objectief onderhoud

[Hans Braakhuis]

objectief onderhoud

Het onderhoud aan een objectief is enigszins te voorkomen door altijd een zonnekap te gebruiken. Het verbeterd ook reflecties in de opname en je krijgt daardoor meer contrast. Nikon heeft HB-xx zonnekappen van kunststof. Als er iemand langs je camera-uitrusting loopt heb je de kans dat de zonnekap er af valt. Ook de HK-xx serie heeft niet mijn voorkeur. Ideaal is de metalen HN-xx serie. Je schroeft ze in de schroefdraad van het objectief. Ook als het objectief per ongeluk mocht vallen geeft de HN zonnekap een goede kreukelzone. HR-serie zonnekappen zijn van rubber en ook inschroefbaar. Een objectiefdop is dan ook weer gemakkelijk te plaatsen, door de rubberenkap naar achteren te vouwen. Op fotograficabeurzen vindt je vele grote dozen met vele zonnekappen in meerdere merken. Een ander merk dan Nikon is goed te doen en vaak goedkoper.

Elk objectief heeft wel wat stof tussen de lensdelen zitten. Kijk er eens doorheen en houdt dan een halogeenlampje er achter. Bij een grote diafragma opening. Een beetje stof geeft niet. Heb je nu het idee dat je opnamen zachter worden, laat je objectief dan eens schoonmaken.

Glas is gesmolten en daarna weer gestold zand met soda! Een zandkorrel is in feite even hard is als de lens en kan de frontlens eenvoudig bekrassen. Vuil kan op de lenzen krassen veroorzaken. Gebruik eerst een, niet te harde, schone kwast en veeg hiermee het grofste vuil voorzichtig weg. Deze kwast mag je nooit met de handen aanraken, anders komt het vet van je vinger op je frontlens. Herhaal dit totdat al het vuil, ook tussen de ringen en langs de randen, verdwenen is. Blaas de laatste resten weg met een blaaspeer. Een lenspen (lensreinigingsstift) is een luxe kwast, waarbij het dopje voorkomt dat je er met je vingers aanzit.

Normaal maak ik mijn objectief aan de buitenkant schoon met een Microdear lensdoekje. Die lijken op de schoonmaakdoekjes die je tegenwoordig ook bij de Blokker kunt kopen. De prijs en de functie is alleen iets anders. Lees ook de gebruiksaanwijzing van het Microdear doekje.

Ook kun je met een eenvoudige blaaspeer het meeste stof wel van de voorkant verwijderen. Zelf heb ik er twee, één in de fototas om de objectieven schoon te blazen en één thuis, om de sensor schoon te blazen. Die 2 blaasperen mag je nooit verwisselen.

Een vette vinger op een frontglas direct verwijderen. Er zijn veel schoonmaakmiddelen voor objectieven. Ik zelf gebruik een beetje Calgonit bierglasreiniger in een sterke verdunning. De oplossing laat geen residu achter. Lees:
http://members.chello.nl/r.groenendaal/" onclick="window.open(this.href);return false; ... lenzen.htm

Pas op met tissues of ander papier. Houtvezels in papier maken diepe krassen op glas. Wat redelijk schijnt te gaan: schoonmaakdoekjes voor lenzen (brillen dus) Op de versie van mijn huisleverancier staat: Geschikt voor reinigen van alle brillen, fotolenzen en beeldschermen van glas en kunststof. Er zijn brillendoekjes met een siliconen toevoeging. Die laten een olie-achtige glans achter op je lens.

Een krasje op de achterste lensdelen (daar waar je het objectief aan de camera koppelt) is meestal funest voor je opnamen. Maar er zijn objectieven die er bijna geen last van hebben. Een krasje op de de voorzijde van je objectief is meestal niet terug te vinden op je opname. Vooral niet bij 50mm of langere objectieven.
Neem de proef op de som en houdt je vinger tegen het frontglas van een 85mm of langer. Je ziet die hele vinger niet terug, laat staan een krasje. Overigens mag je een vinger nooit tegen het glas houden, het zuur van je vettige vingers zal het glas etsen.
Heb je de indruk dat een krasje toch zachtere opnamen geeft, dan dat je gewend was, vul het krasje dan eens met oost-Indische inkt. Het teveel aan inkt wel weer verwijderen. Gebruik desnoods een viltstift. De reflecties die een krasje kunnen geven zijn dan weg.

Door vocht kunnen objectieven aangetast worden door schimmel. Het lijken net worteltjes die zich over het oppervlak van de lens verspreiden. Ze groeien op en in de coating van een lens. Al snel wordt de coating zelf ook aangetast. Erger is het wanneer er schimmel verschijnt tussen de gekitte lenselementen in het objectief, die kun je niet verwijderen. Als een objectief nat is, goed laten drogen. Daarmee voorkom je schimmel. Koop je een tweedehands objectief uit Florida, Japan en andere werelddelen waar een hoge luchtvochtigheid voorkomt, let er dan extra op. Constateer je nu schimmel in je objectief, handel dan snel. Ook schimmel is door een vakman te verwijderen. Tenminste als het nog niet de coating (zit tegenwoordig op elk lensdeel) heeft aangetast. Bij ernstige schimmel, pak je objectief in een plastic zakje en gooi het in de afvalbak. Schimmel is weggooien. Opletten, schimmel is behoorlijk besmettelijk. Niet bewaren bij andere objectieven.

Als een objectief niet meer lekker draait, dan kan er stof, zand tussen de bewegende delen zitten. Laten schoonmaken. Als je gaat forceren, maak je meer kapot dan je lief is. Ook het piepen van een AF objectief tijds het scherpstellen duidt op noodzakelijk onderhoud.

Maak het objectief en de camera mond regelmatig schoon, op de plek waar deze elkaar regelmatig tegenkomen. Afhankelijk van het gebruik 2x per jaar met een stukje wc-papier en met een blaaspeer het objectief bijna elke keer met het wisselen van het objectief. Omdat ik dan toch met wc-papier in de weer ben, gebruik het ook om de AF contacten boven in de objectiefmond en de flitscontacten in de flitsschoen te reinigen.

Gebruik een lensdop aan voor en achterkant. De beste lensdop is er een van metaal die je in de schroefdraad aan de voorkant van het objectief draait. Zo’n dop zal er nooit spontaan afvallen en kan het objectief enigszins beschermen als je het per ongeluk laat vallen. Er is vrijwel geen winkel die ze verkoopt.

Als je een gebruikt objectief overneemt, let dan op beschadigingen, een soepel werkende diafragma bediening, boterzacht kunnen focussen, geen nare geluiden aan je oor als je de bewegende delen laat draaien. Er mogen geen krasjes zichtbaar zijn op de lamellen van het diafragma. En probeer het altijd op je eigen camera, want niet alle Nikkor objectieven passen op alle camera’s. Zet nooit een niet AI objectief (voor 1977) op een AI camera (alle AI camera zijn van na 1977 tot heden). Bekijk in een proefopname het resultaat van een foto met het objectief op oneindig.

Updates van dit bericht staan in:
http://home.kpn.nl/braak117/Help%20ik%2 ... ectief.pdf" onclick="window.open(this.href);return false;
ergens op de laatste pagina's.

[Cees]

Weer zeer instructief, dank Hans! Ik sla 't op bij m'n andere nuttige tips!