Bokeh schieten met de Nikkor 180ED/2.8

[Amadeus Gould]

Dag Nikon-vrienden,

De herkomst van het woord Bokeh ligt volgens Nico van Dijk, hoofdredacteur van het NCN nieuws (het clubblad van de NCN), in Frankrijk en Japan. Het woord is een Japanse verbastering van het Franse woord "Bouquet". Het begrip wordt ook wel gebruikt om een wijn te beschrijven. Bokeh is dan de phonetisch schrijfwijze van hoe men in Japan "Bouquet" uitspreekt.

Zelf houd ik het erop dat het woord een Nederlands Japanse oorsprong heeft. De bijzondere band tussen Nederland en Japan is bekend (denk aan het eiland Decima tijdens de Japanse isolatie, het feit dat Nederland voor Japan eeuwen lang de blik op het Westen was en in de 18e eeuw werd de Nederlandse taal daarom ook zeer intensief bestudeerd in Japan). Het woord Bokeh komt volgens mij van "bokken schieten". Bokken wat men in het Japans als Bokeh uitspreekt

In de fotografie wil men er het softe, d.w.z. onscherpe, deel van een foto mee aanduiden. Dus met mijn "bokken schieten oorsprong" zit ik er niet zo ver naast

Met de Nikkor 180 ED/2.8, schoot ik vorig jaar op Paleis het Loo (Concours d'Elegance 2003) de onderstaande foto. Het diafragma lag ergens tussen de 4 en 5.6. De achtergrond is helemaal wazig geworden, waardoor het embleem van deze Hispano Suiza er beter uitspringt.



Photo:©EAD2003-2004

Bij dezelfde gelegenheid, maakte ik de onderstaande opname van een embleem van een Voisin. Het diafragma lag weer tussen de 4 en 5.6. De mensen op de achtergrond (nu dus niet te zien) zijn helemaal wazig geworden.



Photo:©EAD2003-2004

Afgeronde diafragma bladen, of met vol open diafragma een opname maken, helpen volgens kenners op Inet om een opname met mooie Bokeh te maken. Maar wat een mooie Bokeh is, is ook een kwestie van smaak.

Amadeus Gould

[Onno]

De herkomst van het woord Bokeh ligt volgens Nico van Dijk, hoofdredacteur van het NCN nieuws (het clubblad van de NCN), in Frankrijk en Japan. Het woord is een Japanse vertaling (beter gezegd een phonetisch schrijfwijze van hoe men in Japan Bouquet uitspreekt) van het Franse woord "Bouquet". Het begrip wordt ook wel gebruikt om een wijn te beschrijven.

Zelf houd ik het erop dat het woord een Nederlands Japanse oorsprong heeft. Het komt volgens mij van "bokken schieten". Dat men dan in het Japans als Bokeh uitspreekt

Volgens deze website komst bokeh van het japanse woord 'boke' dat vaagheid betekent.

[Amadeus Gould]

Dag Onno,

Dank voor de link. Amadeus blijft echter op zijn eigen wijze (of wel eigenwijs ) volhouden dat het woord een Nederlands/Japanse oorsprong heeft.

Het schieten van bokken kun je als een vage bezigheid zien

Met vriendelijke groet,

Amadeus Gould

[Amadeus Gould]

Dag Nikonvrienden,

Ter illustratie dat Bokeh met een andere lens (diafragma) er anders uit kan zien, de onderstaande foto, die gemaakt is met een Micro Nikkor 105 mm/2.8. Duidelijk is de vorm van de diafragma bladen terug te zien. De stand van het diafragma was 5.6.



Foto: ©EAD2003-2004

Het is een kwestie van smaak wat je mooi vindt.

Amadeus Gould

[Onno]

Dit is het bokeh van de AF-S Nikkor 18-70mm 1:3.5-4.5G ED DX (op een D70):


Begin november gemaakt in nationaal park 'Dwingelerveld'.

Diafragma: f/ 9.0
Sluitertijd: 0.003 s (1/320)
Brandpuntsafstand: 70.00

hires versie / Overzicht Dwingelerveld fotoserie

[Amadeus Gould]

Dag Onno,

Mooie Bokeh!

Amadeus

[nikon-nl]

Allereerst proficiat met dit forum!
De oorsprong van 'boke' mag in Japan liggen, vele woorden in het Japans zijn zg. taalimmigranten; binnengehaald door buitenlandse bezoekers, overheersers en/of handelaren, zoals de Hollanders. In het artikel in ons clubblad wordt een aantal voorbeelden gegeven. De Amerikanen hebben er 'bokeh' van gemaakt en gebruiken het te pas en te onpas. Tik het woord maar in bij google! Je schikt je rot.
Meneer A. Gould noemt het 'bokken schieten' als oorsprong, ik houd het op 'bocca', in het Spaans en Italiaans 'opening', 'ingang' of 'mond', of 'boka' in het Zweeds dat het malen van ijzererts is, of 'boger' in het Jiddisch, hetgeen 'man' betekent. Zoekt u maar uit!
Nagenoeg alle Nikkors hebben een mooi 'boke' en onderscheiden zich daardoor van vele andere merken.
Mooie zondag nog!
Nikon-nl

[vanson]

Als jullie het niet erg vinden dan blijf ik het gewoon 'onscherpte' noemen.
'Bokeh' is meer iets voor na een paar glazen (een fles is ook van glas) whiskey...

De mooiste onscherpte die ik ken is die van de 58mm/f1,2 Noct-Nikkor, waarbij het scherptegebied (anti-Bokeh?) zelfs groter lijkt op f1,2 dan bij een 50mm/f1,4 op f1,4. Dit komt door de zachtere scherptetekening en vloeiender weglopen van de scherpte (Bokeh-verschuiving? hebben ze daar ook een schaal voor? als in de schaal van Richter?)

Ook heeft de 85mm/f1,8 AF Nikkor een fantastisch mooie en zacht weglopende onscherpte, die ik mooier vind dan de onscherpte van een 85mm/f1,4 AF Nikkor. Vreemd genoeg is de MF versie van de 85mm/f1,4 wel erg mooi in haar onscherpte (iets dat ik elke dag vastheb ga ik niet als mannelijk bestempelen, dat begrijpen jullie wel).

De 180mm/f2,8 Ai(s) ED Nikkor heeft inderdaad ook een erg mooie onscherpte, waarschijnlijk door het ED glas, waardoor zeker bij kleurenopnames de briljantie van het beeld van het papier afspat.

[ML]

Bokeh heeft niets met diafragma te maken! en er zijn ook nikon lenzen met een slecht bokeh.
Waar t woord vandaan komt weet ik niet en interesseert mij ook niet. Wel dat het kennelijk van invloed is op de beleving van een foto en dat het een hulpmiddel kan zijn om lenzen te klassificeren.
Volgens mij gaat het erom hoe een lens beeldpunten projecteert van 'out-of-focus' delen. Ken Rockwell heeft op zijn site daar een mooi stukje over geschreven :
http://www.kenrockwell.com/tech/bokeh.htm
Welliswaar engels, maar duidelijk.

[Amadeus Gould]

Dag ML, Forumvrienden, Nikonvrienden,

ML, dank voor de link. Dat je de herkomst van het woord niet interesseert, het zij zo. De nadruk op diafragma kan wat misleidend zijn. Onscherpte blijft echter een kwestie van smaak. Over Bokeh worden veldslagen uitgevochten op Inet. Om lenzen erop te beoordelen, wat let iemand.

Ken Rockwell zegt wel dat diafragma er niets mee van doen heeft, maar in de uitleg daarna gaat hij wel in op de vorm van diafragma bladen. Anderen doen dit ook. Zie bijv. ook Rørslett over de 45 mm

Afgeronde diafragma bladen helpen dus wel degelijk om een goede bokeh te maken (bijv. bij diafragma 5.6), maar er is veel meer nodig. Echter bij volle opening heb je veel minder of geen last van de vorm van de bladen, zoals Ken Rockwell terecht opmerkt

AG

[everkaik]

Bokeh is inderdaad heel subjectief en ook moeilijk te omschrijven, wat mooi is en wat niet.

Ik vind het bij deze opname dus wel mooi, genomen met een AF Micro 60 f/2.8D:



Zo is de bokeh van mijn AFS VR 70-200 f/2.8G ook heel rustig en dat vind ik de foto wel ten goede komen.
Maar het blijft een kwestie van smaak natuurlijk

[ML]

Dat de vorm van het diafragma te zien is op een foto draagt wel bij aan de beleving van de foto en dat je bij oneven aantal diafragmabladen 'sterren' krijgt wil nog niet zeggen dat het diafragma het 'bokeh' beinvloed. Kijk maar bij een spiegelobjectief: geen diafragma en een bokeh dat als afschuwlijk bestempeld wordt. (al kan je dit bij deze lenzen ook weer erg leuk gebruiken voor een speciaal effect)
Een afgerond diafragma helpt wel omdat je dan de hoekige vorm niet meer ziet in lichtvlekken maar het bokeh is mijns inziens afhankelijk van hoe het gehele objectief een onscherp beeldpunt afbeeld, kijk maar even terug bij het digitale hoofdstuk, rob heeft het wel gevonden.
Ik blijf even eigenwijs als jij AG, het heeft echt niets met het diafragma te maken.

[Amadeus Gould]

Dag Forumvrienden,

Everkaik, mooie foto van de kat. Ik vind het onscherpe gebied ook erg mooi.

De discussie gaat over wat er onder verstaan wordt. En daar gaan veldslagen over op Inet.

Als je Bokeh als wazige bloemige deel, het onscherpe gebied op een foto definieert, speelt het diafragma of bouw van het objectief (spiegel objectieven hebben wel een lichtsterkte en m.i. een andersoortig gevormd diafragma - namelijk eentje die het midden blokkeert ) vaak wel mee.

AG

PS. De link naar Ken Rockwell is ook genoemd door Onno, daar las ik overheen. Ik ben blij dat het nu explicieter wordt aangeduid

[everkaik]

Inderdaad zijn er heel veel meningen over wat bokeh is, zo is er op deze site een heel technisch verhaal voor de liefhebber:

luminous-landscape

[everkaik]

Of hier een aantal testfoto's, ook leuk om te zien:

bokeh.de