D80 en belichtingscompensatie

[rem]

Beste forumleden,

Eindelijk is de kogel door de kerk: twee weken geleden een D80 aangeschaft (de F70 maar in de vitrinekast gezet). Ik heb de kit genomen. Kon kiezen uit de 18-70 en de 18-135. De prijs was gelijk, maar omdat ik uit dit forum en internet begreep dat de 18-70 wat beter is (of minder slecht) en ik nog een 70-300 ED heb liggen heb ik voor de 18-70 gekozen.
Maar dit terzijde.

Wat is het geval. Mijn de F70 had ik bij contrastrijke foto's dat ze in het algemeen wat donker waren. Daarom gebruikte ik in veel gevallen (bij matrixmeting) een standaard belichtingscorrectie van +1/3 of +2/3 stop.
Ik heb met de D80 flink wat foto's geschoten om het belichtingsgedrag te bekijken. Om dat ik dat van de F70 gewend was hanteerde ik ook nu een standaardbelichtingscorrectie. Maar dit leverde lichte foto's op met gebrek aan detail in de lichte delen, waarbij ik bij de 'hoge lichten' weergave zag dat delen overbelicht waren.
Blijkbaar is die correctie niet nodig en doet de matrixmeting van de D80 het heel aardig. Hoe is jullie ervaring hiermee?

Ik vroeg mij zelfs af of het niet handiger is om wat onder te belichten en eventueel later de te donkere delen iets op te halen met D-lighting. Of raden jullie mij dit af?
Natuurlijk is er ook de optie om RAWs te schieten en deze te bewerken, alleen heb nog geen software. En de 150 euro voor Capture NX vind ik toch wel behoorlijk.

Graag jullie tips/adviezen etc.

Groet, Remko

[yoyo]

Ik vroeg mij zelfs af of het niet handiger is om wat onder te belichten en eventueel later de te donkere delen iets op te halen met D-lighting. Of raden jullie mij dit af?

Met onderbelichten zit je dichter bij de ruisdrempel dus is ruis sneller zichtbaar.
De helft van je datapunten zit in de bovenste kwart van je histogram. Als je onderbelicht ga je dus informatie missen die je niet meer terugkrijgt. Bij bewerken is daardoor sneller posterisatie te zien.

Conclusie :
Nooit onderbelichten

Advies :
- Met Jpegs zo neutraal mogelijk belichten, maar niet onderbelichten.
- Met RAW zo ver mogelijk naar rechts belichten (net tegen highlightclipping aan) en in je PP corrigeren.

[Wullem]

Rem,

Ik heb ook een D80, en belicht IETS onder bij veel licht (-0.3 tot max -0.7)
yoyo heeft gelijk, dus je moet het NIET doen als het wat donkerder wordt
en bekijk altijd even het histogram voor de zekerheid!

Ik doe nooit zoals yoyo zegt tegen de highlight aan fotograferen, omdat je dan in NX en later in PS minder speelruimte overlaat om je foto's helder EN contrastrijk te maken zonder flets te worden...
Op deze manier is alleen de levels aanpassen in PS al voeldoende, zodat je erg dicht bij je originele foto blijft.

Ik hoop dat je er wat aan hebt!
Groet,
Willem

[Léon Obers]

Ik heb met de D80 flink wat foto's geschoten om het belichtingsgedrag te bekijken. Om dat ik dat van de F70 gewend was hanteerde ik ook nu een standaardbelichtingscorrectie. Maar dit leverde lichte foto's op met gebrek aan detail in de lichte delen, waarbij ik bij de 'hoge lichten' weergave zag dat delen overbelicht waren.
Blijkbaar is die correctie niet nodig en doet de matrixmeting van de D80 het heel aardig. Hoe is jullie ervaring hiermee?

Sinds pakweg een kleine maand heb ik een D80 (naast mijn D1x waar ik al jaren ervaring mee heb).
Ik fotografeer altijd in RAW. De D80 belicht voor mijn gevoel aan de lichte kant, zeker ten opzichte van een D1x.
In RAW heb ik met de D1x nog best wat "reserve" in de hoge lichten als ik binnen de Nikon Capture software een "belichtingscorrectie" geef om te proberen nog wat tekening terug te halen uit "uitgevreten" hoge lichten. De reserve is daar zeker nog wel pakweg -2/3 stop waarbij nog steeds extra details in de hoge lichten naar voren komen.

Bij de D80 heb je die speling absoluut veel minder. Hooguit iets van -0,2 stop. Dus de D80 is erg gevoelig voor uitgevreten hoge lichten. Je moet de hoge lichten indicatie dan ook goed in de gaten houden.
Omdat ik doortekening in hoge lichten zodanig belangrijk vind, geef ik standaard reeds een belichtingscorrectie van -0,3 stop. Met contrastrijk hard erg felle zon en als ik verzekerd wil zijn van voldoende genuanceerde doortekening in de hoge lichten van fel verlichte witte kleding, ga ik nog wat verder terug -2/3 tot -1 stop.

Het hoeft geen verdere uitleg dat ik om die reden de "Mickey Mouse" belichtingsinstellingen (tulpje, landschap, sport etc.) nooit gebruik, omdat een belichtingscorrectie daarbij niet mogelijk is. Zelfs eigenlijk "waardeloos" vind omdat een optimale belichting met die instellingen dan dikwijls niet eens mogelijk is.

Om bij een serie met verschillende opnamestandpunten onder dezelfde lichtomstandigheden een meer consistent belichtte serie over te houden wil ik nog wel eens gewoon volledig manueel ingestelde belichtingscombinaties gebruiken. Daarbij vind ik het geen enkel probleem een paar oude handmatige objectieven van pakweg 22 jaar oud daarvoor in te zetten, die zoals bekend geen belichtingsmeting mogelijk maken op de D80. Histogram en hoge lichten indicatie zijn daarbij echter uitstekend in te zetten, om alles onder gecontroleerde belichtingsomstandigheden te fotograferen. (Vandaar dat ik weinig meerwaarde hecht aan een D200 waarbij lichtmeting met handmatige objectieven wel mogelijk is).

Hier een voorbeeldje met een handmatig 22 jaar oud 85 / 2.0 Nikon lensje van een model met inmiddels wat "ervaring" (mijn dochter van 5 jaar). http://www.fotograaf.cc/ftp/Lilou_web.jpg

Ik vroeg mij zelfs af of het niet handiger is om wat onder te belichten en eventueel later de te donkere delen iets op te halen met D-lighting. Of raden jullie mij dit af?

Ondanks de "officieel" iets sterker naar voren komende ruis, prefereer ik dat boven het verlies van hoge lichten. Zeker bij lage ISO-waarden kun je best ver gaan. Met name door een minimale ruisonderdrukking in Nikon Capture NX in te stellen (teveel geeft van die lelijk vervlakkende "schilder" vlokken). Niet ingeflitste tegenlichtopnamen kunnen nog redelijk fraai opgehelderd worden.
http://www.fotograaf.cc/ftp/Capture_NX/D-lighting.jpg
(Oud manueel Nikkor-E zoomlensje 75-150 / 3.5 een keer voor Euro 70,- op de kop getikt).

Zelfs met ISO van pakweg 800 vind ik de resultaten nog verbluffend goed.

Natuurlijk is er ook de optie om RAWs te schieten en deze te bewerken, alleen heb nog geen software. En de 150 euro voor Capture NX vind ik toch wel behoorlijk.

Zoals hiervoor aangegeven is RAW zowat de enig gebruikte optie voor mij. Dan ben je aangewezen op een RAW-converter. Capture NX geeft daarbij de fraaiste (en volgens mij) de meest natuurgetrouwe kleurweergave in vergelijk met bijv. de Photoshop CS2 RAW-converter of Phase CaptureOne. Ook opties als "kleur sturingspunten" zijn heel prettige extra opties om als "instructieset" je beeld op RAW-niveau reeds op delen "door te drukken" of "tegen te houden" - contrast, kleuraanpassing etc.

NX heeft ook nadelen. Geheugen intensief. Vrij traag (absoluut erg traag als je ruisonderdrukking en D-Lighting tegelijk in hoge kwaliteit laat uitrekenen bij beeld op 100% grootte bekeken). Een ergonomisch niet echt prettige gebruikersinterface (je moet teveel vensters open- en dichtklikken) met onlogische wijze van het actief zijn van bepaalde vensters. Er valt nog heel wat aan te verbeteren.

Maar goed. Het beeld wordt erin toch het beste voorbereid.

[rem]

Dank jullie wel voor de advezen! Ik zal het histogram in de gaten houden. Wel een nieuw instrument voor mij. Ik moet nog leren om 'm goed te interpreteren.
En in RAW fotograferen zal in de toekomst ook wel gebeuren. Ik hou er wel van om met de computer wat (na)bewerking te doen. Wordt weer experimenteren...

groet'n,
Remko

[Léon Obers]

Dank jullie wel voor de advezen! Ik zal het histogram in de gaten houden. Wel een nieuw instrument voor mij. Ik moet nog leren om 'm goed te interpreteren.
Remko

Visueel makkelijker is de hoge lichten indicatie. Dan knipperen delen op je LCD van "geclipte" hoge lichten. Zie je dat op enkele relatief kleine details als bijv. de hightlight in een blinkende fietsbel, de hoge lichten op de randjes van metaal e.d. is dat niet zo'n probleem voor je opname. Knippert er echter een vrij groot deel van een helder oppervlak (lucht, grotere vlakken van witte kleding), moet je een keus maken om de belichting zodanig aan te passen dat je in die delen geen clipping meer krijgt. Voor die witte kleding zeker aan te raden. Bij lucht, hoeft dat niet altijd de prioriteit te hebben, afhankelijk van de rest van je opname.