zenza Bronica ETRsi

[reneo57]

Even wezen kijken een paar weken terug aan het strand van Callandoog met de Bronica ETRsi.





Kerkje van Callandsoog



Nabij Afsluitdijk

[Robin]

Erg fraaie diepte in foto 2

[reneo57]

Het is allemaal een beetje "groeselig" voor al de lucht hoe het komt mag joost weten.
Of door het bewerken iets in PS of het zit in de filmpjes ik weet het niet, foto 3 is redelijk strak maar die vertekend weer wat, dat kreeg ik er ook niet uit.

[Flandria]

Hey René, heb je het filmpje zelf ontwikkeld of laten doen?

[reneo57]

Ik heb het laten doen bij het fotovaklaboratorium te Purmerreutel.

[ArjanL]

Foto's zijn goed te optimaliseren hoor!
Bedenk dat film een andere toonschaal heeft dan naar zwartwit omgezette digitale beelden.

[philippe]

Foto's zijn goed te optimaliseren hoor!
Bedenk dat film een andere toonschaal heeft dan naar zwartwit omgezette digitale beelden.

Sta mij toe, ArianL, om op jou posting te reageren met enkele pertinente opmerkingen ZONDER belerend of pedant te willen overkomen, gewoon bijdragen aan wat kennis, OK?

Stel nu dat die film van René ontwikkeld was volgens de regels van de kunst, dan nog zijn er enkele 'probleempjes' inherent aan het inscannen van Z/W film.
Z/W film heeft, na de ontwikkeling een emulsie die is samengesteld uit zilver korrels, die eigenlijk 'bloot' liggen in de 'gelatine' (de basis van de emulsie), er zijn natuurlijk ook nog andere producten aanwezig in die emulsie maar laten we het nu alleen over dat zilver hebben.
Dat zilver reflecteert het nogal harde licht van de scanner waardoor er "scattering" ontstaat. Vraag me niet wat het Vlaamse woord is voor die Engelse term...
Die scattering zorgt ervoor dat er een soort onscherpte ontstaat, maar dat is nog niet het ergste. Door die scattering ontstaat er ook een verschuiving in de toonwaarden schaal, het microcontrast en de d Max (zeg maar de 'zwarting') van het beeld.

Hierop zijn er twee antwoorden:

- Ofwel gebruik je een chromogene Z/W film zoals de XP2 van Ilford die in C-41 wordt ontwikkeld. Deze ontwikkeling haalt het zilver weg uit de emulsie, via het bleek-fixeer bad, en, via de chromogene ontwikkelaar, vervangt deze door kleurstoffen. Geen scattering door de zilverkorrel dus. Vandaar de recente heropleving van dat soort films. Overigens hebben alle kleurenfilms, zij het negatief of positief, GEEN zilver meer in de emulsie eens ze ontwikkeld zijn.

- Een andere oplossing voor dit probleem is het toepassen van een 'fysische' ontwikkeling tezamen met 'gewone' Z/W film, en dat bestaan er nu heel veel verschillende types en soorten van.
Deze methode was halverwege de 19 de eeuw heel normaal daar er toen nog niet zoveel chemische ontwikkelaars bekend waren, eigenlijk is dit de oerontwikkelaar (*).
Deze ontwikkelmethode is weer flink tot leven gekomen juist door dat scattering probleem. Maar eerst moesten die (zeer-) oude formules aangepast worden aan de hedendaagse, dunne emulsie, films. Dit gebeurde in de VS, een goede 10 jaar gelden, en de grootmeester hierin is Sandy King met zijn schitterende Pyro-HD ontwikkelaar.
De voornaamste ontwikkelstof is PYROCATECHOL. Deze stof werd aan het einde van de 18 de eeuw ontdekt in het sap van de acacia, en is eigelijk een catechol zuur dat ' verhit' wordt, vandaar het PYRO in de naam. Naar men mij verteld heeft, vindt je deze stof ook in urine, voornamelijk van paarden, en werd in WW2 door het verzet gebruikt, maar dit even terzijde...
De voornaaste werking van die stof in de ontwikkelaar is dat deze tijdens het proces, de belichte zilverkorrel 'enveloppeerd' met een donkerbruine- over- sepia-tot-donker-olijf kleurige laag, vandaar de fysische werking. Deze kleuren kunnen variëren al naar gelang de samenstelling van de ontwikkelaars, want ondertussen zijn er verschillende formules bekend, en ook het al dan niet gebruiken van een zuur stopbad en dito fixeer.
Het nadeel van deze ontwikkelaar is dat je deze eigenlijk zelf moet samenstellen want in Europa niet gecommercialiseerd. En Pyrocatechol wil nu een nogal toxische air pressure sensitive carcinogeen zijn, de kristallen 'verdampen' al onder normale luchtdruk!
Alleen als deze stof in een vloeistof is opgelost, zoals water of alcohol, dan is ze eigenlijk bijna onschadelijk, en het hoofdbestanddeel van ontwikkelaar is nu eenmaal water... Ook is er maar heel weinig Pyro nodig in de werkoplossing, het is bijna een Homeopathische verdunning.

Ik stel zelf deze ontwikkelaar samen, doe dit met een aangepast gasmasker (van 3M) in open lucht als er een lichtelijk vochtige atmosfeer is.
Je kan enkle voorbeelden van dat Z/W werk op m'n website zien, eigenlijk is al het Z/W dat je daar ziet op gewone film opgenomen en in de Pyro-HD ontwikkeld om dan gescnad te worden.

En ja, de sfeer van Z/W film, zelfs ingescand, is inderdaad heet wat 'anders' dan een digitaal bestand dat naar Z/W geconverteerd is, zelfs in een speciale software, vraag me niet hoe dat komt.
In januari 2014 komt er een boek uit bij uitgeverij Lannoo waarvoor ik de Z/W fotografie pleegde, over 100 jaar WWI. Dit is al het vijfde boek waarvoor ik de Z/W fotografie analoog verzorgde.

Ik hoop niet als een onderwijzer, of een dikkenek, over gekomen te zijn, dat was toch zeker niet mijn bedoeling...

(*) De eerste echt goed werkende, betrouwbare en breed gecommercialiseerde 'moderne' ontwikkelaar was RODINAL van AGFA, deze bestaat al meer dan 100 jaar en wordt nu nog door ADOX op de markt gebracht. Een schitterend product, met een zeer eigen karakter en beeldvoordracht, maar net als alle andere ontwikkelaars een chemisch werkende formule.

[reneo57]

Dat moet ik even goed tot me doorlaten dringen, duurt even

[reneo57]

Nog een paar plaatjes nabij de Afsluitdijk erbij

[Léon Obers]

Uiterst interessant verhaal @philippe.

Voor wat betreft scannen van films (hoewel ik dat relatief weinig heb gedaan), weet ik uit eigen ervaring dat zwart-wit negatieven inderdaad een onverwacht resultaat oplevert. In ieder geval anders dan je zou verwachten. Zelf wijd ik die afwijkende resultaten inderdaad ook deels aan de in een scanner gebruikte verlichting. Mijn insteek is dan ook eerder om negatieven digitaal te fotograferen (met gebruik van een balg en een repro-objectief), inplaats van te scannen. Zelf heb ik het fenomeen als oorzaak met dat zilver echter nooit diepgaand bestudeerd.

Maar niet alleen dat zilver kan voor onverwachte resultaten zorgen bij scannen. Pakweg 20-25 jaar geleden werd mij juist gevraagd reclame-illustraties die via techniek van airbrush waren gemaakt, via fotografie (4x5 inch vlakfilm) te reproduceren.
Men kon die illustraties ook met een speciale groot formaat scanner inscannen, maar op een of andere onverklaarbare wijze gaf dat lelijke resultaten, waarbij de korrelwerking van het airbrushen enorm werd versterkt, en de afbeeldingen perceptueel gezien een onverklaarbare harde indruk gaven.
Door het te fotograferen, met wellicht een meer zachte lichtopstelling, en de mogelijk wat nivellerende werking van al die tussenstappen, weer naar film, en de dia laten lithograferen, werden die nadelen voorkomen.

Zo kreeg ik werk waar een fotograaf eigenlijk niet bij nodig was (illustreren is een ander vak), via een achterdeurtje toch weer gedeeltelijk terug.

Over die speciale ontwikkelstof PYROCATECHOL die je noemt........

De voornaamste ontwikkelstof is PYROCATECHOL. Deze stof werd aan het einde van de 18 de eeuw ontdekt in het sap van de acacia, en is eigelijk een catechol zuur dat ' verhit' wordt, vandaar het PYRO in de naam. Naar men mij verteld heeft, vindt je deze stof ook in urine, voornamelijk van paarden, en werd in WW2 door het verzet gebruikt, maar dit even terzijde...

........van wat ook in paardenurine zit, is kennelijk toch een heel bijzondere stof.
Bij een heel andere techniek is het door de eeuwen en verdere menselijke historie heen toepast in de "leembouw".
Het oorspronkelijk opvullen van "vakwerkhuizen" met leem tegen het vlechtwerk van wilgen tussen dat vakwerk, moest het leem weersbestendig worden gemaakt. Dat deed men met paardenurine, omdat het op een of andere manier een chemische reactie aangaat met de in het leem voorkomende bestanddelen, en dan een soort van dunne ondoordringbare laag gaat vormen aan de oppervlakte van dat leem. Bestand tegen weersinvloeden, maar toch poreus / ademend (dat is juist een van de mooie eigenschappen van leem).

Overigens zeer fraai zwart-wit (sepia) werk op je website.


Terugkomend op de resultaten van @reneo57
Of het in het scannen zit of ontwikkeling van de films? Ik zie met name bij de eerste twee foto's zacht verlopende onregelmatige verticale banen in je beeld van wisselende helderheid (2e foto zelfs twee strepen rechts).
Leg de negatieven eens op een goede lichtbak en kijk of het ook al in de films zit. Indien ja, zijn het misschien oude overjarige films?
Wanneer het verse films zijn (ze worden nog steeds gemaakt), is het wel heel slecht ontwikkeld.
Zijn de negatieven wel gaaf, zou je de scanner eens kunnen nakijken. Wat voor scanner gebruik je?
En ik vind de resultaten ook groezelig (zelfs als scan).

EDIT:
De later bijgeplaatste scans zijn beter.

[reneo57]

Het zijn oude filmrolletjes van 2001 ik heb een partij kunnen kopen bij een foto zaak die er mee kapte, maar staan deze instellingen van de Epson V700 PHOTO goed?

[Léon Obers]

Het zijn oude filmrolletjes van 2001 ik heb een partij kunnen kopen bij een foto zaak die er mee kapte,

Met die oude filmrolletjes ben je daar dan mooi klaar mee. Nooit ingevroren geweest. Had je IMO met een dergelijke ver over de tijd verlopen datum gewoon gratis moeten krijgen.

maar staan deze instellingen van de Epson V700 PHOTO goed?

Ik ken de Epson scanner niet, maar merk als basis toch een aantal instellingen op, waar ik wat vragen bij heb.
Je gebruikt 16 bit grijs. Op zichzelf prima (het zijn tenslotte zwart-wit negatieven). Vroeger testte ik echter met de door mij gebruikte scanners ook door in RGB te scannen, en dat later dan weer naar grijswaarden terug te converteren. Dat gaf in mijn geval net een beter resultaat, mooiere korrelwerking, dan direct in grijswaarden scannen. (Bij RGB zijn je bestanden dan ineens wel 3 keer zo groot). Je zou het eens kunnen uitproberen of het met de Epson scanner verschil gaat uitmaken.

Verder heb je een beperkt document uitvoerformaat. Het kan als basis, de dpi zal dan alleen relatief hoog zijn voor dat uitvoerformaat. Bij verder gebruik moet je dan alsnog een andere dpi en formaat kiezen. Voor een meer praktische uitvoer zou ikzelf al direct een uitvoerformaat kiezen die bij de gebruikte scanresolutie als uitvoer op 300 dpi uitkomt.
Scannen bij 3200 dpi zal bij een 4,5x6 filmformaat dan eerder uitkomen op ongeveer 42x64 cm bij 300 dpi als uitvoer.

Wat doe je verder nog in de meer achterliggende settings als witpunt, zwartpunt, curve e.d. ?

[reneo57]

Bedankt Léon voor je reactie, zal eens gaan scannen in RGB zo als je aangeef, en verder aan achterliggende settings heb ik niets aan verandert heb je suggesties?

[reneo57]

Bewerkt.

[Flandria]

Ik scan mijn zwart- witjes altijd in grijtinten op 16 bit.
Met nabewerken in PS zet ik ze om in 8-bit RGB.
Niet elke browser gaat goed om met grijstinten, daarom in S- RGB.

Over de resultaten hierboven, vrij zompig, roeterig.
Ik twijfel niet aan de ontwikkel capaciteiten van: De Verbeelding.
Oude niet gekoelde rolletjes zijn dikwijls ook niet echt stabiel.
Al luisterd dit met kleurenfilm veel nauwer.
Ik zou zeggen: zet eerst goed de filmomvang uit, zwartste zwart, witste wit.
Pas daarna de midtonen hier op aan. Volgens mij kom je dan al een heel eind, René.