Tobias schreef:
Ik schrijf nergens dat er geen sprake is van diffractie. Wel dat het éne type er meer last van heeft dan het andere en dat het nauwelijks een rol speelt bij groot formaat om tot werkbare resultaten te komen. Daar gaat het tenslotte om en zo simpel zie ik het gelukkig.
Dat werkbaar moet je inderdaad wel zien in relatie tot het materiaal wat je gebruikt.
Zoals gesteld is de specifieke scherpte door verstrooiing in het vlakfilm materiaal en de algemene weergave met zo'n groot opnameformaat
per vierkante centimeter beeld bekeken relatief zodanig
"laag", dat het minder snel opvalt, vergelijkbaar met een "erg lage pixeldensiteit" als je dat digitaal zou doortrekken.
Mijn ervaring ook bij vlakfilm was dat het resultaat bij diafragma f45 toch echt behoorlijk aan scherpte had ingeboet door diffractie tegenover grotere diafragma-openingen. Die waarde was echt een uiterste noodgreep, kon je beter niet gebruiken.
Wat bij grootformaat meestal meespeelde was de balans tussen absolute scherpte en scherptediepte. Iets wat je eveneens tegenkomt als je met "kleinbeeld" (of digitale reflex) macro-opnamen gaat maken. Enerzijds kom je daarbij bijna altijd scherptediepte te kort, anderzijds bij het te ver diafragmeren gaat diffractie een te grote rol spelen. Temeer daar de effectieve diafragmawaarde bij macro een kleinere opening geeft dan de nominale waarde die je op de lens instelt als gevolg van de "balguitrek".
In hoeverre symmetrische lensontwerpen nog een rol spelen in betere waarden voor diffractie zou ik niet weten, maar praktisch gezien met enkele lenzen die ikzelf heb geprobeerd in combinatie met de Nikon D700 heb ik daar geen aanwijzingen voor gevonden dat het zo zou zijn. Bij dezelfde diafragmawaarde vallen ze allemaal ongeveer in gelijke mate terug in kwaliteit door diffractie. Hooguit is de ene lens bij de "start openingen" (volle opening en 1 stop gediafragmeerd) beter als bij de andere lens.
Nu zijn het net niet 100% werkelijk exact symmetrische lens-ontwerpen die ik daarbij heb geprobeerd. Puur op de keper beschouwd zit er nog net een minimaal verschil met voor- en achterkant. (Rodenstock Sironar-N 150mm/5.6 als normaal grootformaat lens en diverse grootformaat vergrotings- en reproductielenzen tot 210mm).
Ik heb nog wel een Rodenstock APO-Ronar 480mm liggen die werkelijk wel exact 100% symmetrisch is. Maar die heb ik nog niet als zodanig kunnen uitproberen. Maar gezien de andere lenzen die bijna 100% symmetrisch zijn maar net niet exact helemaal, verwacht ik niet dat het resultaat ineens zo totaal anders zal zijn. Ik ken ook geen bronnen die aangeven dat diffractie bij symmetrische lenzen beter zou zijn (Rodenstock en Schneider reppen er met geen woord over). Als jij die wel kent ben ik daar reuze benieuwd naar.