Hoe zit dat nou met die ISO?

[PieterDriessen]

Hoi Luitjes

Ik heb een vraagje over ISO ruis.
ISO ruis is iets waar ik mezelf mateloos aan kan storen. Voor mijn D3000 vind ik ISO 800 nauwelijks acceptabel (die ISO ruis is trouwens het enige waardoor ik (achteraf gezien) vind dat ik niet voor de D300 had moeten gaan...zeker niet als ik de resultaten zien van de D3100). Nu dacht ik die ruis te kunnen omzeilen door de foto voor de gek te houden op de volgende manier.
Je neemt de foto op ISO 400 en zorgt dat die een paar stops onderbelicht is. Op de pc kun je de belichting dan weer aanpassen zonder de ISO ruis....dacht ik...niet dus .
Hieronder staan enkele voorbeelden om dit toe te lichten. Alle instellingen zijn hetzelfde behalve de ISO waardes.
nr1 is de orginele foto op ISO1600
nr2 is de foto op ISO400 die daarna is aangepast
nr 3 is het orgineel van nr2 (zonder aanpassing en te donker dus)
Je (lees: ik) zou verwachten dat foto 2 minder ruis zou moeten hebben dan foto 1...niet dus

Mijn vraag is dan ook....waar maak ik de denkfout?
En....waardoor komt nu precies die ISO ruis? Ik kan me voorstellen dat dit vroeger iets technisch zou zijn met negatieven, maar waardoor heb je daar met digitale fotos ook last van?



1 (ISO1600)




2 (ISO400 aangepast)




3 (ISO400 orgineel)

[Patrick]

Ik denk dat je wat 100% uitsneden zal moeten plaatsen willen we uberhaupt ruis KUNNEN zien.

[PieterDriessen]

Ik heb bij iedere foto nog ff een detail toegevoegt (op verzoek van Patrick)

[Patrick]

De ISO 1600 lijkt mij wat beter dan de opgepimpte ISO 400.

Je denkfout is trouwens dat je de meeste ruis in de donkere delen van je foto hebt. Als je dat optrekt, krijg je die ruis natuurlijk gratis mee.

Feitelijk is een hogere ISO waarden ook niets anders dan het versterken van het signaal dat de sensor opvangt. Er wordt tenslotte geen andere sensor achter je objectief geschoven. Dat doe jij hier eigenlijk ook, maar dan achteraf in je PC doka.

[Ronald-D]

Om dit topic even op te halen, heb ik ook een vraag naar aanleiding van een foto.

wat exif gegevens:

Programma: diafragma voorkeuze
sluitertijd: 1/100
diafragma: F4
Iso: 500

Auto iso gebruikt.

1,7 stop onderbelicht. De auto-iso zorgde ervoor dat een kleinere iso waarde werd gebruikt.

Nu vind ik dat de ruis (ik neem aan dat het ruis is) behoorlijk aanwezig is, vooral voor een waarde van 500 iso.
Ik plaats ook even een detail van de foto.

Nu is mijn vraag: waar komt deze ruis door? Komt het door de onderbelichting? Ik dacht eigenlijk dat als je onder ging belichten, de ruis alleen meer zichtbaar zou worden als je de foto later weer lichter zou maken in nabewerking.
Had ik beter normaal kunnen belichten, zodat de camera dan wel een hogere iso waarde had gekozen?
- had het ruisniveau dan minder geweest, ook al zou het een hogere iso instelling zijn geweest
- krijg je dan ook weer meer ruis als je -0 EV waarde had gebruikt, en dit later 1.7 stop onder belicht in nabewerking

De foto is verder niet bewerkt, alleen omgezet van NEF naar JPG.

Wie wil mij een beetje op weg helpen wat ik in dit geval het beste had kunnen doen?

Hier de desbetreffende foto:



detail:



De foto is gemaakt met de D7000 en 24-70 2.8

Alvast ontzettend bedankt!

Groetjes,

Ronald

[Roelof]

Als je onderbelicht dan krijg je een zwakker signaal en telt de ruis naar verhouding zwaarder mee. Als je dus niet onderbelicht had, dan was je signasal sterker geweest, de ruis blijft even sterk en telt dus minder zwaar mee.
Als je daarna in de nabewerking de boel wat donkerder maakt, dan druk je de ruis net zo hard naar beneden als de rest.

Kortom: Niet onderbelichten.
Je moet natuurlijk niet zo gaan overbelichten dat je pixels hebt die gaan clippen, want wat eenmaal uitgebeten is, krijg je in de nabewerking ook niet meer terug. Maar niet op voorhand gaan onderbelichten en zeker niet direct beginnen met bijna twee stops onder te belichten, dat is zonde van je foto.

[Léon Obers]

Veel wat in beeld gebeurt is vergelijkbaar met geluid.

Wie kent vroeger nog het opnemen met een bandrecorder?
Dan keek je naar een "VU-meter" om de juiste gevoeligheid in te stellen voor de beste dynamiek in je op te nemen geluid.
Het was de kunst om niet te weinig (te weinig dynamiek) en niet te hoog in te stellen (geen oversturing van het signaal).



Stel je bij een geluidsopname de gevoeligheid te laag af zodat de wijzer van "VU-meter" zo'n beetje aan de linkerkant blijft steken moest je later het volume weer een stuk hoger zetten om een normaal geluidsniveau te kunnen horen.
Met het verhogen van het volume versterkte je daarmee ook de ruis. Met oversturing kreeg je vervorming van het geluid.

Zoals bij geluid geldt om de juiste instelling te doen voor de beste dynamiek in opname, wat de beste basis vormt voor de beste weergave achteraf, geldt dat bij beeld op een sensor, het belichten precies zo. Niet onderbelichten en later meer moeten versterken, niet overbelichten omdat je dan beelddelen gaat oversturen (clippen), maar "juist" belichten is de enige juiste werkwijze voor het grootste dynamische bereik en kwalitatief meest hoogwaardige beeld.

[Myriad]

Als je dan toch in de nabewerking nog iets wilt redden, dan kun je beter in het histogram iets teveel 'rechts' uitkomen
en dan op je NEF iets belichtingcorrectie naar beneden moeten toepassen (maar er moet natuurlijk niet teveel clipping zijn).
Dat geeft minder ruis dan dat je de foto op moet halen uit het donker.

[ReneG]

Lees dit draadje maar eens, dat was voor mij een eye-opener:

http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... 20&t=25491

Overigens ben ik sinds ik mijn belichting voorop stel ook met hogere ISO waarden gaan werken, en met beduidend minder problemen met ruis. Ik kan vaak rustig tot ISO1600 gaan en toch acceptabele foto's krijgen.

[Ronald-D]

Heren, mag ik jullie allemaal bedanken voor de duidelijke en heldere uitleg!

De reden dat ik had onderbelicht, was omdat ik dat resultaat meer met de werkelijkheid overeen vond komen, maar dat doe ik dus niet meer.

Inderdaad, dat clippen moet ik ook goed in de gaten houden, maar ik denk dat ik iets te snel bang ben voor de hoge lichten (en de waarschuwing in de display daarvoor)..... als ik de hoge lichten zie knipperen bij een lamp, dan word ik al kriebelig.
Ik was eigenlijk ook in de veronderstelling dat de ruis bij onderbelichting pas 'erg' zou worden als je de boel weer ging oplichten met nabewerking, maar dat heb ik goed verkeerd gedacht, tenminste, dat de ruis alleen dáárbij een probleem zou worden.

Het verhaal is me nu een stuk duidelijker

Nogmaals, ontzettend bedankt voor de uitleg.

En René, ik ga dat draadje dalijk eens op mijn gemak doorlezen.