Overbelichten of onderbelichten?

[Léon Obers]

Kan ik het samenvatten met : altijd zoveel mogelijk het diagram rechts laten aansluiten (exposure to the right) en in specifieke gevallen (chroom etc) clippen (uit de grafiek lopen ) accepteren?

Inderdaad.

Zo gauw het echter grotere vlakken gaan worden die gaan clippen, moet je dus gaan afvragen of je dat erg vindt of niet.
Bij buitenopnamen en lucht kun je dat ook al gauw hebben, dat vrij grote delen clippen. Vaak is die lucht echter niet zo belangrijk. Bijv. je fotografeert een evenement als "Living statues". Daar gaat het om die levende beelden, niet om die lucht. Laat je de lucht rustig clippen.

En dan nog kun je die lucht nog wel terughalen. Zoveel speling zit er tegenwoordig wel in RAW-formaten.
Maar bijv. bij een bruidsjurk zou ik het niet doen. Ook al is die ook nog wel terug te halen. Daar zou ik de belichting zodanig kiezen dat het grootste deel van die jurk toch echt niet clipt.

Waarom in dat laatste geval niet kiezen zoals een oplossing bij die lucht?
Omdat de wijze van terughalen, het algemene contrastverloop en de detaillering, het micro-contrast van te ver overbelichte trouwjurk, minder fraai kan verlopen, dan een "correct" (zonder clipping) belichte trouwjurk. Je houdt dus mogelijk een mooiere toonschaal in die jurk over door "correct" te belichten.

Hoe ver je met die grenzen wel over die clipping-barrière kunt gaan wat nog wel fraai is terug te halen of niet, zal per cameramodel verschillend zijn, en zul je vanuit de praktijk zelf moeten uitproberen. (Die problematiek is eigenlijk meer bedoeld voor "gevorderden").
Laats heeft iemand gewezen op een aardig filmpje op YouTube van een bekend fotograaf Guy Gowan die de standaard proceswijze om hoge lichten wat terug te halen van Lightroom hekelde, omdat het de toonschaal vervlakte.
(Ben de URL kwijt).

[Flandria]

....Dus goed over het hele histogram belichten.

Dit schept verwarring denk ik.
"Over het hele histogram" suggereert dat je het histogram zowel rechts als links moet laten aansluiten.
Mooi als dat zo is maar de prioriteit is : rechts laten aansluiten.
Bovendien: zowel rechts als links aansluiten kan je m.i. niet sturen met diafragma, tijd en of ISO (belichtingsparameters)

Toch wel echter, naar links belichten (als rechts -wit- goed is belicht) wordt ook door de optische kwaliteiten van een objectief (contrast)
maar ook de atmosfeer (damp bij tele, mist, enz, enz). Dit is wel heel goed in de nabewerking met een PP programma in de histogram te
herstellen.

[Marten]

OK, maar dat is kwaliteit van de spullen en nabewerking.
Belichting is vóóraf en daarbij heeft exposure to the right dus de prioriteit.

[Flandria]

Wellicht verduidelijk ik met onderstaande schermafbeeldingen beter wat ik bedoel.
Een goed belichte foto (wit) maar het zwart blijft achter (6 uur 's morgens Denemarken strand, mist/damp, weinig contrast).


Aanpassing in het zwart:

[rbfoto.nl]

En is er niemand die er rekening mee houdt, dat het histogram achterop de camera niet klopt?
Hij geeft al snel aan dat het overbelicht is, maar als je het dan in je bewerkingsprogramma opent, dan is dat ineens niet zo.

[Flandria]

En is er niemand die er rekening mee houdt, dat het histogram achterop de camera niet klopt?
Hij geeft al snel aan dat het overbelicht is, maar als je het dan in je bewerkingsprogramma opent, dan is dat ineens niet zo.

Inderdaad.
Ook dat hoort bij de routine van gebruik.

[iefie]

Ronald moet je eens een foto die clipt op je scherm eens openen in lightroom, vaak clipt hij dan niet of minder. Ga nu onderaan in develop en bewerk hem in de 2003 modus.......nu clipt hij net zo als op je camera. Lightroom verandert de foto al standaard bij importeren...

hoi ief

[Frank B]

over goed belichten:

mits je een AE-Lock hebt :

dan kies je toch vooraf eenmaal (mits zelfde uitgangspunt model-fotograaf) met AE-Lock de belichting, en is hij daarmee vast?

Wiebe Terpstra: daar is de M-stand voor.
Veel gemakkelijker en directer werken.

Precies, een keer goed meten (los dan wel vast) en handmatig instellen als de heer deklerk aangeeft.
Vroeger schoten we een Polaroid, nu check je je histogram.

Maar AE lock kan wel heel handig zijn ook bij M-stand. Vooral bij gebruik van zoomobjectief en veel contrastvlakken. Je zoomt in op je onderwerp wat je goed belicht wil hebben, je meet vervolgens, stelt A en S in, via AE lock vastzetten, vervolgens terugzoomen en foto maken

[emdeklerk]

In de M-stand zet je diafragma en sluitertijd toch per definitie altijd vast...
Dat is nu juist waar het bij M om gaat...

[Léon Obers]

Maar AE lock kan wel heel handig zijn ook bij M-stand. Vooral bij gebruik van zoomobjectief en veel contrastvlakken. Je zoomt in op je onderwerp wat je goed belicht wil hebben, je meet vervolgens, stelt A en S in, via AE lock vastzetten, vervolgens terugzoomen en foto maken

In M-stand hoef je die AE lock helemaal niet vast te zetten. Overbodig gedoe.
Zolang je niets aan het diafragma en sluitertijd verandert blijft dat altijd hetzelfde. Zelfs in een totaal donkere kast of camera naar de zon gericht. Ook bij camera uitzetten en de volgende dag weer aan.

[Léon Obers]

En is er niemand die er rekening mee houdt, dat het histogram achterop de camera niet klopt?
Hij geeft al snel aan dat het overbelicht is, maar als je het dan in je bewerkingsprogramma opent, dan is dat ineens niet zo.

Afgezien van Ligtroom met zijn eigen interpretatie welke procesmodule je gebruikt, is dat tevens afhankelijk in welke RAW-conveter je het bestand opent. Nikon Capture en Nikon View NX2 zijn de enige RAW-converters die de instellingen van de camera zelf meenemen en als zodanig dan ook "hetzelfde" weergeven ook in de software.

[Frank B]

Maar AE lock kan wel heel handig zijn ook bij M-stand. Vooral bij gebruik van zoomobjectief en veel contrastvlakken. Je zoomt in op je onderwerp wat je goed belicht wil hebben, je meet vervolgens, stelt A en S in, via AE lock vastzetten, vervolgens terugzoomen en foto maken

In M-stand hoef je die AE lock helemaal niet vast te zetten. Overbodig gedoe.
Zolang je niets aan het diafragma en sluitertijd verandert blijft dat altijd hetzelfde. Zelfs in een totaal donkere kast of camera naar de zon gericht. Ook bij camera uitzetten en de volgende dag weer aan.

Léon, je hebt gelijk, inderdaad bij M maakt dit niet uit, wel bij A of S mode.

[yzf1kr]

En is er niemand die er rekening mee houdt, dat het histogram achterop de camera niet klopt?
Hij geeft al snel aan dat het overbelicht is, maar als je het dan in je bewerkingsprogramma opent, dan is dat ineens niet zo.

Dat ligt er aan hoe jij je beeldinstellingen hebt staan.

Zet jij de instellingen op “Ome Ken”, dus op Vivid/Levendig, met extra zuurstok kleurtjes, en veel contrast, dan is het histogram inderdaad onbetrouwbaar.

Zet jij de instellingen op Neutral met contrast op “0” dan kan je er van uit gaan dat wanneer het histogram zegt dat de sensor clipt, dit ook echt zo is en achteraf niet meer bij te werken is.

[Marten]

... is dat tevens afhankelijk in welke RAW-conveter je het bestand opent. Nikon Capture en Nikon View NX2 zijn de enige RAW-converters die de instellingen van de camera zelf meenemen en als zodanig dan ook "hetzelfde" weergeven ook in de software.

Een belangrijk punt dunkt mij.
Niet alleen omdat je je histogram op de camera moet kunnen vertrouwen, maar ook omdat als de Nikon software hetzelfde histogram toont als de camera, je er van uit kunt gaan dat ook de camera het juiste histogram toont, bij alle instellingen.
Dit in tegenstelling tot de afwijkende histogrammendie blijkbaar in LR, PS etc worden getoond omdat je instellingen niet worden meegenomen.

[Flandria]

Enige nuance is op z'n plaats met betrekking tot PS, ook PS
neemt de instellingen van de camera over.
Ik denk zelf dat de histogram in de camera wat minder precies is als
de software.