Agfa Record Rapid fotopapier, ongekende kwaliteit
Het Agfa Record Rapid fotopapier was geliefd bij veel zwart wit werkers ten tijde van de donkere kamer. Mijn eigen oude afdrukken op dit fotopapier die ik onlangs bekeken heb zijn inmiddels bijna een halve eeuw oud. Gelukkig zijn ze al die tijd wel in het donker tussen glas bewaard gebleven. Wat een mooie warmtonige print zie ik! En, het oppervlak heeft leven. Is dit digitaal te evenaren? Een kort verslag van mijn zoektocht naar een soort van heilige graal.

Analyse van oude afdrukken
Het Agfa papier staat bekend om de mooie toonschaal en het diepe zwart. Je kan de kleur wat beïnvloeden door een neutrale of juist een warmtonige ontwikkelaar te gebruiken. Het oppervlak heeft een lichte glans en een geringe structuur. Naar deze kwaliteit ben ik op zoek, maar dan in een digitale versie! Ik heb met een X-Rite i1 meet instrument de diverse grijstinten van een paar Record Rapid foto’s doorgemeten en tevens heb ik de maximale zwarting bepaald. En ik heb de oude afdrukken onder diverse lichtbronnen bekeken.

Hoe nu verder, aanbod van fotopapier is groot
Wanneer je naar het aanbod van (digitaal) fotopapier kijkt dan zie je dat het aanbod groot is. Dit heeft te maken met onder meer de drager, de aanwezigheid of afwezigheid van witmakers en de structuur van het oppervlak. Van de fotopapier leverancier Arca te Moerdijk heb ik een tijdje geleden een gele stapel fotopapiertjes gekregen van de bekende merken als Epson, Hahnemühle en Innova. Met een Epson SureColor SC-P700 A3+ printer ben ik aan de slag gegaan. Deze printer maakt gebruik van gepigmenteerde inkt en beschikt over 2 grijs cartridges. Minstens zo belangrijk, voor veel papiersoorten zijn voor deze printer ICC profielen beschikbaar. Populair gezegd, een ICC profiel vertelt de printer hoe hij een bepaalde kleur of grijstint op een specifiek printerpapier moet printen. De firma Arca heeft deze ICC profielen voor heel veel papiersoorten en printers op de website gezet. Ook staat op dezelfde website in welke map je zo’n profiel op je PC moet plaatsen, namelijk: Windows>System32>Spool>Drivers>Kleur. Iedereen die op de kleuterschool heeft geleerd te knippen en te plakken kan dit.
Selectiecriteria om tot een keuze te komen.
Heel veel fotopapieren die de firma Arca meegaf vind ik mooi, maar daar gaat het hier niet om, want dat is smaak. Het gaat er hier om of ik een papiersoort kan vinden dat lijkt op het beroemde en door velen geliefde Agfa Record Rapid van weleer. Heel veel fine-art papieren voelen als echt papier aan maar vallen meteen af door de lage maximale zwarting die je ermee kan behalen. Een ander selectiecriterium is het oppervlak. Glans, mat en luster papieren hebben een geheel ander oppervlakstructuur, die vallen dus ook meteen af. Sommige papiertjes zijn van zichzelf spierwit, anderen zijn juist warm van toon. Ook de spierwitte papiertjes vallen af in mijn zoektocht naar de vervanger voor het Agfa Record Rapid. Het Innova Fibaprint Ultra Smooth Gloss IFA49 285 gram/m2 komt heel dicht in de buurt van het Agfa fotopapier wanneer je let op hoge maximale zwarting, oppervlak structuur en kleur van de drager.
Papier testen m.b.v. een speciaal testbestand
Bij het testen van printers en fotopapier heb ik een zwart wit testbestand ontworpen. Dat bestand wordt geprint, de afdruk wordt doorgemeten en geeft informatie over de maximale zwarting, het dicht lopen van donkere delen en het weergeven van grijswaarden. Het gaat daarbij niet alleen om de dekking maar ook of de grijstinten, en natuurlijk ook zwart, neutraal of bijvoorbeeld koel of warm weergegeven worden.

Instelling van de printer, wel zo belangrijk
De Agfa afdruk is warm van toon. Met de genoemde Epson A3+ printer, en ook met de Canon PRO-300 A3+ printer, is dat gemakkelijk voor elkaar te krijgen. Je print in de ‘Advances Black and White’ mode bij de Epson of de ‘Handmatige kleuraanpassing’ bij Canon en je kan instellen hoe warm, of juist hoe koel, je wilt gaan printen. In dit geval kies ik zowel horizontaal als verticaal bij de Epson op +5. Dit heb ik proefondervindelijk vastgesteld. Alle grijswaarden worden net wat warmer dan de standaard instellingen. Het zwart blijft bij die instelling even diep en neutraal van toon. Daar zie je een verschil met het Agfa papier, het Agfa zwart is net een beetje warmer, groot is het verschil niet.
Instelling Epson

Instelling Canon

Je eigen papierkeuze
Het fotopapier bepaalt heel sterk de ‘look’ van de foto. Die ‘look’ moet bij het onderwerp en bij jou, als fotograaf, passen. Het aanbod van digitaal bariet papier is groot. Kijk je naar maximale zwarting, papieroppervlak en papierkleur dan lijken maar heel weinig papiersoorten op het originele Agfa Record Rapid. En daar was ik op zoek naar. Het Innova Fibaprint Ultra Smooth Gloss IFA49 285 gram/m2 komt heel dicht in de buurt van het Agfa fotopapier. Het Innova papier is warm wit en voelt stevig aan en heeft een vergelijkbare oppervlak structuur. Belangrijk voor de zwart-wit werkers onder ons; de maximale zwarting van het Innova papier is zelfs nog wat hoger dan het origineel! Van belang is wel dat je wel het juiste ICC profiel gebruikt en dat je een printer gebruikt die geschikt is om zwart wit afdrukken van hoge kwaliteit te leveren. Je komt dan vanzelf op printers voorzien van gepigmenteerde inkt, en niet dye inkt, met cartridges ook voor grijs en licht grijs. Deze printers, zoals de Canon PRO-300 en Epson SC-700, hebben de mogelijkheid om de toon van een zwart wit afdruk heel subtiel te veranderen.

Verkrijgbaarheid Innova papier
Diverse fysieke en internet winkels, waaronder Arca, leveren Innova fotopapier.