveau: *****

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door Léon Obers » vr sep 27 2013 11:58 am

Dat die ruis-reductie een simpele "blur" zou zijn bestrijd ik. Het gaat om meer geavanceerde algoritmen, die de details zoveel mogelijk intact laten. Maar ja, perfect werkt het natuurlijk niet. ga je overdrijven, zie je dat terug als onscherpte.
Die eerdere reactie met uitleg dateert alweer van enkele jaren terug. Inmiddels zijn de algoritmen voor ruis-reductie die gebruikt worden in RAW-converters en software een stuk verbeterd, en heb je dat Neat Image niet zo hard meer nodig. (Noise Ninja werkt dan prettiger).

De ruisreductie van de Adobe RAW-converter in CS6 is op zichzelf erg goed, (is een andere dan "reduce noise" in de CS6 onder de filter opties). Er valt dan niet zoveel meer aan te vullen met extra ruis-reducties. Je kunt er nog profijt bij hebben bij extreem hoge ISO en de ruis die daar dan nog in zit.
Zie bijv. deze reactie met voorbeelden: http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... 00#p514200" onclick="window.open(this.href);return false;
Vriendelijke groet, Léon Obers

bart78
Forumlid
Forumlid
Berichten: 290
Lid geworden op: do sep 19 2013 10:57 am
Locatie: Heemskerk
Foto's bewerken toestaan: Nee

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door bart78 » vr sep 27 2013 12:39 pm

Als je inderdaad een blur op de foto toepast blijft er weinig over van de details. Probleem in de algoritmes zit 'm in het vinden van de details (Pixels van het zelfde kleur soort o.i.d. die aan elkaar zitten) en het dus proberen te vinden van pixels die uitbijters lijken, en deze dan weer de zelfde waarde als de omliggende pixels geven. Met een blur zou je juist de omliggende pixels van de uitbijter gaan beinvloeden, en dat wil je niet.
Nikon D700 - Nikon 85mm F1.8G - Nikon 50mm F1.4G - Tamron SP 70-200 F2.8

TRK

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door TRK » vr sep 27 2013 2:32 pm

Ah, ik bedoel de "reduce noise" functie in Photoshop.
Als ik inzoom op de foto en die functie gebruik word de foto iets "wateriger", de pixels vloeien iets in elkaar over.
Net zoals een lichte blur.

Wellicht heb ik het verkeerd gezien hoor, ik wist voorheen niets van algoritmes en blur gebruikte ik wel af en toe.
Het is waarschijnlijk omdat ik blur herken ik het daar naar terug breng ;]

Bedankt voor de opheldering!

Gebruikersavatar
Rik Rollinga
Forumlid
Forumlid
Berichten: 341
Lid geworden op: ma sep 03 2012 3:28 pm
Ervaringsniveau: ***
Foto's bewerken toestaan: Ja

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door Rik Rollinga » vr sep 27 2013 2:40 pm

Goeie opmerking dat van die ISO waarden, ik heb zelf ook gemerkt dat er bij mij (D5100) meer ruis in lijkt te zitten boven 800ASA dan bij de foto's die hier gepost worden.

Ik dacht altijd dat dat door de nabewerking kwam totdat ik de fotos van Flandria zag op: http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... ia#p658561" onclick="window.open(this.href);return false; en er bij opgemerkt werd dat er geen ruisonderdrukking in de nabewerking was gebruikt.... ...huh?

Ok, ze zijn met een full frame gemaakt, maar dat daar zoveel verschil in zit... :huh:
Als het niet echt hoeft.

Gebruikersavatar
Léon Obers
Forumlid
Forumlid
Berichten: 14887
Lid geworden op: vr okt 28 2005 3:26 pm
Locatie: Eindhoven
Ervaringsniveau: *****

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door Léon Obers » vr sep 27 2013 3:01 pm

Bedenk dat web-plaatjes zijn verkleind. Dan zal ruis ook altijd minder opvallen.
Vriendelijke groet, Léon Obers

Flandria

Re: Een vraag over ISO-waarden

Bericht door Flandria » vr sep 27 2013 4:09 pm

D3 @ 6400 ISO NEF via PS naar jpg. Geen ruis (na) bewerking.

Afbeelding
Pearl by Damen Fotografie, on Flickr

Ook: D3 @6400 ISO

Afbeelding
Salvation Army contest Amsterdam by Damen Fotografie, on Flickr

Wederom @ 6400

Afbeelding
Ballet La-Danse final 2013 by Damen Fotografie, on Flickr

Plaats reactie

Terug naar “Vragen en tips over foto's en fotograferen”