Expose to the right?

[DannySan]

Hoi allemaal,

n.a.v. een draadje over over- of onder-belichting (klik) wilde ik toch de vraag even neerleggen n.a.v. mijn recente fotoshoot(s).
Na wat speurwerk in dat topic, en ook op het internet natuurlijk wilde ik ook de vraag bij de gebruikers hier neerleggen.

Sinds dat ik begon met fotograferen (nu zowat een jaar terug) worstel ik bij tijd en wijle met de belichting van mijn foto's.
Vooral omdat het zo onregelmatig is qua 'wat er uit' komt soms.
Mijn objectieven-pakket is - voor mijn gevoel - nu goed op niveau (50mm-f/1,8 - 18-50mm-f/2,8 en 70-200mm-f/2,8) en die 'hang' ik dan aan mijn D3100.
De D3100 gaat tot aan ISO1600 'redelijk' (liever ISO800 of lager) maar ik merk dat ik vaker 'expose to the LEFT' vaak niet eens voor elkaar krijg laat staan to the RIGHT

Het probleem met onderbelichte foto's is, is dat na het nabewerken in LR je binnen de zwarte partijen van die vuile 'ruis' krijgt (zoals ook al hier aan mij aangegeven op het forum).
Maar je kúnt niet altijd schieten op f/2,8 en 1/60 om maar zoveel licht binnen te krijgen toch?
Ik probeer de belichtings- metering (spot/center/matrix) en -balans (op de meter door de zoeker) redelijk in het midden (liefst wat naar rechts) te krijgen; maar als ik de foto's dan achteraf zie denk ik soms "Hmm, toch wat donkertjes...".

Het hele 'exposure-compensation' heb ik ook wel geprobeerd; maar als ik dat toepas zie ik - in de histogrammen op de camera in ieder geval niet - terug.
Wellicht is het 'goochelen' met deze dingen door elkaar, of 'mis' ik nu net de crux?
Ik snap het concept wel (gister nog een interessante link gelezen) en ook dat het grootste dynamische bereik juist aan die rechterkant ligt; maar hoe krijg ik dan mijn belichting die kant op? (zonder te clippen offcourse).

Alvast bedankt voor jullie reacties!
Groet Danny

[Dennis_k]

Begin je nu niet gewoon tegen het maximale van de D3100 aan te lopen?
Eigenlijk begrijp ik uit je tekst dat je tegen de beperking van de iso waarde aanloopt die de D3100 maximaal kan behalen.

[yzf1kr]

Danny, vergeet ETTR even, en verdiep je in het Zone systeem.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Zone-systeem" onclick="window.open(this.href);return false;

Het zone systeem komt uit de analoge fotografie, maar heeft nog steeds zijn uitwerking in de digitale fotografie.
Het is vaak de hoofdoorzaak van belichtingsverassingen.

Dit gaat dieper in op wat Flandria omschrijft in het andere draadje.

[EDIT]

De nederlandse link geeft maar beperkte informatie, de engelse is veel beter:
http://en.wikipedia.org/wiki/Zone_System" onclick="window.open(this.href);return false;


Maar heel simpel samengevat, zal een camera een lichte omgeving te donker afdrukken, en een te donkere omgeving te licht.
Bij sneeuw is het nogal voor de hand liggend, maar bij andere onderwerpen is dit probleem minder bekend.
Zo worden portretten van personen met een donkere huidskleur vaak overbelicht, en roodharige met lichte huidskleur onderbelicht door de camera.

[Léon Obers]

Zo worden portretten van personen met een donkere huidskleur vaak overbelicht, en roodharige met lichte huidskleur onderbelicht door de camera.

Als donkere personen min of meer formaatvullend in beeld staan, wordt er wellicht wat overbelicht. Hoewel het bij donkere personen niet zo erg is als ze wat ruimer worden belicht, juist in het kader van "exposure to the right".
Dat roodharige personen zouden worden onderbelicht, komt in ieder geval niet door rood haar. Een belichtingsmeter in een DSLR is namelijk gewoon RGB gevoelig, meet rood niet extra helder waardoor er gecompenseerd zou worden. Hooguit dan het extra heldere witte gezicht als dat een groot deel van het beeld beslaat geeft dan die afwijkende meting.

Afgezien dat het zonesysteem heel verhelderend kan zijn in de begripsvorming van licht-helderheden en contrasten in zijn algemeenheid, heeft het weinig van doen met de problematiek van "expose to the right". Dat laatste is namelijk een puur elektronische kwestie.
Bij "expose to the right" maak je efficiënter gebruik van de "vaste" dynamiek van een sensor in de bitdiepte hoe helderheden worden vastgelegd.

[yzf1kr]

Zo worden portretten van personen met een donkere huidskleur vaak overbelicht, en roodharige met lichte huidskleur onderbelicht door de camera.

Als donkere personen min of meer formaatvullend in beeld staan, wordt er wellicht wat overbelicht. Hoewel het bij donkere personen niet zo erg is als ze wat ruimer worden belicht, juist in het kader van "exposure to the right".

Maar als je daar niet bekend mee bent in de camera automatisch laat belichten, en in je bewerkingsprogramma ook maar simpel op het knopje “auto” klikt, dan krijg je dus een te lichte foto.

Dat roodharige personen zouden worden onderbelicht, komt in ieder geval niet door rood haar. Een belichtingsmeter in een DSLR is namelijk gewoon RGB gevoelig, meet rood niet extra helder waardoor er gecompenseerd zou worden. Hooguit dan het extra heldere witte gezicht als dat een groot deel van het beeld beslaat geeft dan die afwijkende meting.

Ik noemde “roodharig” omdat deze juist bekend staat om hun erg lichte huid.

En dat de RGB meter niet perfect is, dat mag ook wel bekend zijn. Met name in het groen wil hij nog wel eens de weg kwijt raken.

[Léon Obers]

En dat de RGB meter niet perfect is, dat mag ook wel bekend zijn. Met name in het groen wil hij nog wel eens de weg kwijt raken.

Dat heeft niet met de meting te maken, maar met de interpretatie van een gebruiker van meetgegevens en de mogelijk verkeerde instellingen van de preset van je witbalans. Een lichtmeter meet groen even goed als blauw of rood, anders zou überhaupt een custom witbalans op een neutrale grijskaart niet mogelijk zijn.

Overigens het zonesysteem kan inderdaad heel verhelderend zijn in de begripsvorming van licht-helderheden en contrasten in zijn algemeenheid, maar het heeft verder weinig van doen met de problematiek van "expose to the right". Dat laatste is namelijk een puur elektronische kwestie. Bij "expose to the right" maak je efficiënter gebruik van de "vaste" dynamiek van een sensor in de bitdiepte hoe helderheden worden vastgelegd.

[Frank B]

Ik probeer de belichtings- metering (spot/center/matrix) en -balans (op de meter door de zoeker) redelijk in het midden (liefst wat naar rechts) te krijgen; maar als ik de foto's dan achteraf zie denk ik soms "Hmm, toch wat donkertjes...".

Maar wat meet je dan precies?
Lees dit draadje eens door, met name het laatste deel m.b.t. Zone system.
http://www.nikon-club-nederland.nl/foru ... 4&start=15

[DannySan]

Bedankt allemaal voor jullie reacties!

@Dennis_k: ik weet niet of dit de grenzen van mijn D3100 zijn; ik denk meer dat ik een stap 'vooruit' moet maken in mijn kennis over het juist 'belichten' (in alle facetten)

@yzf1kr: bedankt voor je link over het zone-systeem, is voor mij redelijk technisch maar ik snap de strekking wel. Nu nog de 'vertalings-slag' naar mijn dagelijkse fotografie-werk...

@Léon/yzfk1r: ik doe zeker maar niet 'maar automatisch belichten' maar tegelijk is het concept 'wanneer gebruik ik wélke manier van meten' nog wat onduidelijk voor mij (vaak matrix) en in LR doe ik ook zeker niet maar het knopje 'auto'. Het is meer iets wat ik constateer en waar ik nu 'grip' op probeer te krijgen.

@Frank B: ik meet dan met matrix op het focuspunt van mijn onderwerp; en de laatste tijd - vaker - in M-modus, maar - zoals hierboven al geschreven - zoek ik daar nog naar grip over het 'juist' meten
Bedankt voor je link naar het andere topic; ga ik ook even lezen én proberen van te leren!

[Frank B]

http://www.photoshopcafe.com/video/products/zones.htm

Perfecte uitleg in deze video.

[Vincent]

@Dennis_k: ik weet niet of dit de grenzen van mijn D3100 zijn; ik denk meer dat ik een stap 'vooruit' moet maken in mijn kennis over het juist 'belichten' (in alle facetten)

Tsja, maar als je iso niet verder omhoog kan, je diafragma niet verder open en je sluitertijd niet langzamer kan... dan zit je wel op de grenzen van je toestel.

Dan zou je hooguit met kunstlicht nog aan de gang kunnen (continu of flits) maar uit camera instellingen is dan weinig meer te halen...

[DannySan]

Zou het zo zijn djunclesam?
Ik neem alle tips die hier gegeven (en in het andere topic aangaande over- en onder-belichten) tot me; daar is nog wel wat winst te behalen.
Een nieuwe body zit er nu gewoon niet in, daar zou ik voor moeten gaan sparen.

[Léon Obers]

Tsja, maar als je iso niet verder omhoog kan, je diafragma niet verder open en je sluitertijd niet langzamer kan... dan zit je wel op de grenzen van je toestel.

De sluitertijd van de D3100 loopt tot 30 seconden + "bulb". Langer dan je in combinatie met een hoge ISO ooit nodig zal hebben om het zaakje gewoon goed te belichten, of aan "exposure to the right" te kunnen komen.

[DannySan]

@Léon: er wel van uitgaande dat je dan op een statief staat en met draadontspanner werkt natuurlijk
Daarom had ik ook al geconcludeerd dat er met een 'betere' manier van meten (dus zien wat je wilt meten, en daarna bepalen hoe je dat toepast) zekers winst te behalen is.
Ik had het hetzelfde al ondervonden met dit lichtsterke glas t.o.v. mijn oude glas; bij het oude glas moest ik het middelste scherpstel-punt gebruiken omdat ik anders vaak een 'zoekend' objectief had.
Nu kan ik weer de andere scherpstelpunten gebruiken zodat de compositie makkelijker te maken is; gewoon weer een leercurve erbij. En dat mag!

[weimaraner]

Tsja, maar als je iso niet verder omhoog kan, je diafragma niet verder open en je sluitertijd niet langzamer kan...

Klopt helemaal maar ik zou het in een andere volgorde zetten; gevoeligheid/ISO moet m.i. altijd de laatste van de drie variabelen (sluitertijd, diafragma en ISO) zijn waar je mee corrigeert. Eerst proberen genoeg licht binnen te krijgen met juiste diafragma en sluitertijd instellingen, pas als dat niet lukt de ISO op gaan schroeven.