Een terugkerend item bij veel threads is het verhaal over scherpte.
Met de komst van hoge resolutie digitale camera's komen ook de grenzen van sommige objectieven of onze fotografeer techniek aan het licht.
We moeten niet vergeten dat het kleinbeeld/ DX formaat een formaat is wat voornamelijk wordt gebruikt voor pers doeleinden en amateur gebruik. Voor ultieme scherpte bij super vergrotingen (groter dan A3), moet je toch vaak uitwijken naar bijv. middenformaat (of 4x5 inch) en superscherpe objectieven, zie Rockwell. Maar laten we dit nu even buiten beschouwing houden.
We beperken ons tot het halen van de maximale scherpte bij het DX/kleinbeeld formaat. Want binnen het gebied van de scherptediepte (afhankelijk van diafragma) is er nog wel wat winst te behalen. Daarom wat info bij elkaar gezet....by no means complete.
Objectief: optimale scherpte bij bepaalde diafragma's
Bij veel objectieven is de optimale scherpte er al na 2 stops. Lichtsterke objectieven pieken dus bij een opener diafragma dan minder lichtsterke.
Diafragmeer vaak niet meer dan 11 i.v.m. diffractie. Soms is het een afweging tussen scherptediepte versus optimale scherpte (zoals bij macro fotografie).
Goede objectiefbesprekingen geven aan waar die optimale scherpte van een objectief ligt. Bij zooms kan het ook nog eens van ingestelde brandpunt afhangen.
Fotograferen uit de hand:
- Ondersteun bij het objectief lens met je linker hand en houdt met de rechter de camera vast. Houdt bij het maken van de foto je adem in....denk aan de biathlon atleten!
-Sluitertijd zonder VR: kies sluitertijd die zeker korter is dan 1 / (2 x brandpuntsafstand). Met VR aan kun je iets langere sluitertijden nemen maximaal 4 stops.
Voor echte ultieme scherpte (als je bijv. echt grote afdrukken wilt maken en/of als de sluitertijd te lang wordt):
- Gebruik een statief met een goed balhoofd. Hoe zwaarder het statief hoe beter.
- Bij macro werk met statief, vermijdt trillingen of zorg dat de trilling uitgedempt is als de sluiter open gaat. Dus klap spiegel op (niet altijd mogelijk) of gebruik de ontspanvertraging (spiegel klapt dan eerst op en sluiter gaat dan vaak wat later open...de trilling is dan vaak uitgedempt). Gebruik eventueel een draad ontspanner/afstandsbediening.
Kritieke sluitertijden bij macrofotografie waarbij je opklappen van spiegel etc. gebruikt liggen tussen 1/60 en 2 seconden. (Let wel ook buiten deze sluitertijden -korter of langer- statief gebruiken).
En dan nog kun je situaties hebben dat je de ultieme scherpte niet haalt:
- Beperkingen van het objectief: Niet alle objectieven zijn even scherp. Bekende sites als die van Rørslett, www.photodo.com etc. geven een indicatie welke objectieven scherper zijn dan anderen (en bij welk diafragma het objectief goed presteert). En dan er binnen een type nog een variatie optreden (lees bijv. de introductie die Rørslett geeft)
- Niet elke houder van elk objectief is even geweldig. Je kunt dan wel een mooi statief hebben, met een mooi balhoofd, maar als het objectief zwaar is een de houder is relatief te slap heb je soms nog een probleem. Meer info, lees tripod collar blues. Een overzicht van Nikkor objectieven en houders vind je hier. Je kunt er dan niet zoveel aan doen: alleen proberen trillingen te vermijden, zie hierboven.
In zeer zeer uitzonderlijke gevallen kan er iets mis zijn met de afstelling van de spiegel.
Moet een foto altijd scherp zijn...dat is weer een andere topic. Ook de foto's van grootheden als Cartier Bresson zijn/waren niet altijd scherp...maar de compositie en juiste moment maken die opnames toch uniek. Artisticiteit laat zich niet altijd vangen door regels
. Amadeus Gould
