Wat Tom al schrijft zegt het helemaal niks.
Op zichzelf heeft lichtdoorlaatbaarheid van een objectief wel degelijk met de diameters te maken van lensdelen, maar er zijn zodanig veel andere factoren in de bouw van een objectief als samenstelling van diverse lensdelen dat je niet zondermeer de diameter als maatstaf kunt nemen.
Het geldt hooguit voor een enkelvoudige lens.
Of wat er het dichtste bij komt de diameter in het optisch middelpunt van het objectief.
Objectieven die ten opzichte van hun brandpunt relatief ver naar voren zijn uitgebouwd (i.v.m. de afmetingen van het spiegelhuis in een spiegelreflex) zoals bij (ultra) groothoeklenzen hebben om die reden dikwijls dan ook erg grote frontlenzen, met daarbij dikwijls helemaal niet zo'n hoge lichtsterkte, dan je op grond van hun branpunt zou verwachten.
Vergelijk een vierkant raam waar je doorheen kijkt.
Stel dat je er een meter vanaf staat, en trek denkbeeldig lijntjes van je gezicht tot aan de hoekpunten van het raam. Die denkbeeldige gekantelde "piramide" is je kijkhoek.
Zou een 2e raam een halve meter verder naar buiten toe zijn uitgebouwd, moet het een heel stuk groter zijn om hetzelfde te kunnen zien. Trek daarbij de lijntjes van de piramide vanuit het eerste raam verder door naar de uitbouw van het 2e raam. Je hebt nu een grotere piramide maar met dezelfde hoeken en zichtveld.
Met objectieven werkt dat globaal ook zo op die wijze.
Bijv.
** dit kleine "pancake" objectiefje ** van 40 mm brandpunt heeft toch echt die aardige lichtsterkte van f 2.0
Terwijl
** deze Sigma ** niet verder komt dan f 4.0 in de ene zoomstand, en f 5.6 in de andere zoomstand. Die 5.6 is echt 3 stops minder lichtsterk als dat kleine lensje hierboven.
OK het zijn andere brandpunten. Vanuit de brandpunt gezien zou met een dergelijke diameter de lens eigenlijk nog veel lichtsterker moeten zijn. Dat het dat niet heeft komt door de sterke uitbouw "naar voren" en de relatief erg grote beeldhoek.
Voor een brandpunt van 10mm zou je ook een lensje kunnen maken wat helemaal binnen in de camera zo'n cm vóór de sensor zit. Dan hoeft de diameter voor een lichtsterkte van 4.0 misschien niet eens een halve cm te bedragen.